ਸੁਜਾਤਾ ਸਿੰਘ

ਇਸ ਲੇਖ ਨੂੰ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ:ਵਿਕੀ ਲਵਸ ਵੁਮੈਨ 2019 ਲੇਖ ਲਿਖਣ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ

ਸੁਜਾਤਾ ਸਿੰਘ
30ਵੀਂ ਭਾਰਤ ਦਾ ਵਿਦੇਸ਼ ਸਕੱਤਰ
ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ 1 ਅਗਸਤ, 2013 – 28 ਜਨਵਰੀ, 2015
ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ	ਰੰਜਨ ਮਥਾਈ
ਤੋਂ ਬਾਅਦ	ਸੁਬ੍ਰਮਨਯਮ ਜੈਸ਼ੰਕਰ
ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ
ਜਨਮ	ਜੁਲਾਈ 1954 (ਉਮਰ 70–71) ਭਾਰਤ
ਕੌਮੀਅਤ	ਭਾਰਤੀ
ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ	Dr Sanjay M Singh[1]

ਸੁਜਾਤਾ ਸਿੰਘ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਕੈਰੀਅਰ ਡਿਪਲੋਮੈਟ ਹੈ, ਜੋ ਅਗਸਤ 2013 ਤੋਂ ਜਨਵਰੀ 2015 ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਸਕੱਤਰ ਰਹੀ। ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਜਰਮਨੀ (2012-2013) ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜਦੂਤ ਰਹੀ ਸੀ^[2]

ਜੁਲਾਈ 1954 ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਸੁਜਾਤਾ ਸਿੰਘ ਸਾਬਕਾ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਬਿਊਰੋ ਦੇ ਮੁਖੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਰਾਜਪਾਲ ਟੀ.ਵੀ. ਰਾਜੇਸ਼ਵਰ ਦੀ ਧੀ ਹੈ। ਉਹ ਲੇਡੀ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਕਾਲਜ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਅਲੂਮਨੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਦਿੱਲੀ ਸਕੂਲ ਆਫ ਇਕਨੋਮਿਕਸ ਤੋਂ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ। ਉਸਦਾ ਵਿਆਹ ਸੰਜੇ ਸਿੰਘ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜੋ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਸੇਵਾ ਅਧਿਕਾਰੀ ਹੈ।^[3][4]

ਸੁਜਾਤਾ ਸਿੰਘ 1976 ਬੈਚ ਦੇ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਸੇਵਾ ਅਧਿਕਾਰੀ ਹੈ। ਉਹ ਜਰਮਨ ਬੁਲਾਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਬੌਨ, ਅੱਕਰਾ, ਪੈਰਿਸ ਅਤੇ ਬੈਂਕਾਕ ਵਿਖੇ ਭਾਰਤੀ ਦੂਤਾਵਾਸਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅਹੁਦਿਆਂ 'ਤੇ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਉਹ 2000-04 ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਮਿਲਾਨ ਵਿਖੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਕੌਂਸਲ ਜਨਰਲ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ (2007-2012) ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਹਾਈ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਆਰਥਿਕ ਤਾਲਮੇਲ ਯੂਨਿਟ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ ਅਤੇ ਨੇਪਾਲ, ਪੱਛਮੀ ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਈ.ਯੂ. ਵਜੋਂ ਡਾਇਰੈਕਟਰ, ਸਹਾਇਕ ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਸੈਕਟਰੀ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ।^[5] ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦੀ ਹਾਈ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਵਜੋਂ ਉਸ ਦਾ ਕਾਰਜਕਾਲ, ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ 'ਤੇ ਨਸਲੀ ਹਮਲਿਆਂ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦੇ ਲੇਬਰ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਯਤਨਾਂ 'ਤੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਯੂਰੇਨੀਅਮ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਅਪਵਾਦ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ-ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆਈ ਸੰਬੰਧਾਂ ਵਿੱਚ ਅਸਥਿਰਤਾ ਦੇ ਕਾਰਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ 1983 ਵਿੱਚ ਬਾਰਿਸ਼ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੈਲਾਸ਼ ਮਨਸੋਰੋਵਰ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਸੰਪਰਕ ਅਫ਼ਸਰ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਕੀਤੀ,^[6] ਉਥੇ ਭਾਰਤੀਆਂ ਨਾਲ ਨਸਲੀ ਹਮਲਿਆਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆਈ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਸਖ਼ਤ ਰੁਖ਼ ਅਜ਼ਮਾ ਕੇ^[3] ਅਤੇ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪੱਛਮੀ ਯੂਰਪ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਵਾਲੇ ਸੰਯੁਕਤ ਸੈਕਰੇਟਰੀ, ਉਸ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਪਰੀਤ ਛੋਟੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਾ ਕਰਨ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕੀਤੀ।^[7][8]

2013 ਵਿੱਚ ਸੁਜਾਤਾ ਸਿੰਘ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਸਕੱਤਰ ਰੰਜਨ ਮਥਾਈ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਫ਼ਲ ਹੋਏ।^[9] ਉਸ ਦੀ ਨਿਯੁਕਤੀ ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨੂੰ ਹਟਾ ਕੇ ਕੀਤੀ ਗਈ ਅਤੇ 1 ਅਗਸਤ, 2013 ਨੂੰ ਉਸ ਨੇ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਿਆ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਕਦੇ ਵੀ ਰਾਜਦੂਤ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੇਵਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਇਸ ਨੂੰ ਸੁਜਾਤਾ ਨੇ ਇੱਕ ਚੁਣੌਤੀ ਵਜੋਂ ਲਿਆ ਸੀ। ਚਕੋਲੀ ਅਇਰੇ ਅਤੇ ਨਿਰੁਪਮਾ ਰਾਓ ਦੇ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤੀ ਡਿਪਲੋਮੈਟਿਕ ਕੋਰ ਦੇ ਮੁਖੀ ਵਜੋਂ ਸਿੰਘ ਤੀਜੀ ਮਹਿਲਾ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸੀ। ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਉਸ ਦਾ ਕਾਰਜਕਾਲ ਅਗਸਤ 2015 ਵਿੱਚ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ;^[4][10] ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ 28 ਜਨਵਰੀ, 2015 ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਰਕਾਰੀ ਆਦੇਸ਼ ਦੁਆਰਾ ਘਟਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ^[11] ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜਦੂਤ ਐਸ. ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨੇ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਿਆ ਜਿਸ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਓਬਾਮਾ ਦੇ ਭਾਰਤ ਦੌਰੇ 'ਤੇ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਅਮਰੀਕੀ ਫੇਰੀ ਦੌਰਾਨ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਸੀ।^[12][13]

1. ↑ "Sujatha Singh to be India's next Foreign Secretary". The Hindu. 2 ਜੁਲਾਈ 2013. Archived from the original on 3 ਜੁਲਾਈ 2013. Retrieved 3 ਜੁਲਾਈ 2013. {{cite news}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (help)
2. ↑ "Sujatha Singh takes charge as India's new foreign secretary". Business Standard. 1 August 2013. Retrieved 1 August 2013. {{cite web}}: Italic or bold markup not allowed in: |publisher= (help)
3. ↑ ^{3.0 3.1} "Seniority prevails, Sujatha Singh is new Foreign Secy". The Tribune. 2 July 2013. Retrieved 3 July 2013.
4. ↑ ^{4.0 4.1} "Sujatha Singh is India's next foreign secretary". Business Standard. 2 July 2013. Retrieved 3 July 2013.
5. ↑ "Mrs Sujatha Singh, Ambassador of India, Embassy of India, Berlin". Embassy of India, Berlin. Archived from the original on 22 ਜੂਨ 2013. Retrieved 3 July 2013. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
6. ↑ "Sujatha Singh to succeed Ranjan Mathai as foreign secretary". The Times of India. 3 July 2013. Retrieved 3 July 2013.
7. ↑ "Sujatha Singh set to take her place in corner room". The New Indian Express. 30 June 2013. Archived from the original on 18 ਮਾਰਚ 2014. Retrieved 3 July 2013.
8. ↑ "Sujatha Singh to replace Ranjan Mathai as Foreign Secretary". The New Indian Express. 3 July 2013. Archived from the original on 3 ਜੁਲਾਈ 2013. Retrieved 3 July 2013.
9. ↑ "Sujata Singh rumoured as government's favourite to replace Mathai as foreign secretary". The Daily Mail. 28 March 2013. Retrieved 3 July 2013.
10. ↑ "Sujatha Singh to be India's next Foreign Secretary". The Indian Express. 2 July 2013. Retrieved 3 July 2013.
11. ↑ Sharma, B. P., Secretariat of the Appoints Committee of the Cabinet (26 January 2015). "Minute" (PDF). Department of Personnel & Training, Ministry of Personnel, Public Grievances & Pension, Government of India. Archived from the original (PDF) on 31 January 2015. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)CS1 maint: multiple names: authors list (link)
12. ↑ "Sujatha Singh removed as foreign secretary, S Jaishankar appointed in her place".
13. ↑ Singh, Neha (29 January 2015). "US Envoy S Jaishankar Replaces Sujata Singh as New Foreign Secretary; Cong Questions Timing". International Business Times, India Edition. Archived from the original on 31 January 2015. {{cite news}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)