ਬਹਾਰ (ਰਾਗ)

ਇਹ ਲੇਖ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਉੱਤੇ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਅੰਦਾਜ਼ ਨਾਲ ਮੇਲ ਨਹੀਂ ਖਾਂਦਾ ਹੈ। ਸੁਝਾਵਾਂ ਲਈ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਦਾ ਚੰਗੇ ਲੇਖ ਲਿਖਣ ਸੰਬੰਧੀ ਸੁਝਾਅ ਦੇਖੋ। (Learn how and when to remove this message)

"ਗ ਕੋਮਲ ਅਰੁ ਦੋ ਨਿਸ਼ਾਦ,ਗਾਵਤ ਰਾਗ ਬਹਾਰ ।

ਮਧ੍ਯ ਰਾਤ੍ਰਿ ਸ਼ਾਡਵ-ਸ਼ਾਡਵ,ਕਾਫੀ ਥਾਟ ਸੁਹਾਏ ।।"

ਚੰਦ੍ਰਿਕਾਸਾਰ ,ਇਕ ਪ੍ਰਚੀਨ ਸੰਗੀਤ ਗ੍ਰੰਥ

• ਰਾਹ ਬਹਾਰ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨੀ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਸੰਗੀਤ ਦਾ ਰਾਗ ਹੈ।

• ਰਾਗ ਬਹਾਰ ਕਾਫੀ ਥਾਟ ਦਾ ਇਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਤੇ ਮਧੁਰ ਰਾਗ ਹੈ।
• ਰਾਗ ਬਹਾਰ,ਤਿੰਨ ਰਾਗਾਂ,ਰਾਗ ਬਾਗੇਸ਼੍ਰੀ ਰਾਗ ਅਡਾਨਾ ਤੇ ਰਾਗ ਮੀਆਂ ਮਲਹਾਰ,ਦੇ ਮਿਸ਼ਰਣ ਨਾਲ ਬਣਿਆ ਹੈ।
• ਰਾਗਾ ਬਹਾਰ ਉੱਤਰਾਂਗਵਾਦੀ ਰਾਗ ਹੈ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਇਸ ਦਾ ਜਿਆਦਾ ਚਲਣ ਤਾਰ ਸਪਤਕ 'ਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
• ਬੇਸ਼ਕ ਇਸ ਰਾਗ ਦੇ ਗਾਉਣ-ਵਜਾਉਣ ਦਾ ਸਮਾਂ ਅੱਧੀ ਰਾਤ ਹੈ ਪਰ ਬਸੰਤ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿਚ ਇਸ ਨੂੰ ਕਦੀ ਵੀ ਗਾਇਆ-ਵਜਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਰਾਗ ਬਹਾਰ 'ਚ ਰਚੇ ਗੀਤਾਂ 'ਚ ਬਸੰਤ ਰੁੱਤ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਕੁੱਛ ਸੁਣਨ ਨੂੰ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
• ਰਾਗ ਬਹਾਰ ਇਕ ਮੌਸਮੀ ਰਾਗ ਹੈ।
• ਰਾਗ ਬਹਾਰ ਦੇ ਅਰੋਹ 'ਚ ਪੰਚਮ ਤੇ ਅਵਰੋਹ 'ਚ ਗੰਧਾਰ ਵਕ੍ਰ ਸੁਰਾਂ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
• ਰਾਗ ਬਹਾਰ ਦੇ ਅਰੋਹ 'ਚ ਸ਼ੁੱਧ ਨਿਸ਼ਾਦ ਤੇ ਅਵਰੋਹ 'ਚ ਕੋਮਲ ਨਿਸ਼ਾਦ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
• ਰਾਗ ਬਹਾਰ ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਸੁਹੱਪਣ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਬਖਸ਼ੀਸ਼ ਦਾ ਬਹੁਤ ਸੁਰੀਲੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰਦਾ ਹੈ।
• ਇਹ ਰਾਗ ਸ਼ਿੰਗਾਰ ਅਤੇ ਭਗਤੀ ਰਸ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਰਾਗ ਹੈ।
• ਇਸ ਰਾਗ ਦਾ ਸੁਭਾ ਸ਼ੋਖ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਇਸ ਵਿਚ ਛੋਟਾ ਖਿਆਲ ਘੱਟ ਹੀ ਸੁਣਨ ਨੂੰ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
• ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਰਾਗ ਬਹਾਰ ਦੀ ਰਚਨਾ ਸੂਫੀ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਅਮੀਰ ਖੁਸਰੋ ਨੇ ਕੀਤੀ ਸੀ।
• ਰਾਗ ਬਹਾਰ ਰਾਗ ਮਲਹਾਰ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਮਿਲਦਾ ਜੁਲਦਾ ਹੈ।

ਸ ਮ,ਮ ਪ ਗ ਮ, ਨੀ ਪ, ਮ ਪ ਗ ਮ , ਧ -- ਨੀ ਸੰ ,ਨੀ ਪ ਮ ਪ ਗ ਮ ,ਸ ਮ ,ਮ ਪ ਗ ਮ ਰੇ ਸ

ਮ -- ਮ ਪ ਗ ਮਧ , (ਨੀ) ਪ ਮ ਪ ਗ --ਮ, ਗਮਧ -- ਨੀ ਪ ਨੀਨੀ ਪਮਪ ਗ ਮ, ਸ ਮ,ਮ ਪ ਗ ਮ, ਰੇ ਸ