Снежны барс (тытул у альпінізме)

Снежны барс — неафіцыйны тытул (званне) у альпінізме. Афіцыйная назва жэтона, якім узнагароджваюцца альпіністы, якія заваявалі найвышэйшыя вяршыні, размешчаныя на тэрыторыі былога СССР, — «Пакарыцель самых высокіх гор СССР».

Гісторыя

Званне і знак заснаваны ў 1967 годзе. Аўтарам эскіза нагруднага знака стаў заслужаны майстар спорту, заслужаны трэнер СССР І. І. Антановіч (руск.) (бел.. Жэтон пранумараваны. Нумар кожнага жэтона замацоўваецца за альпіністам у парадку паступлення інфармацыі аб здзейсненых узыходжаннях^[1].

Гэты жэтон карыстаецца павагай не толькі ў новых незалежных дзяржавах, якія ўтварыліся на тэрыторыі СССР (СНД), але і ў многіх замежных краінах. У афіцыйны спіс альпіністаў, узнагароджаных гэтым жэтонам, уваходзіць шмат замежных альпіністаў.

Усяго званне «Снежнага барса» за ўзыходжанні ў перыяд 1961—2010 гг. прысвоена 567 альпіністам, уключаючы 29 жанчын^[2].

У розныя перыяды часу альпіністам, якія падымаліся на вяршыні, уручаўся жэтон:

з 1961 г. па 1984 г. — 4 сямітысячнікі — пік Камунізму, пік Перамогі, пік Леніна, пік Каржанеўскай
з 1985 г. па 1989 г. — 4 сямітысячнікі — пік Камунізму, пік Хан-Тэнгры, пік Леніна, пік Каржанеўскай^[1]

З 1990 г. і па цяперашні час жэтонам ўзнагароджваюцца альпіністы за заваяванне ўсіх 5-ці гор былога Савецкага Саюза вышынёй звыш 7000 м (спіс прыведзены ў парадку змяншэння складанасці і небяспекі ўзыходжання)^[1]:

2 вяршыні ў гарах Цянь-Шань :
- Пік Перамогі (7439 м),
- Пік Хан-Тэнгры (7010 м);
3 вяршыні Паміра :
- Пік Ісмаіла Самані (былы пік Камунізму, 7495 м),
- Пік Леніна (з 2006 пік Абуалі ібн Сіна з таджыкскага боку, 7134 м),
- Пік Каржанеўскай (7105 м).

Рэкорды

Барыс Коршунаў (Расія, Масква) стаў 9-разовым «Снежным барсам» (1981—2010)^[2].
Барыс Коршунаў (Расія, Масква) апошні раз выканаў нарматыў ва ўзросце 69 гадоў^[2].
Андрэй Цялішчаў (Казахстан, Усць-Каменагорск) у 22 года стаў самым маладым «Снежным барсам» (1986)^[2].
Малік Ісмет (Казахстан, Алматы) стаў першым «Снежным барсам» за адзін сезон (1991)^[2].
Анджэй Баргель (укр.) (бел. (Польшча) — выканаў усе 5 узыходжанняў у 29 дзён 17 гадзін 5 хвілін ад выхаду базавага лагера 15 ліпеня (лета 2016)