Дзіванна скіпетрападобная

	Дзіванна скіпетрападобная
	; Агульны выгляд расліны
Навуковая класіфікацыя
Дамен:	Эўкарыёты
Царства:	Расліны
Аддзел:	Кветкавыя
Клас:	Двухдольныя
Парадак:	Ясноткакветныя
Сямейства:	Залознікавыя
Трыба:	Scrophularieae
Род:	Дзіванна
Від:	Дзіванна скіпетрападобная
Міжнародная навуковая назва
	Verbascum densiflorum Bertol., 1810
Сінонімы
	Verbascum macrantherum Halácsy; Verbascum thapsiforme Schrad., 1810; Verbascum velenovskyi Horák;
ITIS	505650
NCBI	1534716
EOL	484420
GRIN	t:41145
IPNI	811003-1
TPL	kew-2454940

Дзіва́нна скіпетрападобная^[1]^[2] (Verbascum densiflorum) — від кветкавых раслін з роду Дзіванна (Verbascum) сямейства Залознікавыя (Scrophulariaceae).

Назва

Дзіванна скіпетрападобная, лісік, дзівана^[3], дзіванна густакветная^[4].

Батанічнае апісанне

Травяністая, двухгадовая густа, мякка апушаная расліна з простым адзінкавым сцяблом 50—180 см вышынёй. Лісце лямцавае, даўгаватае або даўгавата-яйкападобнае, буйна-гародкавае. Сцябловае — чарговае, ніжні лісток — у прыкаранёвай разетцы. Кветкі жоўтыя, правільныя. Калякветнік двайны, зрослапялёсткавы. Чашачка 5—раздзельная. Вяночак даволі буйны, мае кароткую трубачку і 5—лопасцевы адгін. Тычынак 5, з іх 6 з белымі пухнатымі ніткамі. Песцік адзін. Кветкі сабраны ў густую верхавінную коласападобную гронку. Цвіце ў чэрвені — ліпені. Плод — каробачка.

Распаўсюджанне

Расце ў большай частцы Еўропы, у Турцыі, Марока, натуралізаваны на Мадэйры^[5].

Ва Украіне расце на палянах, узлесках, палях, пясках і каля дарог — на раўніне і ў перадгор’ях Карпат, у заходнім лесастэпе, стэпе і Крыму, звычайная. Часам ўтварае суцэльныя зараснікі.

Фармакалагічныя ўласцівасці

Прэпараты з вяночкаў дзіванны ўжываюць як адхарквальны і змякчальны сродак.

Зноскі

↑ Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 138. — 160 с. — 2 350 экз. — у крыніцы пад назвай Verbascum thapsiforme
↑ Назва Дзіванна скіпетрападобная згодна з Я. П. Шмярко, І. П. Мазан. Лекавыя расліны ў комплексным лячэнні. — Мн: Навука і тэхніка, 1989. — С. 388. — 399 с. — ISBN 5-343-00120-3.
↑ Рытов М. В. (руск.) (бел. Русские лекарственные растения. т. I. Петроград, 1918
↑ Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 2. Гатня — Катынь / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 522 с. — 10 000 экз.
↑ bgbm.org (нявызн.).

Література

Дзмітрыева С. А., Пашына Г. В. Дзіванна // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 2. Гатня — Катынь / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 522 с. — 10 000 экз. — С. 176—177.
В. И. Чопик (укр.) (бел., Л. Г. Дудченко (укр.) (бел., А. М. Краснова; «Дикорастущие полезные растения Украины (укр.) (бел.» Справочник; Киев, Навукова думка (укр.) (бел., 1983. (руск.)

Спасылкі

Коровяк густоцветковый: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)
Коровяк // Праект «Архив природы России» Архівавана 13 студзеня 2020. (руск.)