Шепсескаре или Шепсескара (египетски „Благородна е душата на Ра“)[15] бил древно египетскифараон, четврт или петти владетел на Петтата династија (2494-2345 п.н.е.) за време на Старото Кралство. Шепсескаре живеел во средината на 25 век п.н.е. и веројатно бил сопственик на незавршена пирамида во Абусир, која била напуштена по неколку недели работа во најраните фази на нејзината изградба.
Според историските извори, традиционално се верувало дека Шепсескаре владеел седум години, по Нефериркаре Какаи, и бил наследен од Неферефре, што го прави четврти владетел на династијата. Тој е најнејасен владетел на оваа династија, а египтологот Мирослав Вернер тврди дека власта на Шепсескаре траела само неколку месеци, по Неферефре. Овој заклучок се заснова врз состојбата и локацијата на недовршената пирамида на Шепсескаре во Абусир, како и на многу мал број артефакти кои му се припишуваат на овој крал.
Односите на Шепсескаре со неговиот претходник и наследник не се познати со сигурност. Вернер смета дека е син на Сахуре и брат на Нефериркаре Какаи, кој кратко го презел престолот по прераната смрт на неговиот претходник и веројатно внук Неферефре. Можеби неочекувано умрел или можеби го изгубил престолот во полза на друг негов внук, идниот фараонот Ниусере Ини. Можноста дека Шепсескаре е краткотраен узурпатор надвор од кралското семејство не може да биде целосно исклучена.
Извори
Шепсескаре бил крал на Стар Египет, четврти[16] или петти[3] владетел на Петтата династија. Египет тогаш бил унифициран, со главен град кој се наоѓал во Мемфис.[17] Шепсескаре е најмалку познатиот крал на Петтата династија, бидејќи многу малку артефакти кои датираат од неговото владеење ги имаме денес. Се знае за само два цилиндрични печати на Шепсескаре: еден од бронза, со Хоровото име на Шепсескаре, и бил откриен во урнатините на Мемфис во почетокот на 20 век.[б 2][1] Вториот печат, од непознато потекло, е направен од црн серпент и на него пишува: „Шепсескаре, сакан од боговите, Шепсескаре, сакан од Хатор“.[18][б 3] Покрај овие два печати, единствените преживеани артефакти кои се припишуваат на Шепсескаре се пет фрагменти од печат на глина од Абусир[19][20] и шест други фрагменти откриени во храмот на Пирамидата од Неферефре, исто така во Абусир.[21][22] Овие фрагменти веројатно доаѓаат од три различни печати и, најверојатно, биле поставени на вратите од собите во храмот.[23]
Единствениот[19] древно египетски кралски список кој го споменува Шепсескаре е Таблата од Сакара (на 28-от ред).[24] Таблата била напишана за време на владеењето на Рамзес II (1279-1213 п.н.е.), околу 1200 години по животот на Шепсескаре, и го содржи династичкиот редослед Неферикаре → Шепсескаре → Неферкаре (варијанта на Неферефре).[25] Шепсескаре го нема воопшто на друг кралски список кој датира од истиот период: списокот Абидос, напишан за време на владеењето на Сети I (1294-1279 п.н.е.). Исто така го нема во Торинскиот канон (од времето на Рамзес II), иако во овој случај лакуната влијае на папирусот на кој е напишан списокот на местото каде што треба да ги има имињата на Шепсескаре и Неферефре.[26][б 4]
Шепсескаре најверојатно се споменува во египетската историја, напишана во 3 век п.н.е. за време на владеењето на Птоломеј II (283-246 п.н.е.) од египетскиот свештеник Манетон. Никакви примероци од тоа дело не се зачувани до денес, а знаеме за него само од подоцнежните списи на Секст Јулиј Африканиј и Евсевиј.
↑The seal is now in the Cairo Museum under the catalog number JE 45041.
↑The seal is now in the G. Mikhailides collection.
↑The lacuna is on the third column, entries 20 and 21.[27] Because of the lacuna, it cannot be ascertained whether the canon listed Shepseskare before or after Neferefre.
Baker, Darrell (2008). The Encyclopedia of the Pharaohs: Volume I - Predynastic to the Twentieth Dynasty 3300–1069 BC. Stacey International. ISBN978-1-905299-37-9.
von Beckerath, Jürgen (1997). Chronologie des pharaonischen Ägypten (германски). Münchner ägyptologische Studien, Band 46, Verlag Phillip von Zabern in Wissenschaftliche Buchgesellschaft. ISBN978-3-8053-2310-9.
von Beckerath, Jürgen (1999). Handbuch der ägyptischen Königsnamen (германски). Münchner ägyptologische Studien, Heft 49, Mainz : Philip von Zabern. ISBN978-3-8053-2591-2.
Clayton, Peter (1994). Chronicle of the Pharaohs. Thames & Hudson. ISBN978-0-500-05074-3.
El Awady, Tarek (2006). „The royal family of Sahure. New evidence.“. Во Bárta, Miroslav; Krejčí, Jaromír (уред.). Abusir and Saqqara in the Year 2005. Proceedings of the Conference Held in Prague (June 27 – July 5, 2005). Prague: Academy of Sciences of the Czech Republic, Oriental Institute. стр. 198–203. ISBN978-80-7308-116-4.
Gardiner, Alan (1988). Royal Canon of Turin. Griffith Institute, new edition. ISBN978-0-900416-48-4.
Jacquet-Gordon, Helen (1962). Les noms des domaines funéraires sous l'ancien empire égyptien (француски). Le Caire : Imprimerie de l'Institut français d'archéologie orientale. OCLC18402032.
Kaplony, Peter (1981). Die Rollsiegel des Alten Reiches. Katalog der Rollsiegel II. Allgemeiner Teil mit Studien zum Köningtum des Alten Reichs II. Katalog der Rollsiegel A. Text B. Tafeln (германски). Bruxelles: Fondation Egyptologique Reine Élisabeth. ISBN978-0-583-00301-8.
Lloyd, Alan (2010). Lloyd, Alan (уред.). A Companion to Ancient Egypt. Volume I. Wiley-Blackwell. ISBN978-1-4051-5598-4.
Malek, Jaromir (1982). „The special features of the "Saqqara king list"“. Journal of the Society for the Study of Egyptian Antiquities (JSSEA). 12: 21–28.
O'Mara, Patrick (1997). „Manetho and the Turin Canon: A Comparison of Regnal Years“. Göttinger Miszellen. 158: 49–61.
Petrie, Flinders (1976). Historical scarabs: a series of drawings from the principal collections, arranged chronologically (Reprint of the 1889 ed. published by D. Nutt, London. изд.). Chicago: Ares Publishers. OCLC3114020.
Rice, Michael (1999). Who is who in Ancient Egypt. Routledge London & New York. ISBN978-0-203-44328-6.
Roth, Silke (2001). Die Königsmütter des Alten Ägypten von der Frühzeit bis zum Ende der 12. Dynastie. Ägypten und Altes Testament. 46. Wiesbaden: Harrassowitz. ISBN978-3-447-04368-7.
Shaw, Ian, уред. (2000). The Oxford History of Ancient Egypt. Oxford University Press. ISBN978-0-19-815034-3.
Strudwick, Nigel (2005). Texts from the Pyramid Age. Society of Biblical Literature, annotated edition. ISBN978-1-58983-138-4.
Verner, Miroslav (1982). „Excavations at Abusir. Season 1980/1981 - Preliminary Report“. Zeitschrift für ägyptische Sprache und Altertumskunde. 109: 75–78.
Verner, Miroslav (1999). Die Pyramiden (германски). Rowohlt, Reinbek. ISBN978-3-499-60890-2.
Verner, Miroslav (2000). „Who was Shepseskara, and when did he reign?“. Во Bárta, Miroslav; Krejčí, Jaromír (уред.). Abusir and Saqqara in the Year 2000(PDF). Prague: Academy of Sciences of the Czech Republic, Oriental Institute. стр. 581–602. ISBN978-80-85425-39-0. Архивирано од изворникот(PDF) на 2011-02-01.