Царква Сурб Тарос (Нахічэвань-на-Доне)

Армяна-грыгарыянскі храм
Царква Сурб Тарос
руск.: Церковь Св. Феодора арм.: Սուրբ Թորոս եկեղեցի
Царква Сурб Тарос
47°13′53″ пн. ш. 39°47′00″ у. д.HGЯO
Краіна	Расія
Горад	Растоў-на-Доне
Канфесія	Армянская апостальская царква
Будаўніцтва	1783—1786 гады
Стан	знесена

Царква Сурб Тарос (Царква Св. Феадора) — храм у Нахічэвані-на Доне. Адносіўся да Армянскай апостальскай царквы. Храм страчаны.

Будаванне царквы Сурб Тарос у Нахічэвані-на-Доне амаль супала з будаваннем храма Св. Георгія Перамаганосца (Царква Сурб Геворк) у 1783—1786 гады. Царква Сурб Тарос была закладзена ў 1783 годзе ў свята Св. Тароса. Яе будаванне меркавалася ў паўднёва-ўсходняй частцы горада. 22 лістапада 1786 года, пасля пабудовы царквы, яна была асвячона.

Царква будавалася ў візантыйскім стылі, невялікага памеру, выцягнутая па восі ўсход — захад. У царкве была алтарная апсіда са светлавым барабанам, каранаваным купалам і званіцай. У храме знаходзілася дзесяць хачкараў.

З 1863 года пры царкве дзейнічала царкоўна-прыходская школа. Каля царквы знаходзіліся могілкі. Могілкі таксама мела назва «Феадораўскія». Імя царквы перайшло і на назву вуліцы Феадораўскай. Пазней яна паслядоўна пераназывалася ў 2-ю Інжынерную, вуліцу М. Сар'яна.

Храм быў закрыты ў пачатку 1930-х гадоў, у гэтыя ж гады частка храма была разабрана. Захаваныя сцены падарвалі восенню 1941 года. З атрыманых будматэрыялаў будавалі барыкады, рыхтуючы перашкоды для наступаючых нямецкіх войскаў.

У наш час на месцы разбуранай Феадораўскай царквы пустка з металічнымі прыватнымі гаражнымі боксамі.

Святарамі царквы Сурб Тарос з 1843 года з'яўляліся:

• Святар Татэос Тэр-Татаасьянц;
• Протаіерэй Геворг Балабаньянц (Петрасян);
• Святар Маўсес Зарыфьян;
• Протаіерэй Саркіс Максімаджыян;
• Святар Ананія Тыральен;
• Святар Хрыстафор Танкян.

• У свой час у царкве знаходзіўся чатырохгранны крыжовы камень у імя св. Феадора (Ай Тадор — Сурб Тарос), прывезены з г. Феадосія (Крым).
• У царкве захоўваліся рукапісныя рэлігійныя кнігі на пергаменце.
• У царкве захоўваліся мошчы Св. Феадора ў сярэбранай скрыначцы.

• Вартанян В. Г., Казаров С. С. Армянская-Апостольская Церковь на Дону // Ростов н/Д., 2001.
• Малаховский Е. И., Лаптев Г. Ф. Храмы и культовые сооружения Ростова-на-Дону, утраченные и существующие // Ростов-на-Дону, АКРА, 2003.
• Шахазиз Е. Новый Нахичеван и новонахичеванцы. Перевод с армянского Ш. М. Шагиняна // Ростов-на-Дону, 1999.
• Халпахчьян О. X. Архитектура Нахичевани-на-Дону // Ер., 1988.
• Российская и Ново-Нахичеванская епархия Армянской Апостольской Церкви. Исторический путь. М., 2013.

• Церковь Сурб Торос (Нахичеван-на-Дону)
• Сурб Теодорос Нахичевани