Кальмар (Швецыя)

Кальмар
	Герб
Краіна	Швецыя
Лен	Кальмар
Каардынаты	56°40′ пн. ш. 16°22′ у. д.HGЯO
Заснаваны	каля 1200 года
Плошча	18,85 км²
Вышыня цэнтра	8 ± 1 м
Насельніцтва	61,693 чалавек (2009)
Часавы пояс	UTC+1, летам UTC+2
Тэлефонны код	480
Паштовыя індэксы	390 02–398 09
Афіцыйны сайт	kalmar.se
Правінцыя	Смоланд
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Ка́льмар (шведск.: Kalmar) — адзін з найстарэйшых гарадоў Швецыі, адміністрацыйны цэнтр лена Кальмар. Горад Кальмар з'яўляецца варотамі на самы доўгі ў Швецыі Эландскі мост, які злучае востраў Эланд са Скандынаўскім паўвостравам. У Сярэднявеччы ён быў трэцім па велічыні ў дзяржаве і быў цэнтрам гандлю, галоўным чынам экспарту жалеза, якім займаліся гандляры з Германіі. Размешчаны на паўднёвым усходзе краіны, на беразе Балтыйскага мора. Горад утварыўся вакол замка Кальмар, які ў сваю чаргу быў пабудаваны ў XII стагоддзі вакол вартаўнічай вежы, прызначанай для абароны ад піратаў і датчан^[3]. Сярод іншых славутасцяў вылучаецца спраектаваны Тэсінам кафедральны Кальмарскі сабор.

Гісторыя

Кальмар упершыню згадваецца на адным з рунічных камянёў XI стагоддзя. Назва яго паходзіць ад старажытнашведскага Kalmar — «камяністае дно», або «камяністы грунт». Дакладна вядома, што каля 1200 года гэта быў значны горад, які вырас вакол замка, а ў сярэдзіне XIII стагоддзя — адзін з найважнейшых у Швецыі і меў важныя гандлёвыя сувязі з Ганзай (практычна ўвесь гандаль вёўся этнічнымі немцамі). У 1397 каралі трох скандынаўскіх краін на сустрэчы ў Кальмары ўтварылі Кальмарскую унію. Напачатку XVII стагоддзя — падчас Кальмарскай вайны — значная частка гораду была разбурана, і ў 1640 годзе было вырашана перанесці горад на суседні востраў Кварнхольмен. У адрозненне ад большасці гарадоў тагачаснай Швецыі, Кальмар быў адбудаваны каменным, а не драўляным. Старая частка горада была добра захаванай да сярэдзіны XX стагоддзя, але ў 1960-я гады частка цэнтра горада была знесена, каб вызваліць месца для адміністрацыйных і камерцыйных будынкаў. У 1972 годзе быў пабудаваны Эландскі мост. У 1977 была заснавана Вышэйшая школа, якая ў 2010 стала адным з двух кампусаў Універсітэта Лінеус.

Клімат

Клімат Кальмара
Паказчык	Сту	Лют	Сак	Кра	Май	Чэр	Ліп	Жні	Вер	Кас	Ліс	Сне	Год
Абсалютны максімум, °C	13	12	19	25	32	32	33	32	28	22	13	12	33
Сярэдні максімум, °C	1	1	3	7	13	17	21	19	16	10	5	2	10
Сярэдні мінімум, °C	−3	−3	−1	1	5	10	12	12	8	5	1	−1	3
Абсалютны мінімум, °C	−22	−25	−20	−10	−5	−1	3	1	−2	−7	−17	−20	−25
Норма ападкаў, мм	20	20	20	30	30	40	40	60	40	30	40	40	460
Крыніца: Weatherbase

Насельніцтва

1970 год — 39 жыхароў^[4].
1985 год — 54 тыс. жыхароў^[5].
2008 год — 35,7 тыс. жыхароў (з прыгарадамі больш за 61 тыс.)^[6].

Адукацыя

У горадзе размешчаны адзін з двух кампусаў Універсітэта Лінеус.

Славутасці

Стары горад
Кварнхольмен
Кальмарскі замак
Кальмарскі сабор
Эландскі мост
Трып, трап, труль — тры драўляныя дамы́ рознай велічыні канца XVIII ст.
Музей лену Кальмар
Сядзіба Крусэншэрны (XIX ст.)
Стадыён Гульдфогельн-Арэна
Мастацкі музей Кальмара

Гарады-пабрацімы

Зноскі

↑ Population in the country, counties and municipalities by sex and age 31/12/2009
↑ http://www.geopostcodes.com/Kalmar_Kalmar
↑ Палацы і замкі Швецыі
↑ ВСЭ 1973.
↑ ГЭС 1989.
↑ Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов. — М. : Большая Российская энциклопедия, 2004—2017.

Літаратура

Ка́льмар // Географический энциклопедический словарь: Географические названия (руск.) / Гл. ред. А. Ф. Трёшников; Ред. кол.: Э. Б. Алаев, П. М. Алампиев (зам. гл. ред.) и др. — 2-е изд., исправл. и дополн. — М.: Советская энциклопедия, 1989. — С. 210. — 592 с. — 210 000 экз. — ISBN 5-85270-057-6.
Ка́льмар // Т. 11. Италия — Кваркуш. — М. : Советская энциклопедия, 1973. — С. 235. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров; 1969—1978). (руск.)