Хаплогрупата R е широко распространета човечка митохондриска ДНК (мтДНК) хаплогрупа. Хаплогрупата R е поврзана со населението на Евроазија пред околу 70.000 години и е распространета кај современите населенија низ светот надвор од Потсахарска Африка.[5]
Хаплогрупата R е потомок на макро- хаплогрупата N. Помеѓу хаплогрупите на потомците на R кладот се групите B, U (а со тоа и K), F, R0 (а со тоа и HV, H и V) и JT (предците хаплогрупа на J и T).
Потекло
Соарес и неговите соработници (2009) ја проценуваат староста на хаплогрупата R на приближно 50.000 до 70.000 години.
Ова е во согласност со појавата во текот на крајбрежната преселба од Источна Африка кон Западна, Јужна и Југоисточна Азија. Се претпоставува дека раната лоза на хаплогрупите M, N и R е по должината на крајбрежниот пат во периодот од пред околу 70.000 до 60.000 години.[6] Северниот пат надвор од Африка е уште една прилика, каде што проширувањето на хаплогрупата R може да потекнува од Југоисточна Азија.[7]
Хаплогрупата R има широка разновидност кај домородното население на Јужна Азија. Племињата и кастите од Западна и Јужна Индија покажуваат поголема разновидност од другите региони, што веројатно укажува на нивниот автохтон статус. Ларуга и неговите соработници (2017) откриле дека мтДНК R се шири во Евроазија и Австралија преку должината на брегот на Југоисточна Азија.[5] Фосилот на човекот Уст'-Ишим од Сибир, датиран пред околу 45.000 години, припаѓа на хаплогрупата R* (порано класифицирана како U*).[8][9]
Базалниот R* клад се наоѓа меѓу Сокотрите (1,2%), како и во североисточна Африка (1,5%), Средниот Исток (0,8%), Блискиот Исток (0,8%) и Арапскиот Полуостров (0,3%).[10]
Хаплогрупата Р е забележана и помеѓу египетските мумии ископани на археолошкото наоѓалиште Абусир ел-Мелек во северен Египет, кои датираат од предптолемејскиот период или од доцното Ново Кралство, птолемејскиот и римскиот период.[11]
Поткладот R2 бил забележан во остатоците од неолитскиот човек од западен Иран во Тепе Абдул Хосеин.[12]
Дрво
Ова филогенетско дрво на поткладовите на хаплогрупата R се заснова на трудот на Манис ван Овен и Манфред Кајзер Ажурирано сеопфатно филогенетско стебло на глобалната варијација на човечката митохондријална ДНК и последователните објавени истражувања.
↑Van Oven, Mannis; Kayser, Manfred (2009). „Updated comprehensive phylogenetic tree of global human mitochondrial DNA variation“. Human Mutation. 30 (2): E386–94. doi:10.1002/humu.20921. PMID18853457. S2CID27566749.