Андрэй Нічыпаравіч Вараніхін
Андрэй Нічыпаравіч Вараніхін (17 (28) кастрычніка 1759, Новае Усолле — 21 лютага (21 лютага) 1814, Санкт-Пецярбург) — рускі архітэктар і жывапісец, прадстаўнік класіцызму, адзін з заснавальнікаў рускага ампіру. БіяграфіяАндрэй Вараніхін нарадзіўся ў руска-пярмяцкая сям’і прыгонных графаА. С. Строганава, былога доўгі час прэзідэнтам пецярбургскай Акадэміі мастацтваў. Навучаўся жывапісу ў майстэрні уральскага іканапісца Гаўрылы Юшкова. Талент юнака прыцягнуў увагу Строганава, і ў 1777 годзе граф адправіў Вараніхіна вучыцца ў Маскву. Як мяркуецца, настаўнікамі Вараніхіна былі В. І. Бажэнаў і М. Ф. Казакоў. З 1779 года Вараніхін працаваў у Пецярбургу. У 1785 годзе Вараніхін быў адпушчаны на волю. З 1786 па 1790 ён вывучаў архітэктуру, механіку і матэматыку ў Францыі і Швейцарыі.   У 1797 у мастак атрымаў званне акадэміка «перспектыўнага жывапісу» Акадэміі Майстэрстваў за карціны «Від карціннай галерэі ў Строганаўскім палацы» (1793, Эрмітаж) і «Від Строганаўскай дачы» (1797, Рускі музей , Санкт-Пецярбург). Званне акадэміка архітэктуры Вараніхін атрымаў у 1800 годзе за праект каланад ў Пецяргофе. З пачатку 1800-х выкладаў, а з 1802 года быў прафесарам у Акадэміі мастацтваў. Да ранніх дойлідскіх прац Вараніхіна ставіцца аздабленне інтэр’ераў Строганаўскага палаца (1793). Пышныя барочныя формы, прапанаваныя Растрэлі, Вараніхін замяніў строгімі класічнымі, адметнымі прастатой і вытанчанасцю. Аналагічным чынам ён перабудаваў інтэр’еры Строганаўскай дачы на Чорнай рэчцы (1795—1796), а таксама дома ў сядзібе Горадня (1798). Галоўным тварэннем Воронихина стаў сабор у гонар іконы Казанскай Божай Маці ў Санкт-Пецярбургу. Закладка сабора адбылася 27 сакавіка 1801 года, скончаны працы былі ў 1811 годзе. З нагоды асвячэння храма Вараніхін быў падараваны ордэнам Св. Ганны другой ступені і пенсіяй. У ліку іншых работ Вараніхіна — дом Дзяржаўнага казначэйства, будынак Горнага інстытута, каланады і каскад у Пецяргофе, інтэр’еры палацаў у Стрэльне, Гатчыне і Паўлаўску, а таксама паркавыя збудаванні ў гэтых палацава-паркавых ансамблях. Дойлід памёр 21 лютага (5 сакавіка па новым стылі) 1814 года ў Пецярбургу. Пахаваны на Лазараўскіх могілах Аляксандра-Неўскай лаўры. Сям’я У асяроддзі сучаснікаў архітэктара хадзілі чуткі аб тым, што ён з’яўляўся пазашлюбным сынам барона Аляксандра Мікалаевіча Строганава ад сувязі з комі-пярмячкай Марфай Чароевай[3], аднак сваякі дойліда, якія цяпер жывуць (у прыватнасці, ігумен Аляксандр (Фёдараў) — прапрапрапраўнучаты пляменнік Вараніхіна) абвяргаюць гэтую здагадку.
У 1801 годзе Вараніхін ажаніўся з 31-гадовай Марыяй Фёдараўнай Лонд (1770 — 23 студзеня 1822) — англічанкай і чарцёжніцай, якая прапрацавала з ім каля дзесяці гадоў і служыла гувернанткай у доме Строганавых. Каб заключыць сямейны саюз, Вараніхіну прыйшлося сабраць шмат усякіх папер, паколькі Мэры не захацела пераходзіць у праваслаўе. Пасля вяселля маладыя пакінулі дом Строганавых і пераехалі ва ўласную кватэру. У мужа і жонкі было шэсць сыноў: двое памерлі ў дзяцінстве, астатнія, за выключэннем Канстанціна, таксама пражылі няшмат. Нашчадкаў пасля сябе яны не пакінулі. Адрасы ў Санкт-Пецярбургу
Бібліяграфія
Шуйский В. К. Андрей Воронихин // Зодчие Санкт-Петербурга. XIX — начало XX века / сост. В. Г. Исаченко; ред. Ю. Артемьева, С. Прохватилова. — СПб.: Лениздат, 1998. — С. 19-38. — 1070 с. — ISBN 5-289-01586-8
Зноскі
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Portal di Ensiklopedia Dunia
