Вилояти Самарқанд (Русияи подшоҳӣ)
Вилояти Самарқанд (Области Самарқанд, Samarqand viloyati) — воҳиди маъмурие тобеи Генерал-губернатории Туркистони империяи Русия, ки солҳои 1887 — 1919 вуҷуд дошт, буд. Маркази маъмурӣ — шаҳри Самарқанд, ки бузургтарин шаҳр дар минтақа буд. Вилоят аз чаҳор уезд иборат буд: Ҷиззах, Катта-Қӯрғон, Самарқанд ва Хуҷанд. Он дар шимол, шимолу шарқ ва шимолу ғарб бо вилояти Сирдарё, дар шарқ бо вилояти Фарғона, дар ғарб ва ҷануб бо Аморати Бухоро ҳамсарҳад буд. ТаърихВилояти Самарқанд 13 январи соли 1887 таркиб шуда буд (фармон барои кафедраи ҳарбии соли 1886, No1741), дар ҳамон замон низ ҳукумати вилоятӣ таъсис дода шуд. Пешгузаштаи ин сохтори маъмурӣ округи Зарафшон буд, ки ҳудуди он тақрибан ба қаламрави минтақаи навташкилшуда рост омад. Округи Зарафшон фавран пас аз ҳамроҳ шудани қисми шарқии аморати Бухоро дар соли 1868 ташкил дода шуд. Маҳз дар соли 1868 нерӯҳои Империяи Русия шаҳри Самарқанд — дуввумин шаҳри калонтарин ва муҳимтарин дар аморати Бухороро забт карданд. 30 апрели соли 1918 вилоят ба ҳайати РАСС Туркистон шомил шуд. 27 октябри 1924, дар натиҷаи ҷудокунии миллӣ-ҳудудии Осиёи Миёна, вилояти Самарқанд ба ҳайати ҷумҳурии навтаъсиси Ӯзбекистони Иттиҳоди Шӯравӣ дохил шуд. Тақсимоти маъмурӣДар аввали садаи XX вилояти Самарқанд ба 4 уезд (шаҳристон) тақсим карда шуд:
Губернаторҳои ҳарбӣ
АҳолӣТибқи маълумоти оморӣ, солҳои 1887—1888 дар уезди Самарқанд аз 254195 нафар аҳолӣ, ӯзбекҳо 186 532 нафарро ташкил медоданд (яъне 73 % аҳолӣ), боқимондаи сокинон тоҷикон, русҳо, арабҳо, эрониҳо ва ғ. буданд.[1] Аҳолии вилояти Самарқанд, ки ба он уездҳои Самарқанд, Каттақурғон, Хоҷент (Хуҷанд) ва Ҷиззах дохил мешуданд, дар соли 1897 860.021 нафарро (472.443 мард ва 387.578 зан) ташкил медод, аз он ҷумла 135.313 сокини шаҳрҳо (75.289 мард ва 60.024 зан)[2]. Вилояти Самарқанд сераҳолитарин минтақаи Туркистони империяи Россия буд. Тақсимоти аҳолии вилояти Самарқанд аз рӯи забони модарии онҳо то соли 1897 чунин буд[2] : узбакӣ — 507 587, тоҷикӣ — 230 384, қирғиз-кайсакӣ — 63 091, ӯйғурӣ- 19 993, сартӣ — 18 073, руси бузург, русии хурд ва беларусӣ. — 14 006, форсӣ — 1.723, полякӣ — 1.531, яҳудӣ-тоҷикӣ — 1.312, тоторӣ — 460, олмонӣ — 440, арманӣ — 370, боқимонда — 770. Аҳолии шаҳри Самарқанд то соли 1897 55128 нафар буд. Тақсимоти аҳолии шаҳри Самарқанд аз рӯи забони модарӣ дар солҳои 1897[3] : тоҷикӣ — 36 845, русии бузург, русии хурд ва белорусӣ — 8 393, ӯзбекӣ — 5 506, яҳудӣ-тоҷикӣ — 1 169, лаҳистонӣ — 1 072, форсӣ — 866, олмонӣ — 330, сарт — 287, тотор — 165, арманӣ — 159, ӯйғурӣ — 77, қирғиз-кайсакӣ — 43, боқимонда — 198.
Нигаред низЭзоҳ
Пайвандҳои берунӣ
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
.svg)
Portal di Ensiklopedia Dunia
