ਜਾਵੇਦ ਅਖ਼ਤਰ
ਜਾਵੇਦ ਜਾਨ ਨਿਸਾਰ ਅਖਤਰ (ਜਨਮ 17 ਜਨਵਰੀ 1945) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਕਵੀ, ਹਿੰਦੀ/ਉਰਦੂ ਫਿਲਮਾਂ ਦਾ ਗੀਤਕਾਰ ਅਤੇ ਪਟਕਥਾ ਲੇਖਕ ਹੈ। ਉਹ ਸਮਾਜਕ ਕਾਰਕੁਨ ਵਜੋਂ ਵੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਕਾਮਯਾਬ ਰਚਨਾਵਾਂ 1970ਵਿਆਂ ਅਤੇ 1980ਵਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਲੀਮ ਖਾਨ ਨਾਲ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ ਤੇ ਸਲੀਮ -ਜਾਵੇਦ ਜੋੜੀ ਦੇ ਨਾਂ ਹੇਠ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈਆਂ। ਅਖ਼ਤਰ ਦਾ ਸੰਬੰਧ ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੰਗਰਾਮੀਆ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ 1857 ਦੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੰਗਰਾਮ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਉਘੇ ਨਾਮ, ਅਲਾਮਾ ਫ਼ਜ਼ਲ-ਏ-ਹੱਕ ਖੈਰਬਾਦੀ(ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 1861 ਵਿੱਚ ਕਾਲਾ ਪਾਣੀ ਜੇਲ ਵਿੱਚ ਫਾਂਸੀ ਲਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ) ਦੇ ਪੋਤਰੇ ਹਨ।[1] ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਜੀਵਨਜਾਵੇਦ ਅਖਤਰ ਦਾ ਜਨਮ 17 ਜਨਵਰੀ 1945 ਨੂੰ ਗਵਾਲੀਅਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹੋਸ਼ ਲਖਨਊ ਵਿੱਚ ਸੰਭਾਲੀ, ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹੋਸ਼ ਖੋਇਆ ਅਲੀਗੜ ਵਿੱਚ, ਫਿਰ ਭੋਪਾਲ ਵਿੱਚ ਰਹਿਕੇ ਕੁੱਝ ਹੋਸ਼ਿਆਰ ਹੋਇਆ। ਲੇਕਿਨ ਬੰਬਈ ਆਕੇ ਕਾਫ਼ੀ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਹੋਸ਼ ਠਿਕਾਣੇ ਰਹੇ।[2] ਉਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਪਰਵਾਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਹਨ ਜਿਸਦੇ ਜਿਕਰ ਦੇ ਬਿਨਾਂ ਉਰਦੁ ਸਾਹਿਤ ਦਾ ਇਤਹਾਸ ਅਧੁਰਾ ਰਹਿ ਜਾਏਗਾ। ਸ਼ਾਇਰੀ ਤਾਂ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਦੌੜ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਜਾਨ ਨਿਸਾਰ ਅਖਤਰ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਪ੍ਰਗਤੀਸ਼ੀਲ ਕਵੀ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਸਫਿਆ ਅਖਤਰ ਮਸ਼ਹੂਰ ਉਰਦੂ ਲੇਖਿਕਾ ਅਤੇ ਅਧਿਆਪਿਕਾ ਸਨ। ਜਾਵੇਦ ਪ੍ਰਗਤੀਸ਼ੀਲ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਇੱਕ ਅਤੇ ਸਿਤਾਰੇ ਹਰਮਨ ਪਿਆਰੇ ਕਵੀ ਮਜਾਜ ਦੇ ਭਾਣਜੇ ਵੀ ਹਨ। ਆਪਣੇ ਦੌਰ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸ਼ਾਇਰ ਮੁਜਤਰ ਖੈਰਾਬਾਦੀ ਜਾਵੇਦ ਜੀ ਦੇ ਦਾਦੇ ਸਨ। ਪਰ ਇੰਨਾ ਸਭ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਜਾਵੇਦ ਦਾ ਬਚਪਨ ਯਤੀਮਾਂ ਜਿਹਾ ਗੁਜ਼ਰਿਆ। ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਮਾਂ ਦਾ ਅੰਚਲ ਸਿਰ ਤੋਂ ਉਠ ਗਿਆ ਅਤੇ ਲਖਨਊ ਵਿੱਚ ਕੁੱਝ ਸਮਾਂ ਆਪਣੇ ਨਾਨਾ ਨਾਨੀ ਦੇ ਘਰ ਗੁਜ਼ਾਰਨ ਦੇ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਲੀਗੜ੍ਹ ਆਪਣੇ ਮਾਸੀ ਦੇ ਘਰ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਉਥੋਂ ਦੇ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਹੋਈ। ਬਾਪ ਨੇ ਦੂਜਾ ਵਿਆਹ ਕਰ ਲਿਆ ਅਤੇ ਕੁੱਝ ਦਿਨ ਭੋਪਾਲ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਮਤ੍ਰੇਈ ਮਾਂ ਦੇ ਘਰ ਰਹਿਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਉਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜੀਵਨ ਦੋਸਤਾਂ ਦੇ ਭਰੋਸੇ ਹੋ ਗਿਆ। ਇੱਥੇ ਕਾਲਜ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ, ਅਤੇ ਜਿੰਦਗੀ ਦੇ ਨਵੇਂ ਸਬਕ ਵੀ ਸਿੱਖੇ। ਜਾਵੇਦ ਦੇ ਦੋ ਵਿਆਹ ਹੋਏ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਹਿਲੀ ਪਤਨੀ ਤੋਂ ਦੋ ਬੱਚੇ ਹਨ - ਫਰਹਾਨ ਅਖਤਰ, ਜੋਆ ਅਖਤਰ। ਫਰਹਾਨ ਪੇਸ਼ੇ ਵਲੋਂ ਫਿਲਮ ਪ੍ਰੋਡਿਊਸਰ, ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ, ਐਕਟਰ, ਗਾਇਕ ਹੈ। ਜੋਆ ਵੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਵਜੋਂ ਆਪਣੇ ਕੈਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਹਵਾਲੇ
|
||||||||||||||||||||
Portal di Ensiklopedia Dunia
