Якуб Шчавінскі (ваявода брэсцка-куяўскі)

Якуб Шчавінскі
Якуб Шчавінскі
Дата нараджэння	каля 1577
Дата смерці	5 лютага 1637
Месца пахавання	Saint Andrew church in Łęczyca[d];
Грамадзянства	Рэч Паспалітая;
Веравызнанне	Каталіцкая Царква
Бацька	Q27683118?
Дзеці	Самуэль Канстанты Шчавінскі[d], Ян Шыман Шчавінскі[d], Jakub Olbracht Szczawiński[d] і Q125958754?

Якуб Шчавінскі з Азаркова герба «Праўдзіц» (каля 1577 — 5 лютага 1637) — польскі дзяржаўны дзяч. Староста блонскі і гюбінскі^[2], маршалак двара прымаса Лаўрэнція Гембіцкага, падкаморы лэнчыцкі (1610—1612), староста лэнчыцкі (1612—1626), ваявода брэсцка-куяўскі (1620—1637). Маршалак ардынарных сеймаў (1616, 1620)^[3].

Біяграфія

Сын Шымана з Азаркова Шчавінскага (пам. 1590), кашталяна інаўлодзкага. Вучыўся ў Кракаўскай акадэміі ў 1593 годзе, а таксама за мяжой.

Пасол Лэнчыцкага ваяводства на сеймы 1611^[4] і 1613^[5] гадоў. Маршалак ардынарных сеймаў у 1616, 1620 гадах.

Быў электарам караля Уладзіслава IV Вазы ад Брэсцка-Куяўскага ваяводства ў 1632 годзе^[6], падпісаў яго pacta conventa^[7].

Пахаваны ў капліцы Шчавінскіх у касцёле св. Андрэя Апостала ў Лэнчыцы, дзе ёсць надгробак ваяводы з найвялікшым у Польшчы барочным трунным партрэтам.

Беларускія выданні, напрыклад «Асветнікі і мысліцелі Беларусі», адзначаюць красамоўства Шчавінскага і, апроч прамоў на сеймах, прыпісваюць яму аўтарства «Прамовы на пахаванне Андрэя Баболі» (Вільня, 1629)^[8]. Гэтыя звесткі перанесены са слоўніка Бракгаўза і Ефрона ў 86 тамах, дзе годам смерці пададзены 1673, магчыма, проста паблытаны парадак лічбаў або складальнікі мелі на ўвазе месіянера Андрэя Баболю (1591—1657), у «Асветніках і мысліцелях Беларусі» пададзены 1671 год. Аднак, аўтарства «Прамовы» належыць Якубу Сабескаму і напісана яна на пахаванне вялікага падкаморага кароннага Андрэя Баболі (1540—1616)^[9].

Сям’я

Жанаты быў, паводле адных звестак, з Ганнай з Карнкоўскіх, паводле другіх — з Сафіяй з Сакалоўскіх. Магчыма, гэта два шлюбы. Меў сыноў:

Якуба Ольбрахта (?—1688), старосту лэнчыцкага, кашталяна і ваяводу інаўроцлаўскага,
Яна Шымана, старосту лэнчыцкага, кашталяна брэсцка-куяўскага, ваяводу брэсцка-куяўскага (1643-1655),
Паўла Людвіка, старосту брэсцка-куяўскага і ваяводу інаўроцлаўскага,
Самуэля Канстантыя (?—1693), кашталяна крушвіцкага.

Зноскі

↑ Jakub Szczawiński // http://mak.bn.org.pl/cgi-bin/KHW/makwww.exe?BM=1&NU=1&IM=4&WI=9810692527105606
↑ Urzędnicy województw łęczyckiego i sieradzkiego XVI—XVIII wieku. Spisy". Oprac. Edward Opaliński i Hanka Żerek-Kleszcz. Kórnik 1993, s. 295.
↑ Władysław Konopczyński, Chronologia sejmów polskich 1493—1793, Kraków 1948, s. 147.
↑ Janusz Byliński, Sejm z 1611 roku. W nowym opracowaniu., Wrocław 2016, s. 214.
↑ Janusz Byliński, Dwa sejmy z roku 1613, Wrocław 1984, s. 245.
↑ Suffragia Woiewodztw y Ziem Koronnych, y W. X. Litewskiego, Zgodnie ná Naiásnieyssego Władisława Zygmunta … roku 1632 … Woiewodztwo Krákowskie., [b.n.s.]
↑ Porządek Na Seymie Walnym Elekcyey, miedzy Warszawą a Wolą, Przez opisane Artykuły, do samego tylko Aktu Elekcyey należące, vchwalony y postanowiony. Roku Pańskiego, M. DC. XXXII. Dnia 27. Września, s. 16.
↑ Мысліцелі і асветнікі Беларусі: Энцыклапедычны даведнік. — Мн.: БелЭн, 1995. — ISBN 985-11-0016-1 — С. 331.
↑ Barłowska, Maria. Jakub Sobieski czy Jakub Szczawiński autorem mowy na pogrzebie Andrzeja Boboli? // Pamiętnik Literacki XCVIII, 2007, z. 4. — PL ISSN 0031-0514 — S. 155—165.