Іван Пятровіч Катлярэўскі

Іван Катлярэўскі
укр.: Іван Петрович Котляревський
Портрет
Асабістыя звесткі
Імя пры нараджэнні	Іван Петрович Котляревський
Дата нараджэння	29 жніўня (9 верасня) 1769[1]
Месца нараджэння	Палтава, Палтаўскі полк[d], Малая Русь, Расійская імперыя[2][1]
Дата смерці	29 кастрычніка (10 лістапада) 1838[1] (69 гадоў)
Месца смерці	Палтава, Палтаўская губерня, Расійская імперыя[2][1]
Пахаванне	Палтава
Грамадзянства	Гетманшчына Расійская імперыя
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	паэт, пісьменнік, драматург, перакладчык
Жанр	апавядальная паэзія[d] і п’еса
Мова твораў	украінская
Узнагароды
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Іван Пятровіч Катлярэўскі (укр.: Іван Петрович Котляревський; 29 жніўня (9 верасня) 1769, Палтава — 29 кастрычніка (10 лістапада) 1838, Палтава) — вялікі ўкраінскі пісьменнік, паэт і драматург, заснавальнік сучаснай украінскай літаратуры, грамадскі дзеяч. Падтрымліваў сувязі з дзекабрыстамі. Яго паэма «Энеіда» (1798) стала першым ва ўкраінскай літаратуры творам, напісаным народнай мовай.

Нарадзіўся 9 верасня 1769 года у Палтаве ў сям’і канцылярыста гарадскога магістрата. У 1789 Катлярэўскі ўнесены ў спіс дваран. Іван вучыўся ў Екацярынаслаўскай духоўнай семінарыі Палтавы, служыў у Наварасійскай канцылярыі, настаўнічаў у памешчыцкіх сем’ях Залатоношскага павета; вывучаў фальклор і звычаі народа.

На працягу 1796—1808 гадах знаходзіўся на ваеннай службе, у 1806—1812 гадах удзельнічаў у руска-турэцкай вайне. Катлярэўскі таксама пэўны час служыў у Лідзе^[3], дзе ў гонар яго была названая вуліца. У 1808 годзе выйшаў у адстаўку з ордэнам Святой Ганны 4-й ступені. У Пецярбургу намаганнямі калежскага асесара М. Парпуры ў 1798 г. выходзіць у першых трох частках «Енеида на Маларасійскай языкъ перелициованная І. Котляревскимъ»^[4].

У 1812 годзе, падчас паходу Напалеона I Банапарта на Расію Катлярэўскі з дазволу Маларасійскага генерал-губернатара Якава Лабанава-Растоўскага сфармаваў ў мястэчку Гарошыны Харольскага павета 5-ы ўкраінскі казацкі полк, за што атрымаў ваенны чын маёра.

Памёр і пахаваны ў Палтаве.

На беларускую мову «Энеіда» Катлярэўскага была перакладзена А. Куляшовым.