Јоже Дежман
Јоже Дежман (роден на 26 септември 1955 година) е словенечки историчар, музејски кустос, филозоф и уредник. Тој работел како директор на Националниот музеј за современа историја во Љубљана. Од март 2012 година тој е директор на Архивот на Словенија, каде што го заменил Драган Матиќ. Матиќ ја карактеризирал замената како политички мотивирана и посочил дека Дежман не е архивар . Дежман е роден во горењскиот град Леше. Тој студирал историја и филозофија во Универзитетот во Љубљана и ги завршил своите студиите во 1997 година. Дваесет години активно учествува во Сојузот на комунисти на Словенија и други комунистички политички организации. Во 1990-тите, бил активен член на либералната партија Либерална демократија на Словенија (ЛДС). Подоцна се свртел кон поконзервативни позиции. Од средината на 2000-тите, се залагашл за вклучување на антикомунистичките перспективи во словенечката историографија. Дежман ги опишал фундаменталните карактеристики на злосторствата по Втората светска војна на следниов начин: „Убиството на цивили и воени заробеници по Втората светска војна е најголемиот масакр на невооружени луѓе на сите времиња на територијата на Словенија. Во споредба со Европа, југословенските комунистички масакри по Втората светска војна веројатно се веднаш по сталинистичките чистки и Големиот глад во Украина. Бројот на убиените во Словенија во пролетта 1945 година сега може да се процени на повеќе од 100.000, во Словенија се случиле најмногу убиства по војната во Европа. Мешавина од настани, кога во Словенија имало германски единици кои се повлекуваат, единици соработници, единици на независна држава Хрватска, четници и балкански цивили; биле убиени и повеќе од 15.000 словенечки жители. Поради својата кроткост, бројот на жртви, начинот на извршување и масовноста, тоа е настан кој може да се спореди со најголемите злосторства на комунизмот и националсоцијализмот.“ Дежман бил првиот претседател на Комисијата за скриени масовни гробници во Словенија. Тој придонел на европската јавна расправа за „Злосторства извршени од тоталитарните режими“ организирана од словенечкото претседателство со Советот на Европската Унија (јануари–јуни 2008 година) и Европската комисија, пишувајќи го поглавјето „Комунистичка репресија и транзициска правда во Словенија“ за извештајот. |
Portal di Ensiklopedia Dunia