Шчаўкуны (сямейства насякомых)

Шчаўкуны (сямейства насякомых)
Hemicrepidius hirtus
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Жывёлы Падцарства:  Эўметазоі Без рангу:  Двухбакова-сіметрычныя Без рангу:  Першаснаротыя Без рангу:  Ecdysozoa Без рангу:  Panarthropoda Тып:  Членістаногія Падтып:  Трахейнадыхальныя Надклас:  Шасціногія Клас:  Насякомыя Падклас:  Крылатыя насякомыя Інфраклас:  Навакрылыя насякомыя Надатрад:  Насякомыя з поўным метамарфозам Атрад:  Жукі Падатрад:  Разнаедныя Інфраатрад:  Элатэрыформныя Надсямейства:  Элатэроідныя Сямейства:  Elateridae
Міжнародная навуковая назва
Elateridae Leach, 1815
Падсямействы
Aplastinae Crowson, 1972 Cardiophorinae Candeze, 1860 Cebrioninae Latreille, 1802 Denticollinae Reitter, 1905 (Candeze, 1857) Elaterinae Leach Hypnoidinae Schwarz, 1906 (Candeze, 1860) Melanactinae Candeze, 1857 Melanotinae Candeze, 1859 Negastriinae Nakane & Kishii, 1956 Oestodinae Hyslop, 1917 Oxynopterinae Candeze, 1857 Pityobiinae Hyslop, 1917 Pyrophorinae Candeze, 1863
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   113879 NCBI   30009 EOL   7446 FW   69353

Шчаўкуны́ (Elateridae) — сямейства жукоў.

Цела жукоў даўжынёй 10—20 мм, часцей плоскае, на пярэднім і заднім канцах звужанае. Вусікі 11-членікавыя, ніце-, піла- або грэбенепадобныя. Пярэдняспінка з адцягнутымі заднімі вугламі. Пярэднягрудзі з грудным адросткам, які ўваходзіць у паглыбленне на сярэднегрудзях. 3 дапамогай гэтага адростка перавернуты на спіну жук падскоквае і пераварочваецца з характэрным шчоўканнем (адсюль назва).

У сусветнай фаўне вядома каля 10 тысяч відаў.

Жукі жывуць на раслінах, якімі кормяцца. Лічынкі-драцянікі развіваюцца ў парахні або глебе. Лічынкі некаторых відаў — драпежнікі, паядаюць лічынак іншых насякомых; многія ўсёедныя, кормяцца расліннай і жывёльнай ежай.

Самкі адкладваюць яйцы ў глебу, лясны подсціл, гнілую драўніну. Праз 2—4 тыдні выходзяць бясколерныя празрыстыя лічынкі, якія да канца вегетацыйнага перыяду ліняюць 3—5 разоў. Жывуць 3—4 гады, праходзяць 14—16 узростаў. Акукліваюцца ўвосень. Жукі паяўляюцца вясною.

• Гарбунова Н. Н. Шчаўкуны (Еіаіегісіае) тарфяна-балотных глеб БССР. — Весці АН БССР. Сер. біял. навук. 1961, № 4.
• Запольская Г. I. Шчаўкуны // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 5. Стаўраструм — Яшчур / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1986. — 583 с., іл. — 10 000 экз.