Касцёл Унебаўзяцця Найсвяцейшай Дзевы Марыі (Дубрава)

Касцёл Унебаўзяцця Найсвяцейшай Дзевы Марыі
	Славутасць
Касцёл Унебаўзяцця Найсвяцейшай Дзевы Марыі
	54°05′42″ пн. ш. 27°05′22″ у. д.HGЯO
Краіна	Беларусь
Месцазнаходжанне	Дубрава;
Архітэктурны стыль	класіцызм
Архітэктар	мерк. Карла Спампані
Заснавальнік	Адам Хмара
Будаўніцтва	1796—1805 гады
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Касцёл Унебаўзяцця Найсвяцейшай Дзевы Марыі — руінаваны рымска-каталіцкі храм у вёсцы Дубрава Маладзечанскага раёна Мінскай вобласці. Размешчаны ў паўночнай частцы вёскі, на ўзгорку. Помнік архітэктуры класіцызму^[1].

Гісторыя

Па паданню, першы касцёл пабудаваны ў 1453 г. па фундацыі Глябовічаў. Па адных крыніцах, касцёл паўстаў у пачатку 16 ст. па фундацыі троцкага кашталяна Яна Радзівіла (памёр у 1522), па другім — у 1553 г. Чарговы касцёл на месцы папярэдняга збудаваў у 1576 г. Мікалай Крыштаф Радзівіл Сіротка. Пасля пашкоджанняў у вайну Расіі з Рэччу Паспалітай 1654—67 гг. быў адрэстаўраваны Марцыбялінай Глябовіч. Састарэлы храм аднавіў у 1770 г. Матэвуш Марцінкевіч^[1]. Уяўляў сабой крыжова-купальны будынак з 2-вежавым фасадам. Інтэр’ер упрыгожвалі 7 алтароў^[2]^[1]. Згарэў у 1787 г^[1].

Цяперашні цагляны касцёл пабудаваны ў 1796—1805 гг., верагодна, паводле праекта К. Спампані, па фундацыі мінскага ваяводы Адама Хмары на месцы драўлянага касцёла 1770 года^[3].3 1868 г. касцёл перайшоў да праваслаўных, у 1871 г. архітэктарам Ваўковічам, а ў 1884 г. інжынерам Нектар’еўскім перабудаваны пад царкву. У 1919 годзе вернута парафіянам, набыў выгляд рымска-каталіцкага храма ў выніку рэканструкцыі 1926—1929 гг^[1].

Напачатку Вялікай Айчыннай вайны парафія налічвала звыш 2 тыс. прыхаджан. Згарэў у 1960-я гг., у паўзруйнаваным стане^[1].

У маі 2024 рэшткам касцёла прысвоены статус гісторыка-культурнай каштоўнасці.

Архітэктура

Помнік архітэктуры класіцызму. Прамавугольны ў плане аб’ём пад двухсхільным дахам на фасадзе фланкіраваўся 2 вежамі. Атынкаваныя і пабеленыя фасады былі расшыты гарызантальным рустам, рытмічна чляніліся лучковымі аконнымі праёмамі і лапаткамі ў прасценках. Унутры прастора 3 парамі калон падзялялася на 3 нефы, перакрытыя агульнай плоскай столлю; вылучаная прасценкамі апсіда з бакавымі рызніцамі перакрывалася скляпеннем. Бакавыя фасады рытмічна чляніліся арачнымі вокнамі-біфорыумамі, аб’яднанымі вялікімі прамавугольнымі нішамі. У крыпце былі пахаваны ўладальнікі вёскі Хмары (3 пакаленні)^[1].

Крыніцы

↑ ^а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё Касцёл Унебаўзяцця Найсвяцейшай Дзевы Марыі // Каталіцкія храмы Беларусі: Энцыкл. даведнік / А. М. Кулагін; фатограф А. Л. Дыбоўскі. — 2-е выд. — Мн.: БелЭн, 2008. — С. 134. — 488 с. — ISBN 978-985-11-0395-5.
↑ Каталіцкія святыні : Мінска-Магілеўс. архідыяцэзія. Ч. 1. Будслаўскі, Вілейскі і Мінскі дэканаты / Тэкст і фота Яроменкі А.; Уводз. Трацэўскага У.. — Мн.: Про Хрысто, 2003. — С. 104—105. — 255 с. — ISBN 985-6628-38-5, 985-6628-37-7.
↑ НГАБ, ф. 242, воп. 1, спр. 2256; ф. 299, воп. 5, спр. 1330, арк. 1—3.

Літаратура

Касцёл Унебаўзяцця Найсвяцейшай Дзевы Марыі // Каталіцкія храмы Беларусі: Энцыкл. даведнік / А. М. Кулагін; фатограф А. Л. Дыбоўскі. — 2-е выд. — Мн.: БелЭн, 2008. — С. 134. — 488 с. — ISBN 978-985-11-0395-5.