Микоспорински аминокиселини

Микоспоринските аминокиселини се мали вторични метаболити присутни во организми кои живеат во средини со висока инсолација, обично морски средини. Бројот на соединенија во рамките на оваа класа на природни производи сè уште не е точно утврден, бидејќи се релативно скоро откриени, а нови молекули тековно се во процес на откривање, но нивниот сегашен број е околу 30.^[1][2] Воглавно се опишуваат како микробни УВ-филтри иако нивната функција се претпоставува дека не е ограничена само на заштита од УВ-зрачење.

Микоспоринските аминокиселини се широко распространети во микробиолошкиот свет а се идентификувани во многу микроорганизми, вклучувајќи ги хетеротрофните бактерии,^[3] цијанобактериите,^[4] едноклеточните алги,^[5] аскомицетни  и базидиомицетни^[6] габи, како и некои повеќеклеточни организми како што се повеќеклеточните алги и некои морски животни.^[7] Повеќето истражувања на микоспоринските аминокиселини се однесуваат на нивните својства да апсорбираат светлина и штитат од зрачење. Првиот детален опис на микоспоринските аминокиселини бил направен на соединенија изолирани од цијанобактерии кои живеат во средини со високо ниво на УВ-зрачење.^[8] Сите микоспорински аминокиселини апсорбира УВ-зрачење кое може да биде деструктивно за биолошките молекули како ДНК, белковини, итн. Иако истражувањата главно се сконцентрирани на нивните фото-заштитни способности, тие, исто така, се смета дека вршат дополнителни функции во клетката. Покажано е дека се ефикасни антиоксиданси способни да ги неутрализираат слободните радикали, дека се во можност да ја зголемат клеточната толеранција од сушење, хиперсоленост и топлотен стрес.^[9]

Микоспоринските аминокиселини се релативно мали органски молекули (<400 Da). Хемиските структури на околу 30 микоспорински аминокиселини се разјаснети и покажано е дека сите содржат централен циклохексенонски или циклохексеимински прстен супституиран со различни радикли.^[10] Сите микоспорински аминокиселини апсорбираат ултравиолетови бранови должини, обично помеѓу 310 и 362 нанометри.^[11] Тие се сметаат за едни од најјаките природни впивачи на УВ-зрачење.^[12] Оваа апсорбирачка способност им овозможува да делуваат како клеточни заштитни фактори од штетните УВ-Б и УВ-А зраци на сончевата светлина. Биосинтетските патишта за продукција на овие соединенија често делат заеднички ензими и интермедиери со примарниот метаболизам.^[13] Пример е патот на шикими киселината кој во примарниот метаболизам се користи за производство на ароматичните аминокиселини (фенилаланин, тирозин и триптофан); а служи и за биосинтеза на многу микоспорински аминокиселини.