Ҳунарпешаи халқии ИҶШС

Ҳунарпешаи халқии ИҶШС
Таърихи таъсис	6 сентябр 1936
Кишвар	ИҶШС
Дараҷаи пойинтар	People's Artist of Byelorussian SSR[d], Ҳунарпешаи халқии ҶШФСР[d] ва People's Artiste of the Azerbaijan SSR[d]
Иваз шуд ба	Ҳунарманди халқии Русия
Шумораи объектҳо	1 006
Гурӯҳи барандагони ҷоизаҳо	Гурӯҳ:Ҳунарпешагони халқии ИҶШС
Парвандаҳо дар Викианбор

«Ҳунарпешаи халқии ИҶШС» («Артисти халқии СССР»^[1]) — унвони фахрӣ, ки 6 сентябри 1936 бо Укази Комитети Иҷроияи Марказии ИҶШС № 47 таъсис ёфтааст.

Унвони «Ҳунарпешаи халқии ИҶШС» ба барҷастатарин ходимони ҳунари халқҳои ИҶШС, фаъолтарин намояндагони театр, мусиқӣ ва синамои шӯравӣ дода мешуд. Бо пошхӯрии Иттиҳоди Шӯравӣ (соли 1991) унвон аз байн рафт.

Аввалин ҳунармандоне, ки дар 6 сентябри 1936 унвони ифтихории «Ҳунарпешаи халқии ИҶШС»-ро дарёфт карданд иборат буданд аз:

• Байсеитова, Куляш Жасимовна;
• Станиславский, Константин Сергеевич;
• Немирович-Данченко, Владимир Иванович;
• Качалов, Василий Иванович;
• Москвин, Иван Михайлович;
• Корчагина-Александровская, Екатерина Павловна;
• Блюментал-Тамарина, Мария Михайловна;
• Нежданова, Антонина Василевна;
• Шукин, Борис Василевич;
• Литвиненко-Волгемут, Мария Ивановна;
• Саксаганский, Панас Карпович;
• Васадзе, Акакий Алексеевич;
• Хорава, Акакий Алексеевич.

Охирин ҳунармандоне, ки дар 20 ва 21 декабри 1991 унвони ифтихории «Ҳунарпешаи халқии ИҶШС»-ро дарёфт карданд, 11 нафар (Алла Пугачёва, Софя Пилявская, Олег Янковский) буданд^[2].

Дар маҷмӯъ, 1006 нафар унвони ифтихории «Ҳунарпешаи халқии ИҶШС»-ро дарёфт карданд^[3].

Нафарони зерин аз Тоҷикистон ба ин унвони фахрӣ мушарраф гардидаанд^[4]:

• 1941: Қосимов Муҳаммадҷон (ҳунарпешаи театру синамо).
• 1951: Ашрафӣ Мухтор (дирижёр ва оҳангсоз).
• 1957: Ғуломалиев Ғуломҳайдар (оҳангсоз, навозанда), Зоҳидова Лутфӣ (раққосаи балет), Фозилова Туҳфа (ҳунарпешаи театр).
• 1959: Ёрматов Комил (коргардони синамо).
• 1965: Бурҳонов Аслӣ (ҳунарпешаи театру синамо).
• 1968: Мавлонова Ҳанифа (овозхони опера).
• 1971: Бобоқулов Аҳмад (овозхон).
• 1974: Волчков Николай (ҳунарпешаи театр), Собирова Малика (раққосаи балет).
• 1976: Валаматзода Ғаффор (устоди рақс).
• 1977: Кабирова Лутфӣ (овозхони опера).
• 1979: Муродов Ҷӯрабек (овозхон).
• 1984: Калонтарова Мазол (раққоса).
• 1986: Аминзода Зебо (раққоса).
• 1988: Гадоев Ҳошим (ҳунарпешаи театру синамо).