Тавуш

Тавушская вобласць
Тавушская вобласць
	арм.: Տավուշի մարզ
Краіна	Арменія
Статус	Вобласць
Уваходзіць у	Арменія;
Адміністрацыйны цэнтр	Іджэван
Найбуйнейшыя гарады	Дыліжан, Берд, Наемберан
Дата ўтварэння	7 лістапада 1995 г.
Марзпет	Айк Чабанян
Насельніцтва (2011);	128 609 (10-е месца)
Шчыльнасць	47,56 чал./км²
Плошча	2 704
Код ISO 3166-2	AM-TV
Індэкс FIPS	AM09
Паштовыя індэксы	3901–4216
Афіцыйны сайт
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Таву́шская вобласць (арм.: Տավուշի մարզ) — вобласць на паўночным усходзе Арменіі. Мяжуе з Ларыйскай вобласцю на захадзе, Катайкскай вобласцю на паўднёвым захадзе, Гехаркунікскай вобласцю на поўдні, з Азербайджанам на ўсходзе і Грузіяй на поўначы. Адміністрацыйны цэнтр — горад Іджэван, іншыя гарады — Дыліжан, Берд, Наемберан.

Геаграфія

Тавушская вобласць знаходзіцца на паўночным усходзе Рэспублікі Арменія. Тут знаходзяцца больш 50 % лясных рэсурсаў Арменіі.

Гісторыя

Сучасная Тавушская вобласць была ўтворана законам пра адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел Рэспублікі Арменія ад 7 лістапада 1995 года, у выніку аб'яднання Іджэванскага, Наемберанскага і Тавушскага раёнаў Арменіі^[3].

Насельніцтва

Археалагічнымі даследаваннямі даказана, што Тавушская вобласць заселена яшчэ з каменнага веку. Паводле раскопаў, праведзеных у ваколіцах Іджэвана і знойдзеным пахаванням, ён заселены яшчэ ў II—I тысячагоддзях да н.э. Насельніцтва моцна пацярпела ў часы татара-мангольскіх нашэсцяў. Дзясяткі тысяч людзей былі забіты і ўзяты ў палон, былі спустошаны цэлыя раёны. Прыток насельніцтва зафіксаваны ў пачатку XVIII стагоддзя, калі з некаторых гавараў Арцаха значная колькасць армянаў перасяліўся ў Тавуш^[4].

Насельніцтва Іджэвана і навакольных сёл гаворыць на іджэванскім дыялекце армянскай мовы, родным арцахскаму дыялекту. Гэты дыялект характарызуецца перастановай націску з апошняга склада на перадапошні.

Нацыянальны склад

Нацыянальнасць	Перапіс 2001 года^[5]	Доля насельніцтва адм.-тэр. адзінкі	Перапіс 2011 года^[6]	Доля насельніцтва адм.-тэр. адзінкі
Усё насельніцтва	134 376	100 %	128 609	100 %
Армяне	133 587	99,41 %	128 001	99,53 %
Рускія	531	0,40 %	423	0,33 %
Грэкі	49	0,04 %	41	0,03 %
Курды	59	0,04 %	35	0,03 %
Іншыя	150	0,11 %	109	0,08 %

Этымалогія

Вялікая частка Тавушскай вобласці ўваходзіла ў Гугаркскі і Утыкскі ашхары Вялікай Арменіі. Ва Утык уваходзіла паўднёва-ўсходняя частка вобласці, якая супадала з Тавушскім (Туз Кстак) гаварам Утыка, адкуль і пайшла цяперашняя назва^[4].