Вештерот (полски: Wiedźmin, вједжмјин, англиски: The Witcher) — серија романи и раскази од жанрот фантазија напишани од полскиот автор Анджеј Сапковски. Серијата се врти околу насловниот „вештер“, Гералт од Ривија. Во делата на Сапковски, „вештерите“ се ловци на ѕверови кои развиваат натприродни способности уште во рана возраст за да се борат со диви ѕверови и чудовишта. Книгите биле адаптирани во еден филм (Колначот), две телевизиски серии (Колначот и Вештерот), трилогија на видео игри (Вештерот, Вештерот 2: Атентатори на кралеви и Вештерот 3: Див лов), и серија за графички романи. Серијата романи е позната како Сагата Вештер. Расказите и романите биле преведени на бројни јазици, вклучувајќи англиски, германски, француски, италијански, шпански и руски.
Книгите биле опишани како култ следен во Полска и во земјите од Средна и Источна Европа.[1][2] Видео-игрите биле многу успешни, а заклучно со март 2018 година, тие продале над 33 милиони примероци ширум светот.[3]
Расказите за „Вештерот“ од авторот Анджеј Сапковски за првпат биле објавени во полското списание за научна фантастика и фантазија „Fantastyka“, со почеток во средината на осумдесеттите. Првиот расказ, „Wiedźmin“ („Вештерот“) (1986), бил напишан за натпревар што го одржал списанието и го освоил третото место. Првите четири приказни кои се со Гералт од Ривија првично биле прикажани во колекцијата раскази од 1990 година, насловена Wiedźmin - сега не се печати - со „Droga, z której się nie wraca“ („Патот без враќање“) ), кој бил поставен пред приказните на „Вештерот“.
Втората објавена збирка раскази била Меч на судбината (ориг. Miecz bynaczenia). Иако Последната желба (ориг. Ostatnie życzenie) била објавена по Мечот на судбината, го заменила „ Вештерот“ како прва книга, бидејќи ги вклучила сите приказни во „Вештерот“, освен „Патот без враќање“ (единствената приказна без Гералт). Иако биле додадени нови раскази во Последната желба, тие се случиле пред оние во Мечот на судбината .
Иако „Патот без враќање“ и „Coś się kończy, coś się zaczyna“ („Нешто завршува, нешто започнува“, алтернативен крај на сагата Witcher за свадбата на Гералт и Јенефер напишана како свадбен подарок за пријателите на Сапковски) подоцна биле објавени во 2000 година во „Нешто завршува, нешто започнува“ и во 2012 година во збирки „Малади и други приказни“ (Maladie i inne opowiadania), другите приказни во тие книги не се поврзани со серијата „Вештерот“. Во некои полски изданија, „Патот без враќање“ и „Нешто завршува, нешто започнува“ се додадени на Последната желба или меч на судбината .
Меч на судбината (ориг. Miecz Przeznaczenia, 1992, англиско издание: 2015)
Последната желба (ориг. Ostatnie życzenie, 1993, англиско издание: 2007) - Забележете дека додека Последната желба беше објавена по мечот на судбината, приказните содржани во „Последната желба“ се случуваат прво хронолошки, а многу од поединечните приказни биле објавени пред Мечот на судбината .
Сагата
Сагата се фокусира на Гералт од Ривија и на Сири, кои се поврзани со судбината. Сири, принцеза на неодамна освоена земја и талкач на меѓународната политика, станува вештерка. Гералт е вовлечен во виорот на настани во обидите за да ја заштити.
Дамата од езерото (ориг. Pani Jeziora, 1999 година, англиско издание: 2017)
Самостоен роман
Сезона на бури (ориг. Сезон бурц, 2013 година, англиско издание: 2018) - Поставен помеѓу раскази во Последната желба .
Антологии кои не се на Вештерот
На полски:
Coś się kończy, coś się zaczyna (Нешто завршува, нешто започнува) (2000) - Приказни од Сапковски, вклучително и две приказни на Witcher: „Патот без враќање“ и „Нешто завршува, нешто започнува“.
Maladie i inne opowiadania (Maladie and Other Stories, да не се меша со англискиот семплер за е-книги со исто име) (2012) - Приказни од Сапковски, вклучително и „Патот без враќање“ и „Нешто завршува, нешто започнува ".
На англиски:
Избрана по судбина: Антологија за награда Зајдел (2000) - Антологија на англиската антологија, од СуперНОВА во соработка со Шлескиот клуб на литература за фантазии, вклучи превод на Агниеска Фулическа од расказот „The Witcher“ под наслов „Hexer“. Приказната се појавува, со различен превод, во Последната желба, како и во Полска книга на чудовишта .
Полска книга на чудовишта (2010) - англиска антологија уредувана и преведена од Мајкл Кандел, со превод на расказот „The Witcher“ со наслов „Spellmaker“.
Maladie and Other Stories (2014) - Англиски семплер за е-книги со превод на расказите „The Witcher“ и „The Edge of the World“, а исто така и првите поглавја на Крв на џуџиња и крштевање на оган .
Спин-оф
Во 2013 година, со дозвола на Сапковски, полската издавачка куќа Соларис објавила збирка од осум раскази, Opowiesci ze świata Wiedźmina, напишана од осум руски и украински писатели за фантазии (вклучително и Андреј Белианин и Владимир Василиев) поставени во светот на „ The Witcher“ и / или со ликови од сагата.[7] Во 2017 година, „ Супони и коши“, слична колекција на единаесет раскази од единаесет автори, избрани преку конкурс организиран во 2016 година од полското списание „ Ноа Фантастија“, го објавила СуперНова.[8][9][10]
Поставување
Заднина
Приказните се поставени на неименуван континент, кој бил порамнет неколку илјади години пред прекуокеанските џуџиња. Кога пристигнале, виљењациет наишле на гномови и џуџиња. После еден период на војна меѓу џуџињата, едните се повлекле во планините, а другите се населиле во рамнините и шумите. Човечките колонисти пристигнале околу петстотини години пред настаните во расказите, кревајќи низа војни. Луѓето биле победнички и станале доминантни; нечовечките раси, кои сега се сметаат за граѓани од втора класа, честопати живеат во мали гета во рамките на човечките населби. Оние што не се ограничени на гетките, живеат во пустински региони што сè уште не ги бараат луѓето.
Во текот на вековите кои претходеле на расказите, повеќето јужни региони на континентот ги презема Империјата Нилфгард; северот припаѓа на фрагментираните Северни кралства. Сагата Вештерот се одвива после првата голема војна меѓу империјата Нилфгард и Северните кралства, со втора војна која започна во средината на серијата.
Главни ликови
Гералт од Ривија (полски: Geralt z Rivii ), познат и како Гвинмбелид (Старешинскиот говор: „Белиот волк“) и касапот на Блавикен,[11] е протагонист на серијата и неговите адаптации. Вештер, кој патува на континентот и живее од ловење чудовишта што ја мачат земјата. Тој е поврзан со Сири по судбината. Петер Апор тврди дека го отелотворува „неолибералниот антиполитички“ дух на полската популарна култура од 90-тите години.[12]
Сирила Фиона Елен Рианон (позната како Сири, од името Зиреаел во Старешинскиот говор (што значи „Ластовица“; полски: Jaskółka)), исто така познат како Лавчето од Цинтра, Дете од Старешинска крв и Дамата на времето и просторот, е принцезата на Цинтра, ќерка на Павета и Дуни (позната и како Урчеон на Ерленвалд) и внука на кралицата Каланте. Таа е исто така судбина и посвоена ќерка на Гералт, околу која се центрира голем дел од заплетот. Сири е потомок на Лара Дорен и има Старешинска крв што и дава пристап до моќта што и овозможува да патува во просторот и времето. Сири има сива коса и зелени очи, особина што тече во нејзиното семејство. Во полскиот филм во 2002 и ТВ сериите во 2002 година неа ја играла Марта Битнер.[13]
Јенефер од Венерберг (полски: Yennefer z Vengerbergu) првпат се појавила во збирката раскази, Последната желба, претставена во расказот со исто име. Таа станува љубовница на Гералт. Во полскиот филм од 2001 и ТВ сериите во 2002 година ја играла Гражина Волшчак.
Јаскер (полски: Jaskier) е поет, свирач, раскажувач и најдобар пријател на Гералт. Полскиот збор jaskier всушност се однесува и на цвеќето лутиче. Некои од неговите познати балади биле за врската помеѓу Гералт и Јенефер. До моментот на сагата тој веќе е во своите 40-ти, иако се вели дека тој се чини дека е во своите 30-ти години и понекогаш е помешуван за вилењак. Тој го придружува Гералт во многу раскази и завршува придружувајќи се на неговата ханза додека трага по Сири. Тој го игра Џои Бати во ТВ сериите „Вештерот“. Во полскиот Вједжмин („Колначот“) во 2001 година го играл Збигниев Замаховски.[14]
Географија
Иако не е објавена мапа на универзумот создаден од Сапковски, неколку мапи се создадени од обожавателите. Според Сапковски, постојните карти се „претежно точни“ и тој користи верзија создадена од чешкиот преведувач Станислав Комрек.[15]
Континентот може да се подели на четири региони. Северните кралства (каде што се одвива поголемиот дел од сагата) се состојат од Адирн, Цидарис, Цинтра, Лига Хенгфорс, Каедвин, Керак, Ковир и Повис, Лирија и Ривија, Реданија, Темерија и Верден и неколку ситни помали војводи и кнежевства како Бремерворд или Еландер. Империјата Нилфгард го зафаќа поголемиот дел од областа јужно од Северните кралства. Источниот дел на континентот, како што е пустината Корат, Зериканија, Хакланд и Огнените планини, е претежно непознат. Во серијалот на книги се спомнуваат прекуокеански држави со кои тргуваат Северните кралства, вклучувајќи ги Зангвевар, Офир, Хану и Барса.
Јазик
Сапковски создал јазик за серијата позната како Старешински говор,[16][17] заснована на велшки, англиски, француски, ирски, латински и други јазици. Дијалектите се зборуваат на островите Скелиге и во Нилфгард.
Преводи
Приказните и романите се преведени на различни јазици, вклучително и словачки, чешки, дански, португалски, германски, руски, литвански, естонски, фински, француски, шпански, италијански, бугарски, романски, украински, српски, шведски, унгарски, холандски, кинески, грузиски, англиски и персиски.[18]
Името „Вештерот“
Сапковски го избрал wiedźmin како машки еквивалент на полскиот збор за вештерка (wiedźma).[19] Во својата книга-интервју за книгата „ Historia i Fantastyka Sapkowski“ 2005 година, истакнал дека зборот „вештер“ е природна машка верзија на зборот „вештерка“, и имплицирал дека сличноста меѓу тие два збора, како и помеѓу германските термини, било вдаховение за скова wiedźmin како нов полски збор. Полскиот дизајнер на видео игри Адријан Кмиеларц тврди дека го измислил преводот на wied wmin на англиски јазик како witcher околу 1996-1997 година.[20]
Адаптации
Стрипови
Од 1993 до 1995 година, приказни Сапковски биле адаптирани во шест стрипови од Маќеј Parowski (приказна), Bogusław Polch (уметност) и Сапковски:[21]
Droga bez powrotu (Патот без враќање) - заснована на расказот „Droga, z której się nie wraca“
Altералт - Врз основа на расказот „Wiedźmin“ („Вештерот“)
Mniejsze zło (Помала зло) - Врз основа на расказот со ист наслов
Ostatnie życzenie (Последната желба) - Врз основа на расказот со ист наслов
Granica możliwości (Границите на разумот) - Врз основа на расказот со ист наслов
Zdrada (Предавство) - Врз основа на “неискористена идеја за расказ“
Во 2013 година, „Dark Horse Comics“ објавиле серија на стрипови со име The Witcher („Вештерот“), заснована на серијалот за видео-игри и направена во соработка со „CD Projekt Red“.[22]
Издавања
Назив на приказна
Издание
Датум на издавање
Приказна
Цртеж
Бои
Корица
Стаклена куќа
# 1
19 март 2014 година
Пол Тобин
Џо Кверио
Карлос Бадила
Ден Паносијан и Дејв Џонсон
# 2
23 април 2014 година
Џо Кверио
# 3
21 мај 2014 година
# 4
18 јуни 2014 година
# 5
16 јули 2014 година
Деца лисици
# 1
1 април 2015 година
Пол Тобин
Џо Кверио
Карлос Бадила
Џо Кверио
# 2
6 мај 2015 година
# 3
3 јуни 2015 година
# 4
1 јули 2015 година
# 5
5 август 2015 година
Убивање чудовишта (непродажен тираж)
19 мај 2015 година
Пол Тобин
Макс Бертолини
Карлос Бадила
Џо Кверио
Клетва на врани
# 1
31 август 2016 година
ПРИКАЗНА: Пол Тобин со Борис Пугац-Мураскевич и Каролина Стахира Дијалог: Тревис Курит
„Колначот“ е наслов на филм од 2001 година и на ТВ сериja во 2002 година, и во режија на Марек Бродзки. Михал Жебровски го играл Гералт и во двата. Во неколку интервјуа, Сапковски ги критикувал адаптациите на екранот: „Можам да одговорам само со еден збор, непристојно, иако кратко“.[29]
Во 2015 година, Platige Image планирале американски филм адаптација на серијата романи да пристигне во 2017 година [30] Во мај 2017 година, тие најавиле дека ќе произведуваат ТВ серија „Вештерот“ во соработка со компанијата „Нетфликс“ и компанијата „Sean Daniel“, со Томаш Багински како еден од режисерите и Сапковски како креативен консултант.[31][32][33] Хенри Кевил го игра Гералт во адапцијата на Нетфликс.[34][35][36][37] На 10 октомври 2018 година беше објавено дека Фреја Алан и Ања Халотра биле избрани како главни женски ликови, Сири и Јенефер.[38] Првата сезона беше објавена на 20 декември 2019 година, со сите осум епизоди на располагање.[39] Втора сезона беше најавена на 13 ноември 2019 година.[40] На 23 јануари 2020 година, Нетфликс потврди дека анимираниот филм со нова приказна е во делата. Филмот, „Witcher: Nightmare of the Wolf“, се појавува во серијарот на шоуто на сериите Лорен Шмит Хисрих и писател на серии Беау ДеМајо. Производството на анимација ќе го обезбеди Студио Мир .[41]
Игри
Друштвени игри
Друштвена игра врз основа на книгите на Сапковски, Wiedźmin: Gra Wyobraźni (Вештерот: Игра на замисла) била објавена од МАГ во 2001 година. Друга друштвена игра заснована на видео игри, произведена од R. Talsorian Games, била планирана за објавување во 2016 година [42] но била одложена и конечно објавена во август 2018 година.[43]
Видео игри
Во 1996 и 1997 година, видео-играта Вештерот била развиена од Метрополис Софтвер во Полска, но истата била откажана. Директор на играта бил Адријан Кмиларз, поранешен ко-сопственик и креативен директор на „ People Can Fly“, кој го измислил преводот „The Witcher“ за време на неговиот развој.
Во 2003 година, полскиот развивач на видео-игра ЦД Проект Ред преговарал со Сапковски за правата на „ The Witcher“, со оглед на зачудувачката работа во Метрополис,[44] и ја објавил The Witcher, игра со улоги, заснована на сагата во октомври 2007 година за лични сметачи..Бил добро рекламиран и, иако бил првиот натпревар на развивачот, тој добил критички пофалби во Европа и Северна Америка. The Witcher бил објавен во Полска со ЦД Проект и во целиот свет од Атари . Верзијата на конзолата, „Witcher: Rise of the White Wolf“ со иста приказна и различен мотор и борбен систем, требаше да излезе во есен 2009 година, но билаоткажана таа пролет.
The Witcher: Crimson Trail (полски: Wiedźmin: Krwawy Szlak ), исто така познат како The Witcher Mobile е акција за мобилни телефони создадена од Breakpoint на лиценца од ЦД Проект во ноември 2007 година.[45] Се одликува со младиот Гералт како ветувачки студент кој го завршил тренингот за да стане убиец на чудовишта - вештер.
На Witcher: Versus била Флеш - засновани мултиплеер борбена прелистувач играта, развиена за ЦД Projekt Red од one2tribe и издадена во 2008 година.
Промотивни модели облечени како Гералт и Трис на IgroMir во 2010 година
The Witcher 2: Assassins of Kings е продолжение на The Witcher, развиено од ЦД Проект Ред.[46] Била објавена во Полска од ЦД Проект, од Намко Бандаи игри во Европа и од Атари во Северна Америка. Играта била дистрибуирана и дигитално преку Steam и DRM- бесплатно на Good Old Games .
ЦД Проект Ред ја објави битката Арена, бесплатна игра со мултиплеер, онлајн битка, арена, игра за мобилни уреди, на 1 јули 2014 година.[47]
Див лов била објавена на 19 мај 2015 година и се важи за една од најдобрите игри на сите времиња, испорачувајќи над десет милиони примероци до март 2016 година.[48] До март 2018 година, серијалот како целина има продадено над 33 милиони.[49]
Гералт се појавил како гостин лик во борбената игра во 2018 година, Сулкалибур VI.[50]
.jpg)
