Герб Жамойцкага староства

Герб Жамойцкага староства
Дэталі
Суб’ект	Жамойцкае староства
Носьбіт	Жамойцкае староства
Зацверджаны	пасля 1566 г.

Герб Жамойцкага староства (польск.: Herb Starostwa Żmudzkiego) — геральдычны сімвал Жамойцкага староства Вялікага княства Літоўскага.

У 1411 годзе, пасля Вялікай вайны з Тэўтонскім ордэнам, паспяховай для Польшы і ВКЛ, Жамойць паводле 1-га Таруньскага міру ўвайшла ў склад ВКЛ^[1]. З 1411 года вялікія князі літоўскія рэгулярна прызначалі ў Жамойць старостаў, але ў вялікакняжацкім тытуле яна называлася княствам.

У чырвоным полі чорны паўсталы мядзведзь са срэбным (часам выяўлялі залатым) ашыйнікам.

Мядзведзя на гербе Жамойці звязвалі з Урсінамі, адным з легендарных арыстакратычных родаў, якія паводле падання пра Палемона перасяліліся з Італіі ў Літву, бо прозвішча роду паходзіць ад лац.: ursus (мядзведзь або мядзведжы). Аднак у Грунвальдскай бітве (1410) і на Канстанцкім царкоўным саборы (1415) жамойты ўдзельнічалі яшчэ без свайго герба, у Канстанцы яны прасілі вялікага князя Вітаўта дазволу карыстацца яго геральдыкай^[2].

У 1584 годзе герольд Барташ Папроцкі ўпершыню дае апісанне герба Жамойціі — у барвовым полі чорны мядзведзь з белым ланцугом вакол шыі^[3].

Мядзведзь, які стаіць на чатырох лапах, на пячатцы вялікага князя Вітаўта, які раней лічылі гербам Жамойці, аказаўся гербам Смаленскага княства, бо на пячатках вялікіх князёў Аляксандра, Жыгімонта Старога і Жыгімонта Аўгуста над мядзведзем надпіс Smoleghne (Смаленскі)^[4].

На вялікім гербе Расійскай імперыі таксама выяўлялі «герб Самагіцкі» — у залатым полі «чорны, паўсталы на задніх лапах, мядзведзь, з барвянымі вачыма і языком».

• 
  Герб староства пад княжацкай каронай (каля 1586).
• 
  Герб з гербоўніка Барталамея Папроцкага.
• 
  З гербоўніка Каспара Нясецкага.
• 
  Герб пад княжацкай каронай ў Пасольскай зале Каралеўскага замка ў Варшаве.
• 
  У складаным гербе ў Вавельскім замку ў Кракаве.
• 
  У складзе вялікага герба ВКЛ на вокладцы Віленскага выдання Статута (1614).
• 
  Выява 1720 года.
• 
  Гербы Жмудскага біскупства, Жмудскага княства і горада Меднікі (1900).
• 
  У складзе вялікага герба Расійскай імперыі (1882).

• Edmundas Rimša^[lt] Istoriniai duomenys. Išsamiau apie Žemaitijos herbą (літ.)