Алізарын

Алізарын
Агульныя
Хім. формула	C14H8O4
Фізічныя ўласцівасці
Адн. малек. маса	240,23 а. а. м.
Тэрмічныя ўласцівасці
Тэмпература плаўлення	289 °C
Тэмпература кіпення	430 °C
Класіфікацыя
Рэг. нумар CAS	72-48-0
PubChem	6293
Рэг. нумар EINECS	200-782-5
SMILES	C1=CC=C2C(=C1)C(=O)C3=C(C2=O)C(=C(C=C3)O)O
ChemSpider	6056

Алізары́н^[1] (1,2-дыгіраксіантрахінон^[1][2], 1,2-дыгідраксі-9,10-антрахінон^[2]) — араматычнае злучэнне, фарбавальнік, C₁₄H₈O₄.

Крышталічнае рэчыва аранжава-чырвонага колеру. Малекулярная маса 240,23^[2] а.а.м. Тэмпература плаўлення 289^[1][2] °C. Тэмпература кіпення 430^[2] °C. Добра раствараецца ў гарачым метаноле. Раствараецца ў бензоле, воцатнай кіслаце, растворах шчолачаў. Умерана раствараецца ў этаноле і дрэнна ў вадзе.

Алізарын у выглядзе гліказіду маецца ў каранях марэны фарбавальнай (Rubia tinctorium), з якой здабываўся са старажытнасці і выкарыстоўваўся ў якасці фарбавальніка. У 1869 годзе атрыманы штучна з антрацэну.

Нерастваральныя ў вадзе солі алізарыну выкарыстоўвюцца ў якасці фарбавальнікаў тканіны(солі алюмінію — чырвоны колер, хрому — карычневы колер, жалеза — фіялетавы колер^[1]). Выкарыстоўваецца ў якасці прамежкавай сыравіны ў вытворчасці іншых фарбаў і лакаў, у тым ліку, мастацкіх і паліграфічных фарбаў. Алізарын з’яўляецца аналітычным рэагентам у хімічным аналізе (вызначэнне алюмінію і іншых металаў).

• Алізарын // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 1: А — Аршын / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 1. — 552 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0036-6 (т. 1). — С. 256.

• Ализарин // ХиМиК.ру (руск.)