Адміністрацыйны падзел Ірана

	Палітыка
	Іран
	; Артыкул — частка серыі:; Палітычная сістэма; Ірана
	Канстытуцыя; Вышэйшы кіраўнік Алі Хаменеі; ; Прэзідэнт Хасан Рухані; ; Віцэ-прэзідэнт Эшаг Джахангіры; ; Савет экспертаў Акбар Хашэмі Рафсанджані; ; Меджліс Алі Ларыджані; ; Савет вартавых Ахмад Джанаці; ; Савет мэтазгоднасці Акбар Хашэмі Рафсанджані; ; ВСНБ Саід Джалілі; ; Узброеныя сілы Мастафа Махамед Наджар; ; Вартавыя Ісламскай рэвалюцыі; ВЕВАК Хейдар Маслехі; ; Міністэрства нафты Галям-Хасейн Назары; ; Цэнтральны банк Тахмасб Мазахеры; ; Выбары Прэзідэнцкія: 2005, 2009, 2013; У Савет экспертаў: 2006; У Меджліс: 2008, 2012; ; Адміністрацыйны падзел Шахрэстаны; Гарады; ; Палітычныя партыі; Знешняя палітыка;

Іран — унітарная дзяржава. Адміністрацыйна падзяляецца на астаны (перс.: استان).

На чале кожнага астана стаіць генерал-губернатар (перс.: استاندار — астандар). Да рэвалюцыі 1979 году астандары прызначаліся шахам. У цяперашні час іх прызначае Міністэрства ўнутраных спраў і сцвярджае прэзідэнт Ісламскай рэспублікі.

Да 1950 г. краіна была падзелена на 12 астанаў. У 1950—1960 гг. іх было 10. Да сярэдзіны 1970-х іх стала 23.

У 1979 г. астан Керманшах быў пераназваны ў Бахтаран. У 1986 г. Цэнтральны астан быў паасобны на астаны Тэгеран і Меркезі. У 1990 г. астан Бахтаран быў пераназваны ў Керманшах. У 1993 г. з астана Усходні Азербайджан быў вылучаны астан Ардэбіль. У 1995 г. з астана Тэгеран быў вылучаны астан Кум. У 1996 г. з Зенджана быў вылучаны астан Казвін. У 1997 г. з Мазендэрана быў вылучаны астан Галестан. У 2004 г. самы буйны астан Харасан быў падзелены на тры астаны — Паўночны Харасан, Харасан-Рэзаві і Паўднёвы Харасан. Невялікая частка была аддадзена астану Езд.

23 чэрвеня 2010 года са складу астана Тэгеран быў вылучаны новы астан Альборз з цэнтрам у Керэджы^[1].

У наш час разглядаюцца праекты стварэння новых астанаў: Талыш (з Гіляна і Ардэбіля), Тэбес (з Езда), Сярэдні Азербайджан (з Заходняга і Усходняга Азербайджана), Эрдэстан (з Ісфахана), падзелы астанаў Сістан і Белуджыстан на астан Сістан і астан Белуджыстан, Фарса на Заходні і Усходні Фарс, а таксама стварэнне сталічнай акругі з Тэгерана і іншыя праекты.

Астаны з'яўляюцца адміністрацыйна-тэрытарыяльнымі адзінкамі верхняга ўзроўню, яны ў сваю чаргу падзяляюцца на 324 шахрэстана (перс.: شهرستان); наступным узроўнем тэрытарыяльнага падзелу з'яўляецца бахшы (перс.: بخش), такіх адзінак налічваецца больш за 740. Бахшы падзяляюцца на дэхестаны — сельскія акругі.

№	Назва астана	Адм. цэнтр	Шахрэстаны	Насельніцтва, (2006) чал.^[2]	Плошча, км²^[2]	Шчыльнасць , чал./км²
01	Тэгеран	Тэгеран	12	12 046 916	12 981	928,04
02	Кум	Кум	1	1 046 737	11 526	90,82
03	Цэнтральны (Меркезі)	Эрак	10	1 351 257	29 130	46,39
04	Казвін	Казвін	5	1 143 200	15 549	73,52
05	Гілян	Рэшт	16	2 404 861	14 042	171,26
06	Ардэбіль	Ардэбіль	9	1 228 155	17 800	69,00
07	Зенджан	Зенджан	7	964 601	21 773	44,30
08	Усходні Азербайджан	Тэбрыз	19	3 603 456	45 650	78,94
09	Заходні Азербайджан	Урмія	14	2 873 459	37 437	76,75
10	Курдыстан	Сенендэдж	9	1 440 156	29 137	49,43
11	Хамадан	Хамадан	8	1 703 267	19 368	87,94
12	Керманшах	Керманшах	13	1 879 385	24 998	75,18
13	Ілам	Ілам	7	545 787	20 133	27,11
14	Лурэстан	Харэмабад	9	1 716 527	28 294	60,67
15	Хузестан	Ахваз	18	4 274 979	64 055	66,74
16	Чахармахаль і Бахціярыя	Шэхрэ-Корд	6	857 910	16 332	52,53
17	Кахгілуе і Баерахмед	Ясудж	5	634 299	15 504	40,91
18	Бушыр	Бушыр	9	886 267	22 743	38,97
19	Фарс	Шыраз	23	4 336 878	122 608	35,37
20	Хармазган	Бендэр-Абас	11	1 403 674	70 669	19,86
21	Сістан і Белуджыстан	Захедан	8	2 405 742	181 785	13,23
22	Керман	Керман	14	2 652 413	180 836	14,67
23	Езд	Езд	10	990 818	129 285	7,66
24	Ісфахан	Ісфахан	21	4 559 256	107 029	42,60
25	Семнан	Семнан	4	589 742	97 491	6,05
26	Мазендэран	Сары	15	2 922 432	23 701	123,30
27	Галестан	Гарган	11	1 617 087	20 195	80,07
28	Паўночны Харасан	Баджнурд	6	811 572	28 434	28,54
29	Харасан-Рэзаві	Мешхед	19	5 593 079	144 681	38,66
30	Паўднёвы Харасан	Бірджэнд	4	636 420	69 555	9,15
31	Альборз	Керэдж	1	1 375 450	5 833	235,80
	Усяго		324	70 495 782	1 628 554	43,29

Фотагалерэя

Карта адміністрацыйнага падзелу Каджарскай Персіі, 1814 год.

Зноскі

↑ "Majlis extends term of councils, votes for new province"(англ.). Tehran Times. 24.06.2010. Архівавана з арыгінала 27 мая 2012. Праверана 2012-01-23. {{cite news}}: Праверце значэнне даты ў: |date= (даведка)
↑ ^а ^б Provinces of Iran (англ.)

[1] "Majlis extends term of councils, votes for new province"(англ.). Tehran Times. 24.06.2010. Архівавана з арыгінала 27 мая 2012. Праверана 2012-01-23. {{cite news}}: Праверце значэнне даты ў: |date= (даведка)

[uir-2] а ^б Provinces of Iran (англ.)

[1]

[2]

Адміністрацыйны падзел Ірана

Фотагалерэя

Зноскі

Portal di Ensiklopedia Dunia