Ігар Іванавіч Есьман

Ігар Іванавіч Есьман
Дата нараджэння	1 мая 1932(1932-05-01)
Месца нараджэння	Менск, Беларуская ССР, СССР
Дата смерці	14 сакавіка 2020(2020-03-14) (87 гадоў)
Грамадзянства	СССР  Беларусь
Альма-матар	БПІ (1959)
Месца працы	ІБіА Дзяржбуда БССР Мінскпраект
Навуковае званне	член-карэспандэнт Міжнароднай акадэміі архітэктуры[d] член-карэспандэнт Беларускай акадэміі архітэктуры[d]
Член у	Беларускі саюз архітэктараў

Ігар Іванавіч Е́сьман (нар. 1 мая 1932, Мінск — 14 сакавіка 2020) — беларускі архітэктар, дызайнер, вынаходнік. Член-карэспандэнт Міжнароднай акадэміі архітэктуры (Маскоўскае аддзяленне), член-карэспандэнт Беларускай акадэміі архітэктуры (з 2005). Муж Ларысы Аляксандраўны Есьман.

Бацька, Іван Есьман, прафесійны будаўнік^[1]. Дзяцінства правёў у Грушаўцы^[2]. Пасля сямі класаў дзядзька адвёў яго да мастака Валянціна Волкава, які, паглядзеўшы малюнкі, параіў паступаць у мастацкае вучылішча. Але ўступныя экзамены ў вучылішча ў той час ужо скончыліся, таму быў выбраны Мінскі архітэктурна-будаўнічы тэхнікум^[1]. У 1959 годзе скончыў архітэктурнае аддзяленне будаўнічага факультэта БПІ (выкладчыкі Г. У. Заборскі, В. М. Волчак, Я. А. Печкін).

У 1959 годзе працаваў на камбінаце «Мінгандальмантаж». У 1959—1960 у Інстытуце будаўніцтва і архітэктуры АН БССР. Тэарэтычная праца ў архітэктуры яго не прыцягвала, таму ў 1960 годзе ён перайшоў у інстытут «Мінскпраект» (галоўны архітэктар праектаў (1960—1988), з 1989 кіраўнік майстэрні (1988—1995), дырэктар Творчай майстэрні (1992—1995)). З 2007 года ў ЗТАА «Мэта-Інтэрнэшнл».

Член Саюза архітэктараў БССР з 1962 года. Быў членам камісій пры СА БССР па праектаванні жылых, грамадскіх будынкаў, мэблі, членам рэвізійнай камісіі.

З 1995 года на пенсіі.

Асноўныя работы: у Мінску — вытворчы корпус і выставачная зала Інстытута тэхнічнай эстэтыкі па вул. Жданава (1964), вучэбныя карпусы інстытута замежных моў (1962—1965, у сааўт. з Н. І. Шпігельманам), 214-кватэрны жылы дом па Магілёўскай шашы і 160-кватэрны жылы дом па вул. Рэспубліканскай на Юбілейнай плошча (1965—1966^[3] або 1968—1972^[4]), актавы і спартыўны залы Інстытута народнай гаспадаркі (1964—1965, пабудаваны ў 1966)^[3], дзіцячыя дашкольныя ўстановы (1965-66)^[4], комплекс адміністрацыйных будынкаў з залай пасяджэнняў па вул. Някрасава (1968)^[3], вяслярная станцыя на Заслаўскім вадасховішчы^[4], дзіцячыя яслі-сад № 351  (ВД) (бел. на 320 месцаў у мікрараёне Серабранка-6 (1970), комплекс інтэрнатаў з блокамі абслугоўвання Інстытута народнай гаспадаркі па Веласіпедным завулку (1972^[3] або 1970—1983^[4]), навучальны корпус Мінскага педагагічнага інстытута (1973), галоўны вучэбны корпус (1981, у сааўтарстве з В. І. Анікіным, інжынеры  Левін, Д. З. Янко^[4]), тры інтэрнаты умяшчальнасцю па 1100 месцаў і блок абслугоўвання студэнтаў (1979—1986, у сааўт. з І. Камышан) архітэктурна-будаўнічага факультэта БПІ, турысцкая гасцініца на 630 месцаў па вул. Прытыцкага (1980), Станцыя метро «Пушкінская» (1988, у сааўт. з І. С. Камышан, А. Харковай^[4]), помнік Б. Акрэсціну і лётчыкам, што загінулі на тэрыторыі Беларусі ў гады Вялікай Айчыннай вайны, размешчаны на тэрыторыі школы № 65 ў мікрараёне па вул. В. Харужай (скульптар В. Палійчук) і інш^[3].

Вынаходствы ў вобласці дызайна: завеса (сумесна з А. К. Глебам). Гэтае вынаходства ганаравана залатымі медалямі на выстаўках у Жэневе (1994), Бруселі (1995) і ў Франкфурт-на-Майне (1996); «Рассоўны трансфармуемы стол Есьмана-Глеба»^[4].

• Індывідуальны жылы дом па вул. Кірава (1965).
• Тэхніка-эканамічнае абгрунтаванне будаўніцтва Мінскага педагагічнага інстытута (1982).
• Праектная прапанова па будаўніцтве Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта па праспекце Ф. Скарыны (1985).
• Бібліятэка Беларускага політэхнічнага інстытута (у сааўт. з В. І. Анікіным).
• Офіс фірмы «Хінг-Фунг» па вул. Маскоўскай (у сааўт.)

• Героям Брэста (усесаюзны конкурс, 1959 г. у аўтарскім калектыве).
• Шматпавярховы жылы дом з аб’ёмных элементаў (усесаюзны конкурс, заахвочвальная прэмія 1964 г. у аўтарскім калектыве).
• Рэспубліканскі Палац піянераў і школьнікаў у г. Мінску (рэспубліканскі конкурс, заахвочвальная прэмія 1966 г.).
• Памятны медаль, эмблема свята, серыя памятных значкоў у гонар 900-годдзя г. Мінска (першая прэмія 1966 г).
• Палац Рэспублікі на Кастрычніцкай плошчы (1968 г.).
• Філіял цэнтральнага музея У. І. Леніну ў г. Мінску (1970 г.).
• Помнік дружбы беларускіх і літоўскіх партызан у гады Вялікай Айчыннай вайны (рэспубліканскі конкурс, заказны праект 1970 г. у аўтарскім калектыве).
• Помнік маці-патрыётцы ў г. Жодзіна (рэспубліканскі конкурс, заахвочвальная прэмія 1970 г. сумесна з Л. М. Гальдштэйнам)
• Манумент у памяць пра герояў міжнароднага камуністычнага і рабочага руху ў г. Маскве (усесаюзны конкурс 1976 г.).
• Загарадны жылы дом з дрэва (міжнародны конкурс 1986 г.).

• Памятны медаль у гонар 900-годдзя г. Мінска, эмблема і серыя памятных значкоў.
• Узнагародны медаль лаўрэата прэміі Ленінскага камсамола Беларусі.
• Памятны медаль у гонар уручэння г. Мінску медалю «Залатая зорка».
• Медаль «Ганаровы грамадзянін г. Мінска».
• Памятняя медаль «50 гадоў СССР».
• Памятны медаль «50 гадоў ЛКСМБ».
• Ганаровы знак «50 гадоў ЛКСМБ».
• Узнагародны знак «50 гадоў ЛКСМБ».
• Памятны медаль «60 гадоў БССР».
• Медаль «Усебеларускі фестываль моладзі».
• Эмблема юбілейнай выстаўкі БССР у г. Плоўдзіве, памятныя значкі.
• Эмблема будаўнічай выстаўкі ў Маскве «Дасягненні БССР за 60 гадоў».
• Серыя гандлёвых знакаў для прадпрыемстваў рэспублікі.
• Вымпел для міжнароднага касмічнага экіпажа СССР-ПНР.

У шлюбе з архітэктарам Ларысай Аляксандраўнай Есьман.

Захапляецца мадэляваннем, авіяцыйным спортам, астраноміяй, філатэліяй, нумізматыкай, разьбой па камені, косці, дрэве, вырабам мініяцюрных кніжак і памятных сувеніраў, камп’ютарнай графікай.

• Есьман Ігар Іванавіч // Архітэктура Беларусі: Энцыклапедычны даведнік / Беларус. Энцыкл.; Рэкал.: А. А. Воінаў і інш. — Мн.: БелЭн, 1993. — 620 с. — 10 000 экз. — ISBN 5-85700-078-5.
• Есьман Игорь Иванович // Кто есть Кто в Республике Беларусь. Архитекторы Беларуси. / Редакционный совет: И. В. Чекалов (пред.) и др. — Минск: Энциклопедикс, 2014. — 140 с. — ISBN 978-985-7090-29-7. (руск.)
• Есьман Игорь Иванович // Архитекторы Советской Белоруссии: Биогр. справочник / Союз архитекторов БССР; Сост. В. И. Аникин и др. — Мн.: Беларусь, 1991. — 262 с. — ISBN 5-338-00611-1. (руск.)

• Сам пра сябе
• Есьман Игорь Иванович (руск.) // Сайт Беларускага саюза архітэктараў