Фёдар Мацвеевіч Іванчанка

Фёдар Мацвеевіч Іванчанка
Дата нараджэння	6 кастрычніка 1929(1929-10-06) (95 гадоў)
Месца нараджэння	Александрыя, Александрыйскі сельсавет, Копыскі раён, Аршанская акруга, БССР, СССР
Грамадзянства	БССР
Альма-матар	Саратаўскі тэхнікум грамадзянскага будаўніцтва імя У. І. Леніна[d] (1950) Саратаўскі політэхнічны інстытут[d] (1967)
Месца працы	Белдзяржпраект Мінскграмадзянпраект Саратаўпрампраект[d]
Член у	Саюз архітэктараў СССР (1992) Беларускі саюз архітэктараў
Узнагароды

Фёдар Мацвеевіч Іва́нчанка (нар. 6 кастрычніка 1929, в. Александрыя, Копыскі раён, Аршанская акруга) — беларускі архітэктар.

Нарадзіўся 6 кастрычніка 1929 года ў в. Александрыя Копыскага раёна Аршанскай акругі (цяпер — Шклоўскі раён Магілёўскай вобласці).

Скончыў саратаўскія будаўнічы тэхнікум імя Леніна (1950) і політэхнічны інстытут (1967). 3 1952 года, пасля службы ў Савецкай Арміі, працаваў у праектных арганізацыях Саратава^[1]. Член Саюза архітэктараў СССР з 1960 года. У 1964—1968 гадах — галоўны спецыяліст, галоўны архітэктар будаўнічага аддзела інстытута «Саратаўпрампраект»^[2].

3 1968 года — у Мінску ў інстытуце «Белдзяржпраект», галоўны архітэктар праектаў (1969—1971), кіраўнік майстэрні (1971—1984); у 1971—1989 у інстытуце «Мінскграмадзянпраект»^[1].

Пасля рэарганізацыі СА СССР у 1992 годзе з’яўляўся членам Беларускага Саюза архітэктараў, на працягу шэрагу гадоў уваходзіў у склад яго праўлення^[2]. У 1992—1997 гадах з’яўляўся кіраўніком персанальнай творчай майстэрні пры Саюзе архітэктараў^[2].

Пражывае ў Мінску.

Асноўныя працы ў Расіі: будынак гарадскога райсавета, гасцініца «Саратаў» (1963), Палац культуры завода тэхнічнага шкла (1967), абласнога Дом Саветаў на пл. Рэвалюцыі  (руск.) (бел. (1969, у сааўтарстве) у Саратаве; санаторый «Волга» ў Шумейцы Энгельскага раёна Саратаўскай вобласці (1968, у сааўтарстве з І. Д. Карпавай^[3])^[1], лабараторныя і вытворчыя будынкі прампрадпрыемстваў^[2].

Асноўныя работы на Беларусі: інтэрнат Дзяржбуда Беларусі па вул. Калектарнай (1972), будынак інстытута «Мінскграмадзянпраект» (1972, у сааўтарстве) у Мінску; туберкулёзны дыспансер (1975) і анкалагічная бальніца (1986, у сааўтарстве) у в. Бараўляны Мінскага раёна; забудова г. Салігорска і яго адміністрацыйна-грамадскага цэнтра (1968—1986, кіраўнік аўтарскага калектыву)^[1]: кінатэатр «Зорка Венера» (1974), дом быту (1979), 18-павярховы лабараторны корпус^[d] ВА «Беларуськалій» (1980); 15-павярховыя жылыя дамы з установамі абслугоўвання (1980—1982); комплекс дзіцячых устаноў для пазашкольных заняткаў^[d] (1982), інтэрнат гасцінічнага тыпу ВА «Беларуськалій» па вул. Леніна і Каржа (1982)^[2].

Патэнтаўладальнік і аўтар вынаходства «Чарапіца „ЭФЕКТ“ (патэнт № 1006, выдадзена Дзяржаўным патэнтавым ведамствам Рэспублікі Беларусь, зарэгістравана ў дзяржаўным рэестры вынаходстваў 20 сакавіка 1995)^[2].

Неаднаразовы ўдзельнік усесаюзных, рэспубліканскіх гарадскіх аглядаў-конкурсаў, адзначаны граматамі і дыпламамі Саюза архітэктараў СССР і Саюза архітэктараў БССР. Аўтар конкурсных праектаў „Пантэон вялікім людзям“ у Маскве (1954); помнік У. І. Леніну на Ленінскіх гарах у Маскве (1958); мемарыял у Гжацку ў гонар 25-годдзя выхаду чалавека ў космас (1986); помнік Перамогі ў Маскве (1986), заказны конкурсны праект помніка замагарам за Савецкую ўладу на Кастрычніцкай плошчы ў Мінску (1989); помнік воінам-інтэрнацыяналістам у Мінску (1989); Свята-Траецкі храм (1989); помнік ахвярам рэпрэсій у Курапатах {2003)^[2].

Узнагароджаны дыпломам Саюза архітэктараў СССР (1962), сярэбраным медалём ВДНГ СССР за забудову г. Салігорска (1978); знакам «Ударнік дзявятай пяцігодкі» (1975) і Ганаровымі граматамі Дзяржбуда БССР за вялікі ўнёсак у развіццё архітэктуры і горадабудаўніцтва ў рэспубліцы (1977, 1979), ганаровымі граматамі інстытута «Мінскграмадзянпраект» (1979), медалём «Ветэран працы» (1983), Граматай Свяшчэннага Сінода Рускай Праваслаўнай Царквы (1989)^[2].

• Іванчанка Фёдар Мацвеевіч // Архітэктура Беларусі: Энцыклапедычны даведнік / Беларус. Энцыкл.; Рэкал.: А. А. Воінаў і інш. — Мн.: БелЭн, 1993. — 620 с. — 10 000 экз. — ISBN 5-85700-078-5.
• Иванченко Федор Матвеевич // Кто есть Кто в Республике Беларусь. Архитекторы Беларуси. / Редакционный совет: И. В. Чекалов (пред.) и др. — Минск: Энциклопедикс, 2014. — 140 с. — ISBN 978-985-7090-29-7. (руск.)
• Иванченко Федор Матвеевич // Архитекторы Советской Белоруссии: Биогр. справочник / Союз архитекторов БССР; Сост. В. И. Аникин и др. — Мн.: Беларусь, 1991. — 262 с. — ISBN 5-338-00611-1. (руск.)