Самцхэ-Джавахеты

Самцхэ-Джавахеты
Самцхэ-Джавахеты
	груз. სამცხე-ჯავახეთის მხარე
Краіна	Грузія;
Уваходзіць у	Грузія (1991—?);
Адміністрацыйны цэнтр	Ахалцыхе;
Дата ўтварэння	1995
Кіраўнік	Besik Amiranashvili[d]
Насельніцтва	▼151 100 ± 100 чал. (2021);
Плошча	6 413 км²;
Часавы пояс	UTC+04:00
Код ISO 3166-2	GE-SJ
Афіцыйны сайт (груз.)
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Самцхэ-Джавахеты (груз. სამცხე-ჯავახეთი) — край, адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка Грузіі, размешчана на поўдні краіны мяжуе з Арменіяй і Турцыяй. Цэнтр — горад Ахалцыхэ.

Самцхэ-Джавахеты у дахрысціянскія часы ўваходзіла ў склад Іверыі з II стагоддзя да н. э., іверыя ў барацьбе са з'явішыміся армянскімі царствамі страціла паўднёвую частку сваіх тэрыторый і Самцхэ-Джавахеты ўвайшла ў склад старажытнай дзяржавы Вялікай Арменіі^[1]^[2].

У IX — пачатку X стагоддзястаўшы абхазскім царом Баграт III з дынастыі Баграціёні аб'яднаў усе грузінскія княствы, тым самым стаўшы першым царом аб'яднанай Грузіі. Самцхэ і Джавахеты былі далучаеы да Грузіі ў 1008 г.

У 1490 годзе, пасля распаду адзінай Uрузіі тэрыторыя Самцхэ і Джавахеты ўваходзіла ў склад грузінскага княства Самцхэ-Саатабага.

У 1590—1625 гадах тэрыторыя княства паступова скарачалася, царству прыходзілася весці барацьбу з экспансіяй Асманскай імперыі, неўзабаве самцхійская дзяржаўнасць была канчаткова ліквідавана і тэрыторыя акупавана Асманскай імперыяй.

У 1828—1829 гадах пасля руска-туроцкай вайны Самцхэ і Джаванеты былі вызвалены і потым уключаны ў склад Тыфліскай губерні.

На сённяшні дзень уваходзіць у склад Грузіі і ўключае вобласці Месхетыя і Джавахетыя.

Галоўнай гістарычнай славутасцю з'яўляюцца пячорныя манастыры Вардзіа (заснаваны царыцай Тамарай^[3] у 1185) і Ваніс Квабебі (руск.) (бел. (VIII ст.). У краі знаходзіцца Баржомі з сусветна вядомай мінеральнай вадой.