Дэбальцэвэ

Дэбальцэвэ
Герб[d]	Сцяг[d]
Краіна	Украіна;
Статус	горад абласнога значэння
Рэгіён	Данецкая вобласць
Каардынаты	48°20′28″ пн. ш. 38°25′40″ у. д.HGЯO
Кіраўнік адміністрацыі	Ігар Марынкоў
Заснаваны	1878
Горад з	1938
Плошча	24,2 км²
Вышыня цэнтра	308±1 м
Насельніцтва	▼25184; 25 525 чалавек (2015)
Шчыльнасць	1041 чал./км²
Агламерацыя	52,2 чалавек
Нацыянальны склад	украінцы, рускія
Часавы пояс	UTC+3
Тэлефонны код	+380 6249
Паштовыя індэксы	84790-284700
Аўтамабільны код	AH
Афіцыйны сайт	debalcevo-dnr.ru
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Дэба́льцэвэ (укр.: Дебальцеве, руск.: Дебальцево) — горад на ўсходзе Украіны, у Данецкай вобласці, найбуйнейшы чыгуначны вузел Украіны. Насельніцтва 25,2 тыс. чал. (2015)^[3]. Знаходзіцца за 74 км ад Данецка.

Распараджэннем Кабінета міністраў Украіны ад 7 лістапада 2014 г. горад унесены ў Спіс населеных пунктаў, на тэрыторыі якіх органы дзяржаўнай улады Украіны часова не ажыццяўляюць свае паўнаважанні^[4].

Гісторыя

Дэбальцэвэ заснавана ў 1878 годзе як чыгуначная станцыя ў сувязі з будаўніцтвам Кацярынінскай чыгункі. Статус горада пасёлак атрымаў у 1938 годзе.

У 1970-х гадах пабудаваныя новыя мікрараёны са шматпавярховай забудовай «Чэрэмхі» (укр.: Черемхи) на паўночным усходзе горада, імя 50-годдзя Перамогі і «Східны» (укр.: Східний), у 1980-х таксама пабудаваны мікрараён «Фестывальны».

Сучасная Украіна

У 2014 годзе горад трапіў у зону ўзброенага канфлікту і некаторы час знаходзіўся пад кантролем непрызнанай Данецкай Народнай Рэспублікі. 21 ліпеня 2014 года ўлады ДНР заявілі пра страту кантролю над горадам^[5]. 25 ліпеня паўстанцы контратакавалі ўкраінскія часці ў раёне горада^[6]. 26 ліпеня паступалі паведамленні пра абстрэл горада ўкраінскімі сілавікамі з установак «Град»^[7], напад вёўся з боку Світладарска^[8]. 28 ліпеня ў Дэбальцэвэ мелі месца баі паміж атрадамі паўстанцаў і ўкраінскай арміяй^[9]. 29 ліпеня ўкраінскім сілавікам удалося цалкам авалодаць горадам і ўтрымліваць яго.

23 студзеня 2015 года сілы прарасійскіх сепаратыстаў пачалі наступ на горад^[10]. Баі працягваліся ў канцы студзеня і першай палове лютага. Сілы самаабвешчанай ДНР імкнуліся замкнуць УСУ і такім чынам утварыць «Дэбальцэўскі кацёл»^[11]. Ад пачатку абстрэлаў горад застаўся без электрычнасці, ацяплення і сувязі, мясцовыя жыхары хаваліся ў бамбасховішчах, камунальныя службы не працавалі^[12]. 18 лютага Прэзідэнт Украіны Пётр Парашэнка заявіў пра вывад украінскіх войск з Дэбальцэва. Да 19 лютага ўкраінскія ваенныя пакінулі горад^[13]. 21 лютага назіральнікі АБСЕ пад час наведвання Дэбальцэва зафіксавалі там шматлікія разбурэнні і прыкметы гуманітарнай катастрофы^[14].

Клімат

Клімат Дэбальцэвэ
Паказчык	Сту	Лют	Сак	Кра	Май	Чэр	Ліп	Жні	Вер	Кас	Ліс	Сне	Год
Сярэдні максімум, °C	−4	−3,3	1,9	13,1	20,4	24,2	26,4	25,5	19,9	11,1	3,6	−1,4	11,4
Сярэдняя тэмпература, °C	−7	−6,5	−1,5	8,0	15,0	18,8	20,9	19,9	14,3	6,6	0,7	−3,9	7,1
Сярэдні мінімум, °C	−9,8	−9,3	−4,5	3,6	9,8	13,7	15,6	14,7	9,7	3,1	−1,8	−6,4	3,2
Норма ападкаў, мм	47,2	38,8	34,5	40,8	43,8	61,5	57,6	48,3	31,2	43,7	44,6	52,1	545
Крыніца: World Climate