Лівійская нацыянальная канферэнцыя (2019)

Лівійская нацыянальная канферэнцыя (араб. المؤتمر الوطني الليبي‎) — канферэнцыя па ўрэгуляванні канфлікту ў Лівіі, прызначаная на 14—16 красавіка ў Гадамесе, размешчаным на стыку межаў Лівіі, Алжыра і Туніса, і накіраваная на пераадоленне крызісу ў краіне і стану двоеўладдзя. У ёй павінны былі прыняць удзел дэлегаты ўсіх супрацьлеглых бакоў, каб скласці «дарожную карту» для аб’яднання разрозненых дзяржаўных інстытутаў і правядзення агульнанацыянальных прэзідэнцкіх і парламенцкіх выбараў, неабходнасць у якіх была зацверджана яшчэ ў маі 2018 года^[1]. З-за пачатку наступлення ЛНА на Трыпалі канферэнцыя была перанесена на нявызначаны тэрмін, а потым наогул адменена^[2].

Лівійская нацыянальная канферэнцыя каардынавалася Гасанам Саламэ, кіраўніком місіі арганізацыі Аб’яднаных Нацый па падтрымцы ў Лівіі на працягу 18 месяцаў з 2018 па 2019^[3]. З красавіка^[4] па ліпень 2018 года ААН і Цэнтр гуманітарнага дыялогу арганізавалі 75 сустрэч у Лівіі і на міжнародным узроўні з удзелам 7000 лівійцаў, трох чвэрцяў мужчын і чвэрці жанчын. Паўмільёна каментароў было сабрана анлайн — у сацыяльных сетках ад 130 000 падпісчыкаў^[5]. У лістападаўскім рэзюмэ кансультацый 2018 года гаварылася, што асноўнымі жаданнямі лівійцаў былі:

• «Адзіная Лівія, здольная абараніць свае межы і суверэнітэт»;
• «Адзіная вайсковая ўстанова, вольная ад палітычнага ўмяшання і прыхільная нацыянальным інтарэсам»;
• «Больш справядлівае размеркаванне рэсурсаў праз дэцэнтралізаваную дзяржаву»;
• «Урад, заснаваны на кампетэнцыі, а не на ідэнтычнасці»;
• «Прафесійныя паліцэйскія службы для забеспячэння мясцовай бяспекі»^[5].

Саламэ падсумаваў падрыхтоўку канферэнцыі як «шырокія кансультацыі з усімі лівійскімі фракцыямі і групамі, а таксама карпатлівы і далікатны разгляд мясцовых, рэгіянальных і міжнародных абмежаванняў і імператываў»^[5]. Планаваная колькасць удзельнікаў — каля 120—150 чалавек з розных сацыяльна-палітычных лівійскіх груп, прычым без замежных прадстаўнікоў^[5].

У красавіку 2019 года Саламэ заявіў, што правядзенне канферэнцыі было апраўдана, улічваючы, што «былі выкананы неабходныя ўмовы для эфектыўнага ўрэгулявання крызісу ў Лівіі шляхам палітычнага ўрэгулявання, стварэння нацыянальнай канстытуцыі і абавязацельстваў, якія маглі б быць дадзеныя для таго, каб паставіць краіну на шлях аднаўлення, да міру, аднаўлення адзінства і суверэнітэту і годнага жыцця для лівійскага народа»^[3]. Правядзенне Нацыянальнай канферэнцыі падтрымаў Савет Бяспекі Арганізацыі Аб’яднаных Нацый^[6].

Планавалася, што канферэнцыя будзе даваць толькі рэкамендацыі, без якіх-небудзь выканаўчых паўнамоцтваў, каб не канкураваць з існымі лівійскімі палітычнымі органамі, такімі як Прэзідэнцкі савет і Палата прадстаўнікоў^[5].

Канкрэтныя прапановы, якія павінны быць выпрацаваны па выніках канферэнцыі, уключалі метады і тэрміны правядзення прэзідэнцкіх і парламенцкіх выбараў 2019 года. Яны былі рэкамендаваны Палаце прадстаўнікоў і Вышэйшаму дзяржаўнаму савету, якія павінны былі адказваць за іх рэалізацыю^[5].

У пачатку красавіка 2019 года Нацыянальная канферэнцыя была адкладзена з-за актывізацыі ваенных дзеянняў на паўночным захадзе Лівіі^[5]. У канцы 2020 года была пачата серыя сустрэч, аналагічных першапачаткова запланаванай канферэнцыі, але з новай назвай — Форум палітычнага дыялогу Лівіі^[7].

• Афіцыйны сайт Архівавана 26 лютага 2021.