Тока (дынастыя)

Тока (італ.: Tocci, грэч. Τόκκοι) — знатная італьянская сям'я з Беневента, якая мела ламбардскія карані. У канцы XIV - пачатку XV стагоддзя яе прадстаўнікі кіравалі Іанійскімі астравамі і Эпірскім царствам.^[1]

Першым вядомым членам дынастыі стаў Угаліна Тока, які быў вялікім сенешалем нямецкага імператара Генрыха VI у 1195 годзе.^[2][3]

У 1330-х гадах Гульельма Тока стаў кіраўніком вострава Корфу, які належаў Неапалітанскаму каралеўству.^[1][4] Яго сын Леанарда I Тока ў 1357 годзе атрымаў тытул графа Кефалініі і Закінфа і да сваёй гібелі ў 1376 годзе паспеў захапіць астравы Ітака і Лефкас, а таксама порт Воніца.^[1][2][5]

Яго сынамі былі Карла I Тока і Леанарда II Тока. Апошні кіраваў Закінфам на ўмовах апанажу, і яго дачка Феадора Тока стала першай жонкай Канстанціна XI Палеалога. Сваёй жаніцьбай на дачцэ герцага Афін Нерыа I у 1395 годзе Карл змог захапіць Карынф і Эліду, але ў далейшым гэтыя ўладанні былі адняты візантыйцамі.^[1][6] Ён прыняў удзел у грамадзянскай вайне албанскіх плямёнаў, але ў 1411 годзе стаў кіраўніком горада Яніна, атрымаўшы ў спадчыну гэты тытул ад свайго дзядзькі Ісава дэ Буандэльмонці. Да 1415 годзе Карла захапіў дэспатат Арты, у апошні раз аб'яднаўшы спрадвечныя ўладанні Эпірскага царства.^[1][7]

Калі ён памёр у 1429 годзе, уладу сталі аспрэчваць яго пяцёра незаконнанароджаных сыноў і пляменнік Карла II Тока (сын Леанарда II). Па просьбе сыноў Карла ў канфлікт умяшалася Асманская імперыя, і ў 1430 годзе была захоплена Яніна, а на наступны год — большая частка Эпіра. Карла II кіраваў з Арты ў якасці іх васала аж да сваёй смерці ў 1448 годзе.^[1][8] Праз год горад быў захоплены туркамі, і спадчыннік Карла Леанарда III Тока пераехаў у Ангелокастран; а пасля яго падзення ў 1460 годзе адправіўся на Іанічныя астравы. Імі ён кіраваў да 1479 года, калі іх захапілі туркі.^[1][8] Леанарда з сям'ёй бег у Неапаль. Яго сын Карла III Тока і наступныя прадстаўнікі дынастыі працягвалі называць сябе тытулярнымі дэспатамі Арты аж да XVII стагоддзя.

• Cawley, Charles. Medieval Lands Project: Counts of Kefalonia (Tocco) (нявызн.). Foundation for Medieval Genealogy. Архівавана з першакрыніцы 16 мая 2012. Праверана 28 чэрвеня 2010.
• Fine, John Van Antwerp (1994), The Late Medieval Balkans: A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest, University of Michigan Press, ISBN 978-0472082605
• Kazhdan, Alexander, рэд. (1991). Oxford Dictionary of Byzantium. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-504652-6.
• Miller, William (1908), The Latins in the Levant: A history of Frankish Greece (1204–1566), New York: E.P. Dutton and Co.