Сверцыя шматгадовая

Сверцыя шматгадовая
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя Клас:  Двухдольныя Парадак:  Гарычкакветныя Сямейства:  Гарычкавыя Трыба:  Gentianeae Падтрыба:  Swertiinae Род:  Сверцыя Від:  Сверцыя шматгадовая
Міжнародная навуковая назва
Swertia perennis L., 1753
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   30118 NCBI   39379 EOL   580446 GRIN   t:35948 IPNI   371026-1 TPL   kew-2590292

Сверцыя шматгадовая, Сверцыя многагадовая, Трыпутнік^[1] (Swertia perennis) — кветкавая расліна роду Сверцыя (Swertia) сямейства Гарычкавыя (Gentianaceae).

Шматгадовая травяністая расліна з прамым або ў верхняй частцы крыху галінастым голым сцяблом вышынёй да 60 см і кароткім карэнішчам з каранёвымі пупышкамі. Прыкаранёвае лісце буйное, шырокае, эліпсападобнае, паступова звужана ў чаранок, амаль роўнае па даўжыні ліставой пласцінцы; сцябловае — больш дробнае і вузкае (ланцэтападобнае), супраціўнае, са сцеблаабдымнай асновай. Кветкі нешматлікія, брудна-сінія або брудна-фіялетавыя з цёмнымі плямамі або палоскамі, у паўпарасоніках, сабраных у вузкае мяцёлчатае канечнае суквецце даўжынёй 7-12 см. Плод — яйкападобная каробачка, якая раскрываецца 2 створкамі.

Сярэднееўрапейскі горны рэліктавы від, сустракаецца таксама ў Міжземнамор’і. У Беларусі знаходзіцца ў асобных лакалітэтах на ўсходняй мяжы пашырэння. Месцы росту: сырыя нізінныя імшыстыя лугі, балоты з крыніцамі, берагі рэк.

Святлолюбівая расліна, мезафіт, гіграфіт, мезатроф, эўтроф^[2]. Цвіце ў жніўні—верасні, пладаносіць у верасні—кастрычніку. Размнажэнне насеннае.

Ахоўваецца на тэрыторыі Беларусі, Украіны, Эстоніі, шэрагу рэгіёнаў Расіі^[2].

Дэкаратыўная расліна.

• Чырвоная кніга Рэспублікі Беларусь: Рэдкія і тыя, што знаходзяцца пад пагрозай знікнення віды жывёл і раслін. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 1993. ISBN 5-85700-095-5

• Сверция многолетняя: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)
• Swertia perennis L. // ИАС «ООПТ России» (руск.)