Газатурбінная ўстаноўка

Газатурбінная ўстаноўка (ГТУ), газатурбінны рухавік — цеплавы рухавік, рабочае цела якога ўвесь цыкл знаходзіцца ў газападобным стане. Рабочае цела сціскаецца ў кампрэсары, награваецца і пашыраецца ў газавай турбіне, дзе выпрацоўвае механічную энергію.

ГТУ бываюць адкрытага і закрытага (замкнутага) тыпу. У адкрытых ГТУ рабочым целам з’яўляецца паветра, якое паступае з атмасферы, за кошт яго адбываецца спальванне паліва ў камеры згарання і атрыманыя газы пасля турбіны адводзяцца ў атмасферу. У закрытых ГТУ рабочым целам можа з’яўляцца любы газ, які цыркуліруе па замкнёнаму контуру, і цеплыня да якога падводзіцца і адводзіцца ў спецыяльных цеплаабменніках. Найбольш распаўсюджаны адкрытыя ГТУ.

Для ГТУ закрытага тыпу можа выкарыстоўвацца любое паліва. Для адкрытых — газападобнае або высакаякаснае вадкаснае; вугаль ці іншае цвёрдае паліва могуць выкарыстоўвацца ў іх толькі пасля папярэдняй газіфікацыі.

ГТУ могуць быць простымі і складанымі. Цыкл простых ГТУ складаецца са сціскання рабочага цела, падводу да яго цеплыні, расшырэння яго ў турбіне і адводу цеплыні (гл. Тэрмадынамічны цыкл Брайтана). Складаныя ГТУ могуць мець шматступеньчаты кампрэсар, некалькі турбін, або камер згарання.

ГТУ выкарыстоўваюцца на транспарце (часцей у авіяцыі), для выпрацоўкі электраэнергіі (газатурбінная цеплаэлектрастанцыя), на газакампрэсарных станцыях. ГТУ выкарыстоўваюцца і на АЭС з газавымі рэактарамі, якія, аднак, не атрымалі шырокага распаўсюду.

ГТУ, якія выкарыстоўваюцца ў энергетыцы, маюць ніжэйшы ККДз, чым на паратурбінных электрастанцыях, акрамя гэтага яны, у асноўным, пакуль могуць спажываць толькі адносна дарагое паліва (прыродны газ, дызельнае паліва і г.д.). Але іх кошт ніжэйшы, да таго ж яны больш манеўраныя, чым паратурбінныя электрастанцыі. Таму газатурбінныя электрастанцыі звычайна выкарыстоўваюць як пікавыя крыніцы энергіі.

Пасля газавай турбіны газы маюць даволі высокую тэмпературу, таму іх можна выкарыстоўваць у камбінаваных устаноўках: атрымліваецца пара, якая ідзе потым у паравую турбіну. Сумарны ККДз такіх установак можа дасягаць 60 % (хаця ККДз саміх ГТУ звычайна не перавышае 40 %). Таксама выхлапныя газы могуць выкарыстоўваць для нагрэву вады або атрымання пары (ГТУ-ЦЭЦ) ці для іншых мэтаў (ГТУ-ЦЭЦ).

Артыкул вымагае праверкі арфаграфіі Удзельнік, які паставіў шаблон, не пакінуў тлумачэнняў. Магчымы машынны пераклад, ужыванне ненарматыўнага правапісу або лексікі. Для праверкі ёсць адмысловыя праграмы.

Артыкулу нестае спасылак на крыніцы. Змест артыкулаў мусіць быць правяральным або іх могуць выдаліць. Вы можаце адрэдагаваць артыкул і дадаць спасылкі на аўтарытэтныя крыніцы.