Сіямская акупацыя Германіі
Сіямская акупацыя Германіі (ням.: Siamesische Besetzung Deutschlands, тайск.: การยึดครองเยอรมนีของสยาม, таксама Тайская акупацыя Германіі) — невялікі анклаў у складзе акупацыйнай зоны Рэйнскай вобласці Германіі ў 1918—1919 гадах, які знаходзіўся пад кантролем Сіяма (сучасны Тайланд) і цалкам акружаны Французскай акупацыйнай зонай[2]. ПерадгісторыяЯк адзіны атрад незалежнай краіны Паўднёва-Усходняй Азіі, Сіамскі экспедыцыйны корпус прымаў удзел у ваенных дзеяннях у Еўропе падчас Першай сусветнай вайны. Аднак яго адносіны з Францыяй былі азмрочаны моўным непаразуменнем і расісцкімі праявамі з боку французскага камандавання. Сітуацыя настолькі пагоршылася, што сіамскі кароль Вачыравуд і яго старэйшыя саветнікі думалі перапыніць знаходжанне экспедыцыйнага корпуса[3]. Аднак 11 лістапада 1918 года было падпісана перамір’е, і баявыя дзеянні спыніліся. Пасля вайны французскае Міністэрства замежных спраў прымусіла ваеннае камандаванне аддаць загад сіямскаму корпусу перайсці на нямецкую тэрыторыю ззаду ўласных сіл[3]. 3 снежня 1918 года першыя французскія часці прыбылі ў Гайнсхайм і затым былі змененыя 15 снежня 200 салдатамі з сіямскага аўтамабільнага атрада[4]. 16 снежня тайскія сілы занялі горад Нойштат-ан-дэр-Хаардт (цяпер Нойштат-ан-дэр-Вайнштрасэ)[5][6]. Галоўнай задачай сіямскіх часцей было забеспячэнне ўмоў перамір’я[7]. Сіямская акупацыя Германіі была не вынікам тактычнага ваеннага рашэння, а палітычнай спробай зняць напружанне ў адносінах паміж Сіямам і Францыяй. Гэта рашэнне задаволіла ўсіх удзельнікаў працэсу, пачынаючы ад ваеннага камандавання ў Еўропе і заканчваючы самім каралём у Бангкоку. Сіямцы былі гатовыя пакінуць варожасць у мінулым і засяродзіцца на атрыманні палітычных выгод ад удзелу ў акупацыі[3]. Яшчэ дзесяць гадоў таму акупацыя Германіі тайскімі войскамі здавалася немагчымай[8]. Ход акупацыіСпыненне баявых дзеянняў значна палепшыла становішча сіямскіх войск у параўнанні з першымі месяцамі ў Францыі. Харчаванне палепшылася дзякуючы мясцовым прадуктам і пастаўкам кансерваў з Сіяма[9]. Экспедыцыйны корпус размясціў свой штаб у гасцініцы «Hotel zum Löwen» побач з чыгуначным вакзалам, а войскі былі размеркаваны паміж Мусбахам, Гайнсхаймам і Хохшпаерам. Корпус адказваў за падтрыманне грамадскага парадку, патрабуючы павагі з боку нямецкага насельніцтва, але, тым не менш, паводзіў сябе стрымана. Зносіны з мясцовымі жыхарамі былі вельмі абмежаваны з-за няведання мовы, і ў асноўным пасрэднікамі выступалі французы. Каляды і Дзень нараджэння караля 1 студзеня 1919 года тайцы адзначалі разам са сваімі французскімі саюзнікамі ў гатэлі «Hotel zum Löwen», з баляваннем, шампанскім і тайскай музыкай[5]. Штодзённае жыццё сіямскіх акупантаў было даволі спакойным. Каб заставацца ў форме, яны займаліся спортам, у тым ліку тайскім боксам. Гэта настолькі ўразіла французскіх саюзнікаў, што ў красавіку 1919 года ў Мецы яны арганізавалі спартыўны фестываль з тайцамі[10]. Семнаццаць сіямцаў памерлі пасля перамір’я, у асноўным ад іспанскага грыпу, большасць страт было падчас перыяду акупацыі[11]. У перыяд з канца 1918 па пачатак 1919 года сіямскія войскі знаходзіліся ва ўмовах практычна бесперапынных снегападаў. Нізкія тэмпературы апынуліся адным з найбольш значных фактараў, якія паўплывалі на ўзровень смяротнасці сярод вайскоўцаў. Амаль палова смяротных зыходаў кантынгенту была звязана з уздзеяннем холаду. Восем чалавек афіцыйна зарэгістраваныя як ахвяры пнеўманіі, выкліканай пераахаладжэннем. Непрыстасаванасць да суровага еўрапейскага клімату ў спалучэнні з недастатковым харчаваннем прывяла да таго, што некаторыя тайскія салдаты адчувалі сур’ёзныя праблемы са здароўем. Сярод распаўсюджаных захворванняў адзначаліся абмаражэнні, лёгачныя захворванні і «траншэйная ступня»[9]. У цэлым, акупацыя насіла мірны характар[11]. Паўстанняў супраць сіямскіх акупантаў не было, адзначаліся толькі нязначныя інцыдэнты[5]. РэакцыяСіямцаўКароль Вачыравуд з энтузіязмам паставіўся да прапановы саюзнікаў аб удзеле ў акупацыі Германіі, паколькі бачыў у гэтым магчымасць апынуцца ў ліку пераможцаў вайны і абараніць інтарэсы сваёй краіны на Парыжскай мірнай канферэнцыі[12]. 17 снежня 1918 года васпан атрымаў тэлеграфнае паведамленне, што сіямскія войскі разам з акупацыйнай арміяй саюзнікаў уварваліся ў Германію. У газетнай прамове кароль назваў дзень уступлення войск на тэрыторыю Германіі самым гордым днём у сваім жыцці[3]. Паколькі іспанскі грып быў прызнаны вірусным толькі ў 1933 годзе, сярод сіямцаў спачатку хадзілі чуткі, што грып выкліканы нямецкім атрутай. Гэтыя чуткі спыніліся, калі нямецкія жыхары далі ім мыла і шакалад[11]. Сіямскія акупацыйныя войскі былі ўражаны паўсядзённым жыццём у Германіі, якая, здавалася, не была моцна закранута вайной, за выключэннем недахопу харчавання. Яны былі захопленыя прыгажосцю жанчын, і, нягледзячы на моўны бар’ер, некаторыя вайскоўцы ўступілі ў стасункі з немкамі[10]. НемцаўМагчыма, насельніцтва акупаванай тэрыторыі ўпершыню ўбачыла азіятаў[13]. Мясцовыя нямецкія газеты Pfälzischer Burger Zeitung, General Anzeiger і Stadt und Dorf Anzeige не згадвалі пра Сіямскія Узброеныя сілы, памылкова мяркуючы, што яны з’яўляюцца французскімі каланіяльнымі войскамі. Напрыклад, газета Pfälzischer Burger Zeitung паведаміла, што палова Пфальца была занятая французскімі войскамі да 12 чэрвеня 1918 года, і што ў гэты дзень прыбыло некалькі новых груп. 7 снежня вячэрняя газета Stadt und Dorf Anzeige паведаміла, што «каля 300 чалавек каланіяльных войск» з некалькімі афіцэрамі сышлі з цягніка з Кайзерслаутерна ў 13:45 і ў касках, з вінтоўкамі і пісталетамі наперавес пайшлі па Фрыдрыхштрасэ ў бок вёскі Мусбах. Паводле выдання, гэта былі «французы і мараканцы ... смуглявыя і чарнаскурыя...». Паведамлялася, што яшчэ 500 каланіяльных салдат павінны былі прыбыць у другой палове дня і размясціцца ў школе. Сіямскія салдаты або якія-небудзь нефранцузскія саюзнікі не згадваліся[11]. Не ўсе былі рады кантактам нямецкіх жанчын і сіямцаў. Напрыклад, нямецкі настаўнік Карл Берг быў незадаволены кантактамі нямецкіх дзяўчынак з замежнікамі[14]. Канец акупацыі10 ліпеня 1919 года быў аддадзены загад аб вывадзе сіямскіх войск[13]. Перш чым адправіцца на радзіме, кантынгент прыняў удзел у парадах перамогі, арганізаваных саюзнікамі ў Парыжы[11], Лондане і Бруселі[3]. Калі сіямцы пакідалі Нойштат, мясцовыя жыхары праводзілі іх з кветкамі і падарункамі[11]. Сіямскі кантынгент быў заменены французскім[15]. Гл. таксамаКрыніцы
Літаратура
|
||||||||||||||||||||||||
.svg)
Portal di Ensiklopedia Dunia
