Успенскі манастыр (Орша)

Манастыр
Успенскі манастыр
Манастыр у XIX ст.
54°30′09″ пн. ш. 30°25′05″ у. д.HGЯO
Краіна	Беларусь
Горад	Орша
Канфесія	Праваслаўе
Епархія	Віцебская і Аршанская епархія
Архітэктурны стыль	Магілёўская школа дойлідства
Першае згадванне	XVII стагоддзе
Дата заснавання	1631
Будынкі
Свята-Ільінская царква • Успенская царква
Статус	Працуе
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Успе́нскі манасты́р — праваслаўны манастыр у горадзе Орша (Беларусь).

Заснаваны ў 1631 г. як жаночы манастыр Багданам Статкевічам на паўднёва-заходняй ускраіне Оршы. Уключаў некалькі драўляных цэркваў і іншыя манастырскія пабудовы. У манастыры знаходзілася двух'ярусная брама-званіца з каменным ніжнім ярусам. Галоўны драўляны сабор згарэў у 1635 годзе. У 1655 г. у стылі барока быў узведзены каменны Успенскі сабор.

У 1658 куцеінскія манахіні пераведзены ў новаадчынены Уваскрасенскі манастыр у Смаленску. Ёсць звесткі, што з Куцейна былі і першыя насельніцы Новадзявочага манастыра ў Маскве. У 1691 г. пабудавана цагляная царква Нараджэння Найсвяцейшай Багародзіцы, якая праіснавала больш двух стагоддзяў і была знішчана ў сярэдзіне 1950-х гадоў.

У 1842 манастыр прылічаны да 1-га класа.

Зачынены ў 1918 годзе, храм выкарыстоўваўся пад склад і вяндлярню. Успенскі сабор манастыра ізноў быў адкрыты ў час Вялікай Айчыннай вайны. У цяперашні час на месцы манастыра пабудаваны шматпавярховыя дамы.

Манастыр аднавіў сваю дзейнасць у 1996 г. пры Свята-Ільінскай царкве (пабудавана ў 1880 годзе на месцы згарэлай драўлянай пачатку XVI стагоддзя), яна была цалкам адрамантавана. Быў пабудаваны новы двухпавярховы корпус для сясцёр. У 2006 г. было завершана будаўніцтва і адбылося асвячэнне Успенскай царквы манастыра.

У комплекс уваходзіла некалькі драўляных цэркваў, жылыя і гаспадарчыя пабудовы.

Успенскі сабор уяўляў сабой крыжова-купальны трохапсідны храм. Асноўны неф і крылы трансепта былі накрыты ўзаемна перпендыкулярнымі двухсхільнымі дахамі з трохвугольнымі франтонамі на тарцах. Сяродкрыжжа ўвенчана 8-гранным глухім барабанам і масіўным грушападобным купалам з галоўкай. Сцены ўпрыгожаны прафіляванымі карнізамі, пілястрамі на вуглах. Высокія вокны з паўцыркульнымі арачнымі завяршэннямі. Франтоны завершаны галоўкамі і аздоблены патройнымі плоскімі арачнымі нішамі.

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 1: А — Аршын / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 1. — 552 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0036-6 (т. 1).

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Успенскі манастыр (Орша)
• Аршанскі Свята-Успенскі жаночы манастыр на сайце Віцебскай епархіі Архівавана 15 лістапада 2010. (руск.)