Квантунская армія
Кванту́нская армія (яп.: 関東軍, かんとうぐん Канто:гун) — галоўная, самая шматлікая і магутная групоўка сухапутных войскаў Імператарскіх узброеных сіл Японіі ў гады Другой сусветнай вайны[1]. Была цалкам разгромлена савецкай Чырвонай арміяй у час савецка-японскай вайны Гісторыя Сфарміравана ў 1931 годзе на базе гарнізона Квантунскай вобласці (на паўднёва-заходнім ускрайку Ляадунскага паўвострава — Квантунскім паўвостраве, права на выкарыстанне якога Японія атрымала па ўмовах Портсмуцкага мірнага дагавора 1905 года пасля паражэння Расіі ў Руска-японскай вайне) з мэтай падрыхтоўкі агрэсіі супраць Кітая, СССР і Манголіі. 18 верасня 1931 года Квантунская армія атакавала Кітай і да пачатку 1932 года акупавала яго паўночна-ўсходнюю частку — Маньчжурыю, пасля чаго ажыццяўляла ваенную падтрымку створанай 9 сакавіка 1932 года марыянетачнай дзяржавы Маньчжоу-го: уварвалася ў кітайскую правінцыю Жэхэ і дайшла да Вялікай сцяны. У 1936 годзе пры штабе Квантунскай арміі быў створаны атрад «Асана» (узброенае падраздзяленне з белаэмігрантаў, якія прайшлі ваенную падрыхтоўку, пад камандаваннем японскага палкоўніка Асано, прызначаны для ўдзелу ў распараджэнні разведвальна-дыверсійнай дзейнасці і ваенных дзеянняў супраць СССР). У наступны час, колькасць атрада «Асана» была павялічана да пяці рот[2]. Акрамя таго, у 1936 годзе начальнік штаба Квантунскай арміі генерал Акамура выклікаў да сябе атамана Р. М. Сямёнава, якому даручыў весці разведку ў Забайкаллі і МНР, а таксама пачаць ваенную падрыхтоўку манголаў, якія былі ў распараджэнні[3].  Пад камандаваннем Хідэкі Тадзё колькасць Квантунскай арміі да 1938 годзе была даведзена да 200 тысяч, а да 1940 годзе — да 300 тысяч чалавек. Квантунская армія стала ўзорным злучэннем і выконвала ролю базы падрыхтоўкі сухапутных сіл, якія час ад часу перакідаліся на іншыя ўчасткі. Служба ў Квантунскай арміі не толькі лічылася ганаровай, але фактычна з’яўлялася гарантыяй паспяховай кар’еры афіцэраў, якія імкнуліся атрымаць камандныя пасады. Улетку 1938 войскі Квантунскай арміі ўварваліся ў межы СССР каля возера Хасан, у 1939 была арганізавана найбуйнейшая ваенная правакацыя супраць Савецкага Саюза і МНР на рацэ Халхін-Гол. У 1941 годзе, пасля пачатку Вялікай Айчыннай вайны, Квантунская армія згодна з зацверджаным японскім камандаваннем планам «Кантакуэн» разгарнулася на маньчжурскай граніцы і ў Карэі, чакаючы зручнага моманту для пачатку баявых дзеянняў супраць СССР у залежнасці ад сітуацыі на савецка-германскім фронце. У 1941—1943 гадах у Маньчжурыі і Карэі размяшчаліся 15-16 японскіх дывізій агульнай колькасцю каля 700 тысяч чалавек. Групоўка Савецкіх войскаў, якая супрацьстаяла ім, складала ад 32 (703.714 чал., 22.06.1941) да 49,5 (1.446.012 чал, 01.07.1942) разліковых дывізій. Да 9 жніўня 1945 года Квантунская армія мела ў сваім складзе: 1-ы фронт (3-я і 5-я арміі), 3-і фронт (30-я і 44-я арміі), 17-ы фронт (34-я і 59-я арміі), асобную 4-ю армію, 2-ю і 5-ю паветраныя арміі і Сунгарыйскую ваенную флатылію. Акрамя таго, ёй былі аператыўна падпарадкаваны армія Маньчжоу-го, армія Мэнцзяна (пад камандаваннем князя Дэ Вана) і Суюаньская армейская група. У складзе Квантунскай арміі і падпарадкаваных ёй войскаў налічвалася 37 пяхотных і 7 кавалерыйскіх дывізій, 22 пяхотных, 2 танкавых і 2 кавалерыйскіх брыгады (усяго 1 млн 320 тыс. чалавек), 1155 танкаў, 6260 прылад, 1900 самалётаў і 25 баявых караблёў. Квантунская армія валодала таксама бактэрыялагічнай зброяй, падрыхтаванай для прымянення супраць савецкіх войскаў (гл. «Атрад 731»). Аднак, асноўная частка ваеннай тэхнікі (артылерыі, танкаў, самалётаў) была распрацаваная ў 1930-я гады і да канца Другой сусветнай вайны істотна састарэла, а ў сувязі з абмежаванасцю людскіх рэсурсаў Японіі да 50 % асабовага склада сухапутных часцей было набрана з прызыўнікоў малодшых узростаў, якія не мелі дастатковай ваеннай падрыхтоўкі, і абмежавана прыдатных рэзервістаў старэйшага ўзросту. У час Маньчжурскай аперацыі савецкіх войскаў Квантунская армія пад камандаваннем генерала Атодза Ямады страціла забітымі каля 84 тысяч салдатаў і афіцэраў, звыш 15 тысяч памерлі ад ран і хвароб на тэрыторыі Маньчжурыі, каля 600 тысяч чалавек трапілі ў палон, пры гэтым беззваротныя страты Савецкай Арміі склалі каля 12 тысяч чалавек. У выніку разгрому Квантунскай арміі Японія пазбавілася рэальных сіл і магчымасцей для працягу вайны на кантыненце. А з прычыны таго, што астраўная частка Японіі да таго часу ўжо падвяргалася амерыканскай ядзернай бамбардзіроўцы з пагрозай поўнага знішчэння сталіцы і гібелі імператарскай сям’і, 2 верасня 1945 была вымушана падпісаць акт аб капітуляцыі. Пасля капітуляцыі Японіі СССР перадаў НВАК трафейнае ўзбраенне Квантунскай арміі: караблі Сунгарыйскай рачной флатыліі, 861 самалёт, 600 танкаў, артылерыю, мінамёты, 1200 кулямётаў, стралковае ўзбраенне, а таксама боепрыпасы і іншую ваенную маёмасць[4]. Спіс каманднага саставуКамандуючыя
Начальнікі штаба
Зноскі
Літаратура
Спасылкі
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Portal di Ensiklopedia Dunia
