Аляксандр Іванавіч Астэрман-Талстой

Аляксандр Іванавіч Астэрман-Талстой
руск.: Александр Иванович Остерман-Толстой
Партрэт А. І. Астэрмана-Талстога ў 1825 г. працы[1] Джорджа Доу. Ваенная галерэя Зімовага Палаца, Дзяржаўны Эрмітаж (Санкт-Пецярбург)
Дата нараджэння	30 студзеня (10 лютага) 1770[2][3][…]
Месца нараджэння	Санкт-Пецярбург, Расійская імперыя
Дата смерці	14 лютага 1857(1857-02-14)[2][4] (87 гадоў)
Месца смерці	Жэнева, Жэнева, Швейцарыя[2][5]
Бацька	Ivan Tolstoy[d]
Маці	Agrafena Bibikova[d]
Грамадзянства	Расійская імперыя
Прыналежнасць	Расійская імперыя
Род войскаў	пяхота
Гады службы	1788—1817
Званне	генерал ад інфантэрыі
Камандаваў	пяхотны корпус
Бітвы/войны	Штурм Ізмаіла, Бой пад Астроўна, Барадзінская бітва, Бітва пад Кульмам
Узнагароды і званні
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Аляксандр Іванавіч Астэрман-Талстой (1771—1857) — граф, генерал ад інфантэрыі (з 1817). Герой Айчыннай вайны 1812 года.

Па лініі маці, Ганны Андрэеўны Талстой, яго прадзедам быў паплечнік Пятра I, дыпламат з немцаў А. І. Астэрман. Імператрыца Кацярына II дазволіла маладому Талстому ў 1796 г. прыняць графскі тытул, з прозвішчам і гербам роду Астэрманаў, ад бяздзетных нашчадкаў роду Астэрмана.

А. І. Талстога па звычаях з самога ранняга ўзросту запісалі на ваенную службу ў лейб-гвардыі Праабражэнскі полк. У 14-гадовым узросце ён за выслугай гадоў лічыўся прапаршчыкам. Баявую службу пачаў з 1788 года ў руска-турэцкай вайне, быў у арміі князя Пацёмкіна. Удзельнічаў у 1790 пад камандаваннем Суворава ў штурме Ізмаіла, узнагароджаны за адзнаку ордэнам Св. Георгія 4-га класа. З 1793 года служыў у Бугскім егерскім корпусе, сфармаваным Кутузавым.

Увесну 1807 г. на тэрыторыі Прусіі разгарнуліся вайсковыя дзеянні супраць корпуса маршала Нэя, які імкнуўся адрэзаць рускіх ад Кенігсберга. 24 мая авангард Баграціёна, куды ўваходзіла дывізія Астэрмана-Талстога, прыняў удар пераўзыходнага ў ліку непрыяцеля. У гэтым бою Астэрман быў паранены ў нагу куляй навылёт. У кастрычніку 1810 г. Астэрман, змучаны ранай, дамогся адстаўкі з правам нашэння мундзіра, але адразу жа вярнуўся ў строй з пачаткам Айчыннай вайны 1812 года. Падчас вайны ён камандаваў 4-м пяхотным корпусам у 1-й Заходняй арміі Барклая-дэ-Толі, вызначыўся пад Астроўна і пры Барадзіне. Пад Барадзіном Астэрман-Талстой быў кантужаны, але праз некалькі дзён вярнуўся ў строй.

У кампанію 1813 г. Астэрман-Талстой уславіў сваё імя 17 жніўня ў бліскучым баі пад Кульмам, дзе страціў левую руку, адарваную ядром.

Астэрман вярнуўся ў Пецярбург у пачатку 1814 і адразу ж быў прызначаны генерал-ад’ютантам Аляксандра I. У гэтай якасці знаходзіўся да самай смерці імператара. У 1816 прызначаны камандзірам Грэнадзёрскага корпуса. У жніўні 1817 атрымоўвае чын генерала ад інфантэрыі, але яго здароўе пасля цяжкіх ран было настолькі падарвана, што ён у гэтым жа годзе вызваляецца ад камандавання корпусам і звальняецца ў бестэрміновы водпуск, хоць працягвае лічыцца на ваеннай службе.

Пасля ўступлення на сталец Мікалая I выехаў у Італію, дзе і памёр.

У законным шлюбе дзяцей не было. Толькі ў 1863 права атрымання ў спадчыну прозвішча, тытула і маярату Астэрманаў «па найвысачэйшым зацвярджэнні» атрымаў сын В. М. Галіцына — Мсціслаў, які стаў менавацца «князь Галіцын граф Астэрман».