ਮਾਊਂਟ ਮਨੀਪੁਰ ਮੈਮੋਰੀਅਲ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Mount Manipur Memorial) ਭਾਰਤ ਦੇ ਅੰਡੇਮਾਨ ਅਤੇ ਨਿਕੋਬਾਰ ਟਾਪੂਆਂ ਦੇ ਮਾਊਂਟ ਮਨੀਪੁਰ (ਪਹਿਲਾਂ ਮਾਊਂਟ ਹੈਰੀਏਟ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ) ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਯਾਦਗਾਰੀ ਸਥਾਨ ਹੈ।[9][10][11][12] 45000 ਵਰਗ ਫੁੱਟ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ ਇਹ ਯਾਦਗਾਰੀ ਸਥਾਨ ਮਨੀਪੁਰੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਘੁਲਾਟੀਆਂ ਅਤੇ ਐਂਗਲੋ-ਮਨੀਪੁਰ ਯੁੱਧ ਦੇ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ। ਸਾਲ 2022 ਵਿੱਚ, ਯਾਦਗਾਰੀ ਸਥਾਨ ਨੇ ਮਨੀਪੁਰ ਦੇ "ਹੁਇਡ੍ਰੋਮ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਸਟੂਡੀਓਜ਼" ਦੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨਾਂ ਰਾਹੀਂ "ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਮਿਊਜ਼ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਅਵਾਰਡ 2022" ਜਿੱਤਿਆ।[13][14][15][16]
ਇਤਿਹਾਸ
ਜਦੋਂ 1891 ਵਿੱਚ ਐਂਗਲੋ-ਮਨੀਪੁਰ ਯੁੱਧ ਖ਼ਤਮ ਹੋਇਆ, ਤਾਂ 23 ਮਨੀਪੁਰੀ ਯੋਧਿਆਂ ਨੂੰ ਅੰਡੇਮਾਨ ਅਤੇ ਨਿਕੋਬਾਰ ਟਾਪੂਆਂ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਜ਼ਾ ਕਾਲੋਨੀ ਵਿੱਚ ਜਲਾਵਤਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਨੀਪੁਰ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਮੇਤੇਈ ਰਾਜਾ ਕੁਲਚੰਦਰ ਧਵਾਜਾ ਸਿੰਘ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਜਲਾਵਤਨੀ ਦੇ ਸਮੇਂ, ਟਾਪੂ ਵਿੱਚ ਸੈਲੂਲਰ ਜੇਲ੍ਹ (ਕਾਲਾਪਾਨੀ) ਬਣਨ ਵਾਲੀ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ, ਕੁਲਚੰਦਰ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਹੋਰ 22 ਆਜ਼ਾਦੀ ਘੁਲਾਟੀਆਂ ਨੂੰ ਦੱਖਣੀ ਅੰਡੇਮਾਨ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਮਨੀਪੁਰ ਪਹਾੜ 'ਤੇ ਕੈਦ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ।[17][18][19][20][21]
ਮਾਊਂਟ ਮਨੀਪੁਰ 'ਤੇ ਮਾਊਂਟ ਮਨੀਪੁਰ ਯਾਦਗਾਰੀ ਸਥਾਨ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਮਨੀਪੁਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਅੰਡੇਮਾਨ ਅਤੇ ਨਿਕੋਬਾਰ ਟਾਪੂਆਂ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਮਨੀਪੁਰੀ ਯੋਧਿਆਂ ਲਈ ਯਾਦਗਾਰੀ ਸਥਾਨ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਜ਼ਮੀਨ ਦਾ ਇੱਕ ਟੁਕੜਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਗੱਲ ਕੀਤੀ। ਸਾਲ 2019 ਵਿੱਚ, ਏ ਐਂਡ ਐਨ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸੈਲੂਲਰ ਜੇਲ੍ਹ ਦੇ ਨੇੜੇ ਜ਼ਮੀਨ ਦਾ ਇੱਕ ਟੁਕੜਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਹੋਏ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕੋਵਿਡ-19 ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਨਿਰਮਾਣ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਦੇਰੀ ਹੋ ਗਈ। ਮਨੀਪੁਰ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਯਾਦਗਾਰੀ ਸਥਾਨ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ।[22][23][24][25][26]
ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ
ਮਾਊਂਟ ਮਨੀਪੁਰ ਮੈਮੋਰੀਅਲ ਸਾਈਟ ਅਜਾਇਬ ਘਰ, ਸ਼ਾਹੀ ਤਲਵਾਰ ਸਮਾਰਕ, ਗੈਲਰੀਆਂ, ਬਾਹਰੀ ਆਡੀਟੋਰੀਅਮ, ਕੈਫੇਟੇਰੀਆ ਅਤੇ ਬਗੀਚੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਰੱਖਦੀ ਹੈ।[27][28][29][30]
ਹਵਾਲੇ
- ↑ "Huidrom Design Studio wins Muse Design Award : 04th sep22 ~ E-Pao! Headlines". e-pao.net. Retrieved 2022-09-13.
- ↑ "Huidrom Design Studio wins Muse Design Award : 04th sep22 ~ E-Pao! Headlines".
- ↑ "Manipur-Based Design Studio Bags Prestigious 'International Muse Design Award 2022' For Mount Manipur Memorial".
- ↑ "Designer of Mount Manipur Memorial wins Award".
- ↑ "Manipur based design studio bags International Muse Design Award 2022 for its 'Mount Manipur' project".
- ↑ "Manipur-Based Design Studio Bags Prestigious 'International Muse Design Award 2022' For Mount Manipur Memorial".
- ↑ "Designer of Mount Manipur Memorial wins Award".
- ↑ "Manipur based design studio bags International Muse Design Award 2022 for its 'Mount Manipur' project".
- ↑ "Manipur-Based Design Studio Bags Prestigious 'International Muse Design Award 2022' For Mount Manipur Memorial". Northeast Today (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). 2022-09-03. Retrieved 2022-09-13.
- ↑ "Designer of Mount Manipur Memorial wins Award". Signpost News (in English). 2022-09-04. Retrieved 2022-09-13.
{{cite web}}
: CS1 maint: unrecognized language (link)
- ↑ "Manipur based design studio bags International Muse Design Award 2022 for its 'Mount Manipur' project". India Today NE (in ਹਿੰਦੀ). 2022-09-04. Retrieved 2022-09-13.
- ↑ "Huidrom Design Studio wins Muse Design Award : 04th sep22 ~ E-Pao! Headlines". e-pao.net. Retrieved 2022-09-13.
- ↑ "Manipur-Based Design Studio Bags Prestigious 'International Muse Design Award 2022' For Mount Manipur Memorial". Northeast Today (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). 2022-09-03. Retrieved 2022-09-13.
- ↑ "Designer of Mount Manipur Memorial wins Award". Signpost News (in English). 2022-09-04. Retrieved 2022-09-13.
{{cite web}}
: CS1 maint: unrecognized language (link)
- ↑ "Manipur based design studio bags International Muse Design Award 2022 for its 'Mount Manipur' project". India Today NE (in ਹਿੰਦੀ). 2022-09-04. Retrieved 2022-09-13.
- ↑ "Huidrom Design Studio wins Muse Design Award : 04th sep22 ~ E-Pao! Headlines". e-pao.net. Retrieved 2022-09-13.
- ↑ "Explained: Why a peak in Andaman and Nicobar Islands is now named after Manipur". The Indian Express (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2021-10-20. Retrieved 2022-09-13.
- ↑ "Mount Harriet in Andaman to be named Mount Manipur in tribute to freedom fighters". Hindustan Times (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2021-10-17. Retrieved 2022-09-13.
- ↑ NEWS, NE NOW (2021-10-17). "Assam CM welcomes move to rename Mount Harriet in Andaman as Mount Manipur". NORTHEAST NOW (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Retrieved 2022-09-13.
- ↑ NEWS, NE NOW (2021-10-16). "Tribute to Manipuri freedom fighters: Mount Harriet in Kalapani to be renamed as Mount Manipur". NORTHEAST NOW (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Retrieved 2022-09-13.
- ↑ "Mount Harriet to be called Mount Manipur: Amit Shah". Imphal Free Press (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2022-09-13.[permanent dead link]
- ↑ "Mount Harriet to be called Mount Manipur: Amit Shah". Imphal Free Press (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2022-09-13.[permanent dead link]
- ↑ "Explained: Why a peak in Andaman and Nicobar Islands is now named after Manipur". The Indian Express (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2021-10-20. Retrieved 2022-09-13.
- ↑ "Mount Harriet in Andaman to be named Mount Manipur in tribute to freedom fighters". Hindustan Times (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2021-10-17. Retrieved 2022-09-13.
- ↑ NEWS, NE NOW (2021-10-16). "Tribute to Manipuri freedom fighters: Mount Harriet in Kalapani to be renamed as Mount Manipur". NORTHEAST NOW (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Retrieved 2022-09-13.
- ↑ NEWS, NE NOW (2021-10-17). "Assam CM welcomes move to rename Mount Harriet in Andaman as Mount Manipur". NORTHEAST NOW (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Retrieved 2022-09-13.
- ↑ "Manipur-Based Design Studio Bags Prestigious 'International Muse Design Award 2022' For Mount Manipur Memorial". Northeast Today (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). 2022-09-03. Retrieved 2022-09-13.
- ↑ "Designer of Mount Manipur Memorial wins Award". Signpost News (in English). 2022-09-04. Retrieved 2022-09-13.
{{cite web}}
: CS1 maint: unrecognized language (link)
- ↑ "Manipur based design studio bags International Muse Design Award 2022 for its 'Mount Manipur' project". India Today NE (in ਹਿੰਦੀ). 2022-09-04. Retrieved 2022-09-13.
- ↑ "Huidrom Design Studio wins Muse Design Award : 04th sep22 ~ E-Pao! Headlines". e-pao.net. Retrieved 2022-09-13.