Амфітэатр (Трыр)

Трырскі амфітэатр
	Славутасць
Трырскі амфітэатр
	; Трырскі амфітэатр
	49°44′53″ пн. ш. 6°38′56″ у. д.HGЯO
Краіна	Германія
Горад	Трыр
Тып будынка	амфітэатр
Архітэктурны стыль	старажытнарымская архітэктура
Дата пабудовы	100 год
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Амфітэа́тр (ням.: Amphitheater in Trier) — антычны амфітэатр, найстарэйшая старажытнарымская пабудова ў Трыры, узведзеная ў 100 годзе нашай эры ў эпоху росквіту Рымскай імперыі. Амфітэатр размешчаны каля Імператарскіх тэрмаў, за 1,4 км на паўднёвы ўсход ад Галоўнай рыначнай плошчы.

Гісторыя

Амфітэатр, узведзены ў 100 годзе нашай эры, быў часткай рымскай гарадской сцяны і служыў усходняй брамай Трыра. Пры гэтым ён пабудаваны не на насыпе, як гэта было прынята ў рымлян, а на натуральным схіле гары Петрысберг (ням.) (бел.. Каля паўночнага і паўднёвага ўваходаў былі пабудаваны паўкруглыя вежы.

Трырскі амфітэатр збудаваны па вобразу і падабенству рымскага Калізея і разлічаны на 20 тысяч гледачоў. Даўжыня амфітэатра складае 70 метраў, шырыня 49 метраў, што супастаўна з памерамі, напрыклад, амфітэатра ў Вероне. Глядзельная зала складалася з 26 радощ, падзеленых на тры ярусы.

Пад арэнай амфітэатра знаходзяцца сутарэнні са службовымі памяшканнямі, абсталяванымі шматлікімі грузавымі платформамі і складанымі пад'ёмнікамі, неабходнымі для эфектнага з'яўлення на арэне гладыятараў і дзікіх жывёл. Да арэны была падведзена вада, каб астуджаць яе ў спякоту.

Да V стагоддзя на арэне амфітэатра праходзілі баі гладыятараў, праводзіліся пакаранні смерцю і абвяшчаліся важныя дзяржаўныя ўказы. Апагеем сезона ў антычнасці былі штогадовыя «Франкскія гульні» («Ludi francisci»).

Пазней амфітэатр быў часткова разбураны. У Сярэднявеччы ён служыў каменяломняй — наземная частка амфітэатра была практычна разабрана для будаўнічых патрэб.

Сучаснасць

У нашы дні амфітэатр служыць сцэнай для правядзення канцэртаў, мюзіклаў і іншых культурных мерапрыемстваў. Штогод у жніўні на арэне амфітэатра праходзіць самы вялікі ў Германіі фестываль гістарычнай рэканструкцыі гладыятарскіх баёў «Хлеба і гледзішчаў», на які з'язджаецца мноства гледачоў з усяго свету.

У 1986 годзе амфітэатр, разам з іншымі збудаваннямі рымскага перыяду, Кафедральным саборам Трыра і царквой Маці Божай, быў уключаны ў спіс аб'ектаў Сусветнай спадчыны ЮНЕСКА.