Сара Рувімаўна Каган

Сара Рувімаўна Каган
Сара Рувімаўна Каган
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння	3 ліпеня 1885
Месца нараджэння	Старыя Максімавічы, Ігуменскі павет, Мінская губерня, Расійская імперыя;
Дата смерці	1941
Месца смерці	Мінскае гета, Мінск;
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	паэтка, празаік, пісьменніца
Мова твораў	ідыш
	Творы ў Вікікрыніцах

Сара Рувімаўна Каган (ідыш: שׂרה קאַהאַן‎ — Сарэ Кахан; 3 ліпеня 1885, Максімавічы, Мінская губерня — 1941, Мінскае гета) — беларуская яўрэйская паэтэса, празаік. Пісала на ідыш.

Біяграфія

Нарадзілася 3 ліпеня 1885 года ў вёсцы Максімавічы Ігуменскага павета Мінскай губерні (цяпер — сяло Старыя Максімавічы Клічаўскага раёна Магілёўскай вобласці)^[2] ў сям’і служачага.

Працавала ў Бабруйску і загадвала гарадской бібліятэкай. У 1935 годзе па прапанове партыйнай арганізацыі яўрэйскай секцыі Саюза пісьменнікаў БССР (у якой яна была адзінай жанчынай^[3]) разам з сям’ёй пераехала ў Мінск^[4].

У Мінску паступіла на вячэрняе аддзяленне філалагічнага факультэта педагагічнага інстытута.

Пасля акупацыі Беларусі нямецкімі войскамі ў 1941 годзе, Сара Каган, яе муж і малодшы сын апынуліся ў Мінскім гета, дзе ў тым жа годзе загінулі. Старэйшы сын загінуў пад Ленінградам^[5].

Творчасць

У літаратуру Каган прыйшла пасля Кастрычніцкай рэвалюцыі. Першай публікацыяй сталі вершы ў газеце «Октябэр». Асноўныя публікацыі на ідышы адбыліся ў 1930-я гады: зборнікі вершаў і апавяданняў «У дарозе», «Маёй Радзіме», «Нашы людзі», «Першая прэмія», раман «Скрыпач»^[6]^[7]. Дзякуючы Змітраку Бядулю творы Каган былі перакладзены на беларускую мову і апублікаваныя перад Вялікай Айчыннай вайной^[5]. Член рэдкалегіі літаратурнага часопіса «Штэрн» (Зорка)^[8].

У 2005 годзе вершы і проза Сары Каган былі апублікаваныя ў зборніку «Скрыжалі памяці».

Публікацыі

Каган С. אין װעג (У дарозе) : [ідыш] : [вершы і паэмы] / С. Каган. — Мінск : Дзяржвыд Беларусі, 1934. — 43 с.
Каган С. מײַן הײמלאַנד (Маёй Радзіме) : [ідыш] : [вершы і паэмы] / С. Каган. — Мінск : Дзяржвыд БССР, 1938. — 96 с.
Каган С. Першая прэмія : [ідыш] : [вершы і паэмы] / С. Каган. — Мінск : Дзяржвыд БССР, 1938. — 15 с.
Каган С. Скрыпач : [ідыш] : [аповесць] / Сара Каган. — Мінск : Дзяржвыд БССР, 1941. — 174 с.
Каган С. Апавяданні / С. Каган; пераклад з яўрэйскай мовы З. Бядулі. — Мінск : Дзяржвыд СНК, 1940. — 38 с. — (Масавая бібліятэка).

Крыніцы

↑ Sarah Ḳahan // http://uli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007311816605171
↑ Релес 2006, с. 70.
↑ Elissa Bemporad «Becoming Soviet Jews: The Bolshevik Experiment in Minsk»
↑ Релес 2006, с. 69.
↑ ^а ^б Релес 2006.
↑ Сара Каган (нявызн.)(недаступная спасылка). Журнал «Лексикон». Архівавана з першакрыніцы 28 студзеня 2016.
↑ А. ШКОЛЬНЫЙ * А. SHKOLNY / НИКТО НЕ ЗАБЫТ? НИЧТО НЕ ЗАБЫТО? * NOBODY FORGOTTEN? NOTHING FORGOTTEN?. Архівавана з першакрыніцы 23 ліпеня 2015.
↑ Gennady Estraikh «In Harness: Yiddish Writers' Romance With Communism»

Літаратура

Релес Г. Еврейские советские писатели Белоруссии: Воспоминания / пер. с идиша М. Я. Аккермана, С. Л. Лиокумовича. — Мн.: Колас, 2006. — С. 69-71. — 320 с. — 500 экз. — ISBN 985-6783-11-9.
Беларускія пісьменнікі: 1917—1990. Менск: Мастацкая літаратура, 1994. ISBN 5-340-00709-X