ബോളിവുഡ് ചലച്ചിത്ര രംഗത്തെ സുപരിചിതനായ ചലച്ചിത്ര സംവിധായകനും ചലച്ചിത്ര നിർമ്മാതാവും തിരക്കഥാകൃത്തുമാണ് മഹേഷ് ഭട്ട്. ഇരുപതിയാരാം വയസ്സിൽ ഇദ്ദേഹം ആദ്യമായി 1974ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ മൻസിലേൻ ഓർ ബി ഹേ എന്ന ചലച്ചിത്രം സംവിധാനം ചെയ്തു. 1984ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ അനുപം ഖേർ അഭിനയിച്ച ചലച്ചിത്രമായ സാരാനഷ് എന്ന സിനിമ ഈ വർഷത്തെ പതിനാലാം മോസ്കൊ ചലചിത്രോത്സവത്തിൽഇന്ത്യയുടെ ഔദ്യോഗിക വിഭാഗമായിമികച്ച വിദേശ ഭാഷ ചിത്രമായി അക്കാദമി പുരസ്കാരം ലഭിച്ചു[2] . 1984ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ചലച്ചിത്രമായ നാം എന്ന സിനിമയാണ് ആദ്യ വീജയ ചിത്രം. 1987ൽ നിർമ്മാതാവായി അദ്ദേഹത്തിന്റെ അനിയനായ മുകേഷ് ഭട്ട് വിശേഷ് ഫിലിംസിൻ്റെ ബാനറിൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ചലച്ചിത്രമായ കബസ എന്ന സിനിമയാണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആദ്യ നീർമ്മാണചിത്രം. ബോളിവുഡ് ചലച്ചിത്ര നടിമാരായ പൂജ ഭട്ടിന്റെയും, ആലിയ ഭട്ടിന്റെയും അച്ഛനാണ്.
നാനാഭായ് ഭട്ട്, ഷിറിൻ മുഹമ്മദ് അലി എന്നിവർക്ക് ഭട്ട് ജനിച്ചു.[3] ഭട്ടിന്റെ പിതാവ് ഗുജറാത്തിഹിന്ദുനഗർ ബ്രാഹ്മണൻ[4] അവന്റെ അമ്മ ഗുജറാത്തി മുസ്ലീം ആയിരുന്നു.[5][6][7][8] അദ്ദേഹത്തിന്റെ സഹോദരങ്ങളിൽ ഇന്ത്യൻ ചലച്ചിത്ര നിർമ്മാതാവ് മുകേഷ് ഭട്ട് ഉൾപ്പെടുന്നു. ഡോൺ ബോസ്‌കോ ഹൈസ്‌കൂൾ, മാതുംഗ യിൽ നിന്നാണ് ഭട്ട് സ്‌കൂൾ വിദ്യാഭ്യാസം നടത്തിയത്. സ്‌കൂളിൽ പഠിക്കുമ്പോൾ തന്നെ, ഭട്ട് വേനൽക്കാല ജോലി ആരംഭിച്ചു.[?] ഉൽപ്പന്നങ്ങളുടെ പരസ്യങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കുന്നതിനൊപ്പം പണം സമ്പാദിക്കാനായി. പരിചയക്കാർ വഴിയാണ് ചലച്ചിത്ര സംവിധായകൻ രാജ് ഖോസ്‌ല അദ്ദേഹത്തെ പരിചയപ്പെടുത്തിയത്. അങ്ങനെ ഭട്ട് ഖോസ്‌ലയുടെ അസിസ്റ്റന്റ് ഡയറക്ടറായി ആരംഭിച്ചു.[9]
മുഖ്യധാര
26-ആം വയസ്സിൽ, 1974-ൽ മൻസിലീൻ ഔർ ഭി ഹേ എന്ന ചിത്രത്തിലൂടെ സംവിധായകനായി ഭട്ട് അരങ്ങേറ്റം കുറിച്ചു. 1979-ൽ ഷബാന ആസ്മിയും വിനോദ് ഖന്നയും പ്രധാന വേഷങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ച ലാഹു കെ ദോ രംഗ്, 1980-ൽ രണ്ട് ഫിലിംഫെയർ അവാർഡുകൾ നേടി. ഹെലൻ തന്റെ ആദ്യ ഫിലിംഫെയർ മികച്ച സഹനടിയായി സ്വീകരിക്കുകയും മധുകർ ഷിൻഡെ മികച്ച കലാസംവിധാനത്തിനുള്ള അവാർഡ് നേടുകയും ചെയ്തു. ചിത്രം ബോക്‌സ് ഓഫീസിൽ "ശരാശരിക്ക് മുകളിൽ" നേടി. ആർത്ത് (1982) എന്ന കലാചിത്രത്തിലൂടെ അദ്ദേഹം ശ്രദ്ധിക്കപ്പെടുകയും നിരൂപക പ്രശംസ നേടുകയും ചെയ്തു, പ്രചോദനത്തിനായി അദ്ദേഹം തന്റെ വ്യക്തിജീവിതത്തിലേക്ക് തിരിയുമ്പോൾ, ഇത് യഥാർത്ഥ സിനിമയാണോ എന്ന സംശയം നിലനിൽക്കുന്നു. പിന്നീട്, തന്റെ വ്യക്തിജീവിതത്തിൽ നിന്ന് ഉൾക്കാഴ്ചകൾ എടുത്ത് അദ്ദേഹം നിരവധി സിനിമകൾ ചെയ്തു. അതിൽ അവിവാഹിത ജനനം മുതൽ വിവാഹേതര ബന്ധം വരെയുള്ള വ്യക്തിഗത വിവരണങ്ങൾ അദ്ദേഹം ഉയർത്തിക്കാട്ടി, ഏകപക്ഷീയമായ അക്രമത്താൽ ഭരിക്കുന്ന പ്രപഞ്ചത്തിലെ വൃദ്ധ ദമ്പതികളുടെ ഉത്കണ്ഠകളുടെ പര്യവേക്ഷണമായ ജനം (1985), സാരാൻഷ് (1984) തുടങ്ങിയ നിരൂപക പ്രശംസ നേടിയ കൃതികൾ സൃഷ്ടിച്ചു.
ടി-സീരീസുമായി സഹകരിച്ച് മ്യൂസിക്കൽ റൊമാൻസ് ചിത്രമായ ആഷിഖി (1990) എന്ന ചിത്രത്തിലൂടെ ഭട്ടിന്റെ ഏറ്റവും വലിയ റിലീസുകളിൽ ഒന്നായിരുന്നു. ഈ ചിത്രം രാഹുൽ റോയ്, അനു അഗർവാൾ, ദീപക് തിജോരി എന്നിവരെ പ്രധാന വേഷങ്ങളിൽ അവതരിപ്പിക്കുകയും വൻ ജനപ്രീതി കാരണം വാണിജ്യ വിജയമായി മാറുകയും ചെയ്തു. നദീം-ശ്രവണിന്റെ സൗണ്ട് ട്രാക്ക്, ഇത് സംഗീത സംവിധായക ജോഡികളെ താരപദവിയിലേക്ക് നയിച്ചു. ദിൽ ഹേ കി മന്ത നഹിൻ (1991) എന്ന ചിത്രത്തിൽ ആമിർ ഖാന്റെ നായികയായി മകൾ പൂജാ ഭട്ടിനെ അദ്ദേഹം അവതരിപ്പിച്ചു. ഈ ചിത്രം വാണിജ്യപരമായി വിജയിക്കുകയും ശബ്ദട്രാക്കിന് വൻ അംഗീകാരം നേടുകയും ചെയ്തു. ഭട്ട് സംവിധാനം ചെയ്ത സാതി (1991) ആയിരുന്നു ആദിത്യ പഞ്ചോളിക്ക് ഒരു പ്രധാന നടനെന്ന നിലയിൽ ഒരേയൊരു വലിയ വിജയം, അങ്ങനെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ കരിയറിന് ഉത്തേജനം ലഭിച്ചു.
അക്കാലത്ത് ഭട്ടിന്റെ ഏറ്റവും വലിയ റിലീസ് സർ (1993) ആയിരുന്നു. ചിത്രത്തിൽ പൂജാ ഭട്ടിനൊപ്പം അതുൽ അഗ്നിഹോത്രി പുറത്തിറങ്ങി, നസീറുദ്ദീൻ ഷാ ഒരു അദ്ധ്യാപകന്റെ ടൈറ്റിൽ റോളിൽ അഭിനയിച്ചു. ഈ ചിത്രം വാണിജ്യപരമായി വിജയിക്കുകയും ഭട്ടിന്റെ സംവിധാനത്തിന് നിരൂപക പ്രശംസ നേടുകയും ചെയ്തു. ഷാ, പൂജ, അഗ്നിഹോത്രി, പരേഷ് റാവൽ എന്നിവരുടെ അഭിനയം. അനു മാലിക്കിന്റെ പ്രശസ്തമായ ശബ്ദട്രാക്ക് ഈ ചിത്രത്തിന് ഉണ്ടായിരുന്നു, ഇത് സംഗീത സംവിധായകന്റെ മികച്ച ജീവിതത്തിന് ഉത്തേജനം നൽകുകയും ബോളിവുഡിലെ മുൻനിര സംഗീത സംവിധായകരുടെ ലീഗിൽ ചേരുകയും ചെയ്തു.
1995-ൽ അദ്ദേഹം ടെലിവിഷനിലേക്ക് മാറി, പിന്നീട് ഇന്ത്യയിൽ പുതുതായി ആരംഭിച്ച മാധ്യമം. 1995-ൽ അദ്ദേഹം രണ്ട് ടിവി പരമ്പരകൾ നിർമ്മിച്ചു: അശോക് ബാങ്കർ എഴുതിയ ഇംഗ്ലീഷ് ഭാഷയായ എ മൗത്ത്ഫുൾ ഓഫ് സ്കൈയും എഴുത്തുകാരി ശോഭ ദേ തിരക്കഥയെഴുതിയ ജനപ്രിയ ഹിന്ദി ഭാഷാ സീരിയൽ സ്വാഭിമാനും. 1997-ൽ അനുരാഗ് കശ്യപ്, വിന്റ നന്ദ, കമലേഷ് കുന്തി സിംഗ് എന്നിവർ ചേർന്ന് രചിച്ച മറ്റൊരു ടിവി സീരീസായ കഭി കഭി, 1994-ലെ മിസ് യൂണിവേഴ്‌സ് നടിയായ സുസ്മിത സെന്നിന്റെ ആദ്യ ചിത്രമായ ദസ്തക് (1996), കൂടാതെ അദ്ദേഹം നാടകങ്ങൾ സംവിധാനം ചെയ്തു. തമന്ന (1997), കൂടാതെ 1998-ൽ ഡ്യൂപ്ലിക്കേറ്റിനൊപ്പം കോമഡിയിൽ ഒരു കൈ നോക്കുകയും ചെയ്തു. 1993 ലെ മുംബൈ കലാപത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള സഖ്ം (1998) എന്നി സിനിമകൾ സംവിധാനം ചെയ്തു.
സംവിധായകൻ എന്ന നിലയിൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ അവസാന ചിത്രം കാർട്ടൂസ് (1999) ആയിരുന്നു, ഇത് ബോക്സോഫീസിൽ ശരാശരി ബിസിനസ്സ് നടത്തി. അതിനുശേഷം, ഭട്ട് ഒരു സംവിധായകനിൽ നിന്ന് വിരമിക്കുകയും ഇരുപതിലധികം സിനിമകൾക്ക് തിരക്കഥയും തിരക്കഥയും എഴുതി, അവയിൽ പലതും ബോക്സോഫീസ് വിജയങ്ങളായിരുന്നു. ദുഷ്‌മാൻ, റാസ്, മർഡർ (2004), ഗ്യാങ്‌സ്റ്റർ (2006), വോ ലംഹെ (2006), നടി പർവീൺ ബാബിയുടെ ജീവിതത്തെ ആസ്പദമാക്കി മറ്റ് പലതും. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ബാനർ വിശേഷ ചിത്രങ്ങൾ ഇന്ത്യൻ സിനിമാസിന്റെ മുൻനിര പ്രൊഡക്ഷൻ ബാനറുകളിൽ ഒന്നായി ഇന്നും പ്രവർത്തിക്കുന്നു. ഭട്ട് തന്റെ സംരക്ഷകനായ ഇമ്രാൻ സാഹിദിനൊപ്പം നാടകലോകത്തേക്ക് പ്രവേശിച്ചു, ഇപ്പോൾ അദ്ദേഹം മൂന്ന് നാടകങ്ങൾ നിർമ്മിച്ചിട്ടുണ്ട്. മുൻതാദർ അൽ-സെയ്ദിയുടെ അതേ തലക്കെട്ടിലുള്ള പുസ്തകത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള ദി ലാസ്റ്റ് സല്യൂട്ട്, അതിക്രമങ്ങൾ അന്വേഷിക്കുന്ന പത്രപ്രവർത്തകൻ, പിഴവുകളുടെ വിചാരണ 29 ന് ആരംഭിച്ചു. 2013 മാർച്ചിൽ ഡൽഹിയിൽ. ഭട്ടിന്റെ ആർത്ത് (ചലച്ചിത്രം) ഒരു നാടക ആവിഷ്കാരമായിരുന്നു. ഇമ്രാൻ സാഹിദ് അഭിനയിച്ച മുൻതാദർ അൽ-സെയ്ദിയുടെ പുസ്തകത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കി അരവിന്ദ് ഗൗർ സംവിധാനം ചെയ്ത ദി ലാസ്റ്റ് സല്യൂട്ട് എന്ന നാടകവും ഭട്ട് നിർമ്മിച്ചു.
മറ്റ് പ്രൊഫഷണൽ ജോലികൾ
ഭട്ട് മുകേഷ് ഭട്ടിനൊപ്പം ഫിലിം പ്രൊഡക്ഷൻ ഹൗസായ വിശേഷ് ഫിലിംസിന്റെ സഹ ഉടമയാണ്. യു.എസ്. ലാഭേച്ഛയില്ലാത്ത ടീച്ച് എയ്ഡ്സിന്റെ ഉപദേശക സമിതി അംഗമാണ് അദ്ദേഹം.
1990-കളിൽ ദൂരദർശനിൽ ടേണിംഗ് പോയിന്റ്, ഇമേജിംഗ് സയൻസ് എന്നീ രണ്ട് സയൻസ് മാഗസിൻ പ്രോഗ്രാമുകളുടെ ചില എപ്പിസോഡുകൾ അദ്ദേഹം ഹോസ്റ്റ് ചെയ്തിട്ടുണ്ട്.
2018 ഡിസംബർ വരെ ഭട്ട് മദർ തെരേസ അവാർഡുകളുടെ ബോർഡ് ഓഫ് പാട്രൺസിൽ അംഗമായിരുന്നു.
രാഷ്ട്രീയ കാഴ്ചപ്പാടുകൾ
കോൺഗ്രസ് പാർട്ടി മതേതരത്വത്തിന് പ്രതിജ്ഞാബദ്ധമാണെന്ന് ഭട്ട് വിശ്വസിക്കുന്നു. 2014 ലെ ലോക്‌സഭാ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ അദ്ദേഹം കർവാൻ-ഇ-ബേദാരിയിൽ (അവബോധത്തിന്റെ കാരവൻ) പ്രചാരണം നടത്തി, കോൺഗ്രസിന് വോട്ട് ചെയ്യാൻ ജനങ്ങളോട് അഭ്യർത്ഥിച്ചു. ബി.ജെ.പിയുടെ പ്രധാനമന്ത്രി സ്ഥാനാർത്ഥി നരേന്ദ്രമോദിയെ പരാജയപ്പെടുത്തുക, മിസ്റ്റർ മോദി വർഗീയനാണെന്ന് അദ്ദേഹം വിശ്വസിക്കുന്നു. 1984ലെ സിഖ് കലാപത്തിൽ കോൺഗ്രസ് പാർട്ടിയുടെ വർഗീയ റെക്കോർഡിനെ ഭട്ട് വിമർശിക്കുന്നു. ഡൽഹിയിൽ നടന്ന കലാപത്തെ അഭിസംബോധന ചെയ്യുന്ന ഒരു സിനിമ നിർമ്മിക്കാൻ അദ്ദേഹം പദ്ധതിയിടുന്നു. ഭീകരവാദത്തെക്കുറിച്ചുള്ള വിവാദ പരാമർശങ്ങളുടെ പേരിൽ ഇസ്ലാമിക പ്രഭാഷകൻ സാക്കിർ നായിക്കിന് യുണൈറ്റഡ് കിംഗ്ഡത്തിൽ പ്രവേശനം നിഷേധിച്ചപ്പോൾ മഹേഷ് ഭട്ട് പിന്തുണച്ചിരുന്നു.
സ്വകാര്യ ജീവിതം
20 വയസ്സുള്ളപ്പോൾ ഭട്ട് ലോറൈൻ ബ്രൈറ്റിനെ വിവാഹം കഴിച്ചു. അവളുമായുള്ള പ്രണയമാണ് ആഷിഖി എന്ന ചിത്രത്തിന് പ്രചോദനമായത്. ബ്രൈറ്റ് അവളുടെ പേര് കിരൺ ഭട്ട് എന്ന് മാറ്റി. ദമ്പതികൾക്ക് രണ്ട് കുട്ടികളുണ്ട്, ഒരു മകൾ പൂജ ഭട്ട്, മുൻ നടി, ഇപ്പോൾ നിർമ്മാതാവ്, മകൻ രാഹുൽ ഭട്ട്, അഭിനേതാവ്. 1970-കളിലെ നടി പർവീൺ ബാബുമായി മഹേഷ് ഭട്ടിന് അവിഹിതബന്ധമുണ്ടായതോടെയാണ് വിവാഹം അവസാനിച്ചത്. ആ ബന്ധം അധികനാൾ നീണ്ടുനിന്നില്ല.പിന്നീട് 1986ൽ ഭട്ട് സോണി റസ്ദാനെ വിവാഹം കഴിച്ചു . ദമ്പതികൾക്ക് രണ്ട് പെൺമക്കളുണ്ട്, ഷഹീൻ ഭട്ട്, ആലിയ ഭട്ട്. ഇമ്രാൻ ഹാഷ്മി അദ്ദേഹത്തിന്റെ ബന്ധുവായ അൻവർ ഹാഷ്മിയുടെ മകനാണ്, അങ്ങനെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ അനന്തരവൻ.
1970 കളിൽ, അദ്ദേഹം ഓഷോയുടെ അനുയായിയായിത്തീർന്നു, പിന്നീട് ആത്മീയ സൗഹൃദവും മാർഗനിർദേശവും കണ്ടെത്തി.
