Словенечки земјиСловенечки земји (словенечки: Slovenske dežele) — историски назив за териториите во Централна и Јужна Европа каде што луѓето главно зборувале словенечки. Словенечките земји биле дел од Илирските провинции, Австриското Царство и Австроунгарија. Тие ги опфаќале Крањска, јужниот дел на Корушка, јужниот дел на Штаерска, Истра, Горица и Градишка, Трст и Прекмурје. Територијата повеќе или помалку одговара на современа Словенија и соседните територии во Италија, Австрија, Унгарија и Хрватска, каде што живеат автохтони словенечки малцинства. Областите околу денешна Словенија никогаш не биле етнички хомогено словенечки. ТерминологијаСловенците го зачувале самоименувањето на раните Словени како свој етноним. Терминот Словенија („Slovenija“) не бил во употреба пред почетокот на 19 век, кога бил создаден за политички цели од словенечките романтичарски националисти, најверојатно од некои ученици на лингвистот Јернеј Копитар. Почнал да се користи дури од 1840-тите години, кога за првпат била истакната идејата за политички автономна Обединета Словенија во рамките на Австриската империја за време на Пролетта на народите. „Словенија“ за првпат станала де факто посебна административна и политичка целина во 1918 година, со едностраното прогласување на Државата на Словенците, Хрватите и Србите. Иако Словенија не постоела како автономна административна единица помеѓу 1921 и 1941 година, Дравската Бановина во Кралството Југославија често била нарекувана едноставно „Словенија“, дури и во некои официјални документи. Како резултат на тоа, повеќето словенечки научници претпочитаат да го користат изразот „словенечки земји“ на англиски, наместо „Словенија“, за да го опишат територијот на современа Словенија и соседните области во поранешните времиња. Употребата на англискиот термин „Slovenia“ генерално се смета за анахронична од страна на словенечките научници поради неговото современо потекло. Географско проширување.jpg) Во 19 век, териториите кои се сметале за дел од словенечките земји биле:
Жумберак и областа околу Чабар, кои денес припаѓаат на Хрватска, долго време биле дел од Војводството Крањска и затоа генерално се сметале за дел од словенечките земји, [потребен извор] особено пред појавата на романтичарскиот национализам во 19 век, кога точната етничка граница помеѓу Словенците и Хрватите сè уште не била утврдена. Не сите територии што се нарекуваат „словенечки земји“ отсекогаш имале мнозинство словенечки говорници. Некои градови, особено во Долна Штаерска, одржувале германско говорно мнозинство до доцните 1910-ти, најзначајно Марибор, Цеље и Птуј. Областа околу Кочевје во Долењска, позната како Кочевска област, имала претежно германско говорно население од 14 век до 1941 година, кога тие биле преселени со договор меѓу нацистичките германски и фашистичките италијански окупациски сили. Сличен германски „јазичен остров“ во рамките на етнички словенечка територија постоел и во денешната италијанска општина Тарвизијо, која припаѓала на Војводството Корушка до 1919 година. Градот Трст, чија територија Словенците ја сметаат за составен дел од словенечките земји, отсекогаш имал романско говорно мнозинство (првин фурланско, а потоа венецијанско и италијанско). Сличен случај е градот Горица, кој со векови служел како значаен религиски центар на словенечките земји, но бил населен со мешано италијанско-словенечко-фурланско-германско население. Градовите Копер, Изола и Пиран, опкружени со етнички словенечко население, биле населени речиси исклучиво со италијанци што зборувале венецијански дијалект сè до Истрско-далматинскиот егзодус во доцните 1940-ти и 1950-ти години, исто како и големи делови од општината Муѓа. Во јужна Корушка, процесот на германизација започнал кон крајот на 1840-тите, создавајќи неколку германскоговорни области во рамките на претходно компактна словенечка територија. Од доцните 1950-ти, поголемиот дел од јужна Корушка има германско говорно мнозинство, при што локалното словенечко малцинство живее расфрлано низ областа. Од друга страна, други области со историски значајни словенечки заедници, како хрватските градови Риека и Загреб, како и словенечките села во округот Шомоѓи во Унгарија (Шомоѓски Словенци), никогаш не биле сметани за дел од словенечките земји. Истото важи и за словенечките заедници во југозападен Фурлан (во селата Градишка, Градишкута, Горицо, Гориџа, Лестица и Белград во долниот тек на реката Таљаменто), кои исчезнале до крајот на 16 век. ПоврзаноЛитература
Надворешни врски |
Portal di Ensiklopedia Dunia
