Джыбуційска-эрытрэйскі памежны канфлікт
Джыбуційска-эрытрэйскі памежны канфлікт — памежны канфлікт паміж Джыбуці і Эрытрэяй у чэрвені 2008 года[1][2]. ПерадгісторыяУ 1900 годзе Каралеўства Італія (тагачасная метраполія Эрытрэі) і Францыя (метраполія Джыбуці) падпісалі пагадненні, якое вызначала мяжу ад мыса Думейра (Рас-Думейра) на Чырвоным моры на 1,5 км уздоўж водападзелу паўвострава. Таксама было пазначана, што Іль-Думейра (востраў Думейра) і прылеглыя да яго меншыя астраўкі будуць нічыйнмі і застануцца дэмілітарызаванымі[3]. Паўночныя схілы пагорка Рас-Думейра былі італьянскімі, а паўднёвыя схілы французскімі[4][5]. У красавіку 1996 года ўрад Джыбуці абвінаваціў эрытрэйскія сілы ў пранікненні ўглыб сваёй тэрыторыі на 7 км у раёне Рас-Думейра. Аднак узброеных сутыкненняў не адбылося[6]. У студзені 2008 года Эрытрэя папрасіла перасекчы мяжу, каб атрымаць пясок для будаўніцтва дарогі. Аднак, недачакаўшыся афіцыйнага дазволу суседзяў, замест гэтага заняла вяршыню пагорка[7]. 16 красавіка Джыбуці паведаміла, што эрытрэйскія вайскоўцы стварылі ўмацаванні і выкапалі траншэі каля Рас-Думейра[1]. Джыбуці накіравала ліст да ААН, заявіўшы, што ўлады суседняй дзяржавы апублікавалі новыя карты, дзе Рас-Думейра пазначана як тэрыторыя Эрытрэі. Афіцыйная Асмэра адмаўляла, што мае якія-небудзь праблемы з Джыбуці[8]. Ход падзей10 чэрвеня 2008 года, паводле версіі ўладаў Джыбуці, некалькі эрытрэйскіх вайскоўцаў беглі на тэрыторыю суседняй краіны. Эрытрэйскі бок запатрабаваў вярнуць дэзерціраў, абстраляўшы джыбуційскіх памежнікаў[2]. Міністэрства замежных спраў Эрытрэі заявіла, што афіцыйная Асмэра не будзе «ўцягвацца ў сваркі і акты варожасці» і сцвярджала, што Джыбуці спрабуе стварыць «прыдуманую варожасць»[9]. Міністэрства замежных справаў Францыі заявіла, што моцна занепакоена памежнымі баямі[2]. Пры гэтым яна аказала матэрыяльна-тэхнічную, медыцынскую і разведвальную падтрымку джыбуційскім войскам, але ў прамых баявых дзеяннях не ўдзельнічала[10]. Ліга арабскіх дзяржаў правяла надзвычайнае пасяджэнне і заклікала эрытрэйскую армію пакінуць занятыя тэрыторыі[11]. Дзяржаўны дэпартамент ЗША вызначыў дзеянні афіцыйнай Асмэры як агрэсію[12]. Савет міру і бяспекі Афрыканскага саюза заклікаў абедзве дзяржавы праявіць максімальную стрыманасць і вырашыць спрэчку шляхам дыялогу[13]. Сутычкі працягваліся да 13 чэрвеня[1]. Падчас баёў загінулі 44 джыбуційскія салдаты і 55 былі параненыя. Паводле ацэнак Джыбуці, 100 эрытрэйскіх салдат былі забітыя, 100 узяты ў палон і 21 дэзерціраваў[14]. Наступствы14 студзеня 2009 года Савет Бяспекі ААН прыняў рэзалюцыю 1862, заклікаючы да дыялогу. Савет вітаў выхад Джыбуці на пазіцыі да 10 чэрвеня 2008 года і запатрабаваў ад Эрытрэі зрабіць аналагічны выхад на працягу пяці тыдняў пасля прыняцця рэзалюцыі[15]. 23 снежня 2009 года Савет Бяспекі ААН увёў санкцыі супраць Эрытрэі за аказанне падтрымкі ўзброеным групам, якія падрываюць мір і прымірэнне ў Самалі, а таксама за тое, што яна не вывела свае сілы пасля сутыкненняў з Джыбуці ў чэрвені 2008 года. Санкцыі прадугледжвалі ўвядзенне эмбарга на пастаўкі зброі, абмежаванні на паездкі і замарожванне актываў яе палітычных і ваенных лідараў[16]. У пачатку чэрвеня 2010 года Джыбуці і Эрытрэя пагадзіліся на пасярэдніцтва Катара. Гэты крок быў высока ацэнены Афрыканскім саюзам[17]. У сакавіку 2016 года 4 джыбуційскія ваеннапалонныя, захопленыя падчас памежнай вайны, былі вызваленыя Эрытрэяй праз восем гадоў пасля канфлікту[18]. Пасля дыпламатычнага крызісу 2017 года Катар вывеў свае міратворчыя сілы са спрэчнай тэрыторыі. Неўзабаве пасля гэтага Джыбуці абвінаваціла Эрытрэю ў паўторнай акупацыі мацерыковага ўзгорка і вострава Думейра[19]. У верасні 2018 года было абвешчана, што Джыбуці і Эрытрэя пагадзіліся нармалізаваць адносіны[20]. Гл. таксамаКрыніцы
|
||||||||||||||||||||||||||||||
.svg){kind=small}
Portal di Ensiklopedia Dunia
