Камітэт вызвалення народаў Расіі

Камітэт вызвалення народаў Расіі (руск.: Комитет освобождения народов России, КВНР) — палітычны камітэт, які фармальна аб’ядноўваў нацыянальныя, пераважна рускія, антыбальшавіцкія арганізацыі, якія дзейнічалі да і падчас Другой сусветнай вайны на акупіраванай нямецкай тэрыторыі Еўропы .

Палітычнай платформай быў Маніфест руху за вызваленне народаў Расіі (Пражскі маніфест), абвешчаны ў Празе 14 лістапада 1944 года . Гэты дзень лічыцца датай стварэння Камітэта.

Палітычным кіраўніцтвам КПР быў Прэзідыум КПР, які складаўся з генерал-лейтэнанта А. А. Уласава, генерал-маёраў Ф. І Трухіна і В. Ф. Малышкіна, генерал-маёра прафэсара Д. Я. Закутнага, генерал-лейтэнанта Г. М. Жыленкова і Я. І. Балабіна, прафесараў Ф. П. Багатырчука (прадстаўляў Украінскую нацыянальную раду), М. М. Будзіловіча (прадстаўляў Беларускую нацыянальную раду) і З. М. Руднева.

Прэзідыум Камітэта ўзначальваў генерал-лейтэнант Чырвонай Арміі Андрэй Андрэевіч Уласаў.

Ва ўмовах таго часу ён супрацоўнічаў з кіраўніцтвам Германіі. Узброеныя сілы камітэта складалі Руская вызваленчая армія, Рускі ахоўны корпус у Югаславіі і шэраг іншых падраздзяленняў, якія фактычна дзейнічалі адносна самастойна.

Большасць членаў КПР пасля вайны былі вернутыя ў СССР і расстраляны. Прадстаўнік Беларусі Мікалай Мікалаевіч Будзіловіч эміграваў у ЗША, дзе яго сын Пётр быў бачным дзеячам эмігранцкай абшчыны^[1].