Глікахолевая кіслата

Глікахолевая кіслата
Агульныя
Хім. формула	C₂₆H₄₃NO₆
Тэрмічныя ўласцівасці
Класіфікацыя
Рэг. нумар CAS	475-31-0
PubChem	10140
Рэг. нумар EINECS	207-494-9
SMILES	CC(CCC(=O)NCC(=O)O)C1CCC2C1(C(CC3C2C(CC4C3(CCC(C4)O)C)O)O)C
ChemSpider	9734

Глікахолевая кіслата — крышталічнае рэчыва, якое плавіцца пры тэмпературы 132—134 °C. Эмпірычная формула — C₂₆H₄₃NO₆. Адносіцца да жоўцевых кіслот. Сустракаецца ў выглядзе натрыевай солі ў жоўці, асабліва бычынай. Падобна гіпуравай кіслаце, са шчолачамі яна распадаецца і ўтварае глікаколь, а замест бензойнай — холевую кіслату.^[1]

Глікахолевая кіслата выдзелена ў 1824 годзе з жоўці нямецкім хімікам Леапольдам Гмеліным (1788—1853).

Утвараецца ў печані чалавека і некаторых жывёл, як злучэнне (кан’югат) холевай кіслаты і гліцыну і таму адносіцца да так званых парных кіслот. Акрамя гліцыну холевая кіслата таксама кан’югуе з таўрынам, у выніку чаго ўзнікае іншая парная кіслата — таўрахолевая.

У кішэчніку глікахолевая кіслата эмульгуе тлушчы, актывуючы ліпазу і стымулюючы ўсмоктванне свабодных тлустых кіслот. Да 90-95 % глікахолевай кіслаты (у выглядзе холевай кіслаты і іншых злучэнняў) усмоктваецца ў кішэчніку ў кроў і па варотнай вене назад трапляе ў печань, дзе холевая кіслата пераносіцца з крыві ў жоўць і зноў кан’югуецца з гліцынам і таўрынам. На працягу сутак так званая кішэчна-пячоначная цыркуляцыя жоўцевых кіслот  (руск.) (бел. адбываецца да 10 разоў.^[2]