Португалско Царство (португалски: Império Português), познато и како Португалски прекуокеански територии (Ultramar Português) или Португалско Колонијално Царство (Império Colonial Português), било составено од прекуокеанските колонии, трговски испостави ипрекуокенските територии управувани од Португалија. Тоа било една од најдолговечните колонијални царства во историјата на Европа, кое постоело безмалку шест века од освојувањето на Сеута во Северна Африка, во 1415 година, до пренесувањето на суверенитетот над Макао на Кина во 1999 година. Царството било основано во 15 век, а веќе на почетокот од 16 век се протегало ширум светот, со бази во Северна и Јужна Америка, Африка и различни региони во Азија и Океанија.[3][4][5]
Наредните децении, португалските морнари продолжиле да ги истражуваат бреговите и островите на Источна Азија, градејќи утврдувања и трговски испостави (фабрики) за време на нивните патувања. До 1571 година, поморскиот пат од Лисабон до Нагасаки бил поврзан со многу трговски испостави долж бреговите на Африка, Блискиот Исток, Индија и Јужна Азија. Оваа трговска мрежа и колонијалната трговија значително придонеле за растот на португалската економија (1500–1800) и придонесувал со околу една петтина од приходот по глава на жител на Португалија.
Откако кралот Филип II од Шпанија (Филип I од Португалија) ја зел португалската круна во 1580 година, започнала 60-годишната заедница на Шпанија и Португалија во подоцнежната историографија позната како Пиринејски сојуз. Царствата и понатаму имале посебна администрација. Затоа што кралот на Шпанија истовремено бил и крал на Португалија, португалските колонии станале предмет на напади од три конкурентски европски сили непријателски настроени кон Шпанија: Холандската Република, Англија и Франција. Затоа што населението на Португалија било помалкубројно, Португалија не можела ефикасно да ја одбрани својата огромна мрежа на трговски испостави, и Царството го започнало своето долго и постепено слабеење. Бразил станал највредната колонија од втората ера на царството (1663–1825), а по бранот на движењата за независност што ја зафатило Америка на почетокот од 19 век, Бразил се отцепил во 1822 година.
Под водство на Антонио Салазар (премиер од 1932–1968), за време на диктатурата на Нова Држава биле направени неуспешни обиди да се задржат последните колонии во португалска сопственост. Според идеологијата на плуриконтинентализмот, режимот ги преименувал колониите во „прекуокеански провинции“ а го задржал системот на принудна работа, од кој обично само мала домородна елита била изземена. Во 1961 година Индија ги анектирала Гоа и Даман, а Дахомеј ја анектирала тврдината Сао Жоао Баптиста де Аџуда. Португалската колонијална војна во Африка траела од 1961 година до конечното соборување на диктатуратаНова Држава во 1974 година. Со Револуцијата на каранфилите која избувнала во април 1974 година во Лисабон започнала забрзаната деколонизација на португалска Африка и до анексија на Португалски Тимор од Индонезија во 1975 година. Оваа деколонизација го поттикнала егзодусот на речиси сите португалски колонијални доселеници и на многу луѓе од мешаните раси од колониите. Португалија го врати Макао на Кина во 1999 година. Единствените прекуокеански поседи кои останале под португалска власт, Азорите и Мадејра, претежно биле населени со португалско население, а Лисабон подоцна нивниот уставен статус го променил од „прекуокеански провинции“ во „автономни региони “.
↑C. Bloomer, Kristin (2018). Possessed by the Virgin: Hinduism, Roman Catholicism, and Marian Possession in South India. Oxford University Press. стр. 14. ISBN9780190615093.
↑J. Russo, David (2000). American History from a Global Perspective: An Interpretation. Greenwood Publishing Group. стр. 314. ISBN9780275968960. the Church of England was a " state church " in the colonies the way it indisputably was in England, and as the Roman Catholic Church was in the neighboring Spanish and Portuguese empires.
Crowley, Roger. Conquerors: How Portugal Forged the First Global Empire (2015)
Curto, Diogo Ramada. Imperial Culture and Colonial Projects: The Portuguese-Speaking World from the Fifteenth to the Eighteenth Centuries (Berghahn Books, 2020) online review
de Almeida, Miguel Vale (2004). An Earth-colored Sea: Race, Culture And The Politics Of Identity In The Post-colonial Portuguese-speaking World. Berghahn Books. ISBN978-1-78238-854-8.
Disney, A.R. (2009a). History of Portugal and the Portuguese Empire Volume 1, Portugal: From Beginnings to 1807. Cambridge University Press. ISBN978-0521843188.
Disney, A.R. (2009b). History of Portugal and the Portuguese Empire Volume 2, Portugal: From Beginnings to 1807. Cambridge University Press. ISBN978-0521738224.
Paquette, Gabriel (2014). Imperial Portugal in the Age of Atlantic Revolutions: The Luso-Brazilian World, c. 1770–1850. Cambridge University Press. ISBN978-1107640764.
Panikkar, K.M. (1953). Asia and Western dominance, 1498–1945, by K.M. Panikkar. London: G. Allen and Unwin.