Уладзімір Казіміравіч Стукаліч

Уладзімір Казіміравіч Стукаліч
Уладзімір Казіміравіч Стукаліч
Дата нараджэння	28 кастрычніка (9 лістапада) 1856
Месца нараджэння	Екабпілс, Зельбургскі кірхшпіль[d], Фрыдрыхштацкі павет[d], Курляндская губерня, Расійская імперыя;
Дата смерці	18 кастрычніка 1918 (61 год)
Месца смерці	Віцебск, Віцебская губерня, РСФСР;
Грамадзянства	Расійская імперыя;
Род дзейнасці	літаратуразнавец, юрыст, краязнавец
Альма-матар	Віцебская гімназія (1879); юрыдычны факультэт СПбДУ (1883);
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Уладзімір Казіміравіч Стука́ліч^[1]^[2] (28 кастрычніка (9 лістапада) 1856, Екабштат Курляндскай губерні, цяпер Екабпілс, Латвія — 18 кастрычніка 1918, Віцебск; Псеўданім: Веневич; Крыптанім: В. С.) — літаратуразнавец, гісторык, юрыст. У ідэйным плане прытрымліваўся заходнерускіх поглядаў на беларусаў і іх гісторыю.

Біяграфія

Паходзіў са шляхецкай сям’і. Адразу пасля нараджэння У. Стукаліча яго бацькі пераехалі ў Віцебск. У 1867—1879 гадах вучыўся ў Віцебскай гімназіі; у 1879—1883 гадах на адміністрацыйным аддзяленні юрыдычнага факультэта Пецярбургскага ўніверсітэта.

Пачаў займацца літаратурнай дзейнасцю. Актыўна друкаваў гісторыка-літаратурныя матэрыялы ў газеце «Русский курьер» пад псеўданімам Веневіч. Працаваў над дысертацыяй «Юрыдычнае становішча гарадской абшчыны ў Заходняй Русі». Займаўся адвакацкай практыкай. Падтрымліваў сувязі з народнікамі. Арыштаваны ў студзені 1889 г.; 4 месяцы правёў у зняволенні; з-за слабога здароўя адпушчаны пад нагляд паліцыі.

У лютым 1891 года да У. Стукаліча ў Віцебск прыязджаў рускі пісьменнік Г. Успенскі, з якім Стукаліч перапісваўся з 1886 года. У 1891 годзе выйшла кніга У. Стукаліча «Беларусь і Літва», якая вытрымала яшчэ 2 выданні. Даследаваў аўтарства паэмы «Тарас на Парнасе». Член Віцебскай вучонай архіўнай камісіі. Выступаў за адкрыццё ў Віцебску ўніверсітэта. У 1893 годзе пазнаёміўся з мастаком І. Рэпіным. Даследаваў творчасць М. Нікіфароўскага і А. Сапунова (прысвяціў ім асобныя кнігі). У 1898 годзе пакінуў адвакацкую практыку і перайшоў у казённую палату. На працягу 3 гадоў жыў у Слоніме і Гродне; потым вярнуўся ў Віцебск.

Адзін з заснавальнікаў і кіраўнікоў кансерватыўна-клерыкальнай грамадскай арганізацыі Беларускі народны саюз. Расстраляны паводле прыгавору Віцебскай губернскага ЧК^[3].

Бібліяграфія

Белоруссия и Литва: Очерки из истории городов в Белоруссии. — Витебск, 1891 (1893, 1894);
Мальцевские заводы. — Витебск, 1894;
Краткая заметка о белорусском наречии. — Витебск, 1895;
Н. Я. Никифоровский: Странички из недавней старины города Витебска. — Витебск, 1900;
М. Ковалевский: Экономический строй России. — Витебск, 1901;
К вопросу об устройстве университета в Витебске. — Витебск, 1903;
А. П. Сапунов: К 25-летию его ученой и литературной деятельности. — Витебск, 1905;
Н. Я. Никифоровский: 1845—1910 годы. — Витебск, 1910

і інш.

Крыніцы

↑ БелЭн 2002.
↑ ЭГБ 2001.
↑ Рудовіч, С. С. Беларускі народны саюз / С. С. Рудовіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 2: Аршыца — Беларусцы / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 2. — С. 450. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0061-7 (т. 2).

Літаратура

Стука́ліч Уладзімір Казіміравіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 222. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі. Энцыклапедычны даведнік у 10 тамах (15 кнігах). Т. 2 / Укладальнік Л. У. Маракоў. — Смаленск, 2003.
Падліпскі А. Летапісец Віцебшчыны. — Мн., 1993.
Дзмітрый Караў. Стука́ліч Уладзімір Казіміравіч // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 6. Кн. 1: Пузыны — Усая / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (галоўны рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн. : БелЭн, 2001. — С. 436—437. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0214-8.
Подлипский А. М. Витебская Александровская гимназия. — Витебск, 1994. — 1500 экз. (руск.)
Уладзімір Стукаліч // Беларускія пісьменнікі: Біябібліяграфічны слоўнік. У 6 т. / пад рэд. А. І. Мальдзіса. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 1995. — Т. 5. Пестрак — Сяўрук. — 480 с.; іл.. — ISBN 5-85700-168-4.