Маркізскія астравы

Маркізскія астравы
	фр. Îles Marquises
	; Карта Маркізскіх астравоў
Характарыстыкі
Колькасць астравоў	15
Найбуйнейшы востраў	востраў Нуку-Хіва
Агульная плошча	1 049 км²
Найвышэйшы пункт	1 230 м
Насельніцтва	8 632 чал. (2007)
Шчыльнасць насельніцтва	8,23 чал./км²
Размяшчэнне
	9°27′16″ пд. ш. 139°23′20″ з. д.HGЯO
Акваторыя	Ціхі акіян
Краіна	Французская Палінезія;
	Маркізскія астравы
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Маркізскія астравы (франц. Îles Marquises) — архіпелаг у Ціхім акіяне. Уваходзяць у склад Французскай Палінезіі. Агульная плошча — 1049 кв. км. Насельніцтва (2007) — 8 632 чалавек, у асноўным маркізцы.

Геаграфія і прырода

Маркізскія астравы расцягнуты на 350 км, знаходзяцца ў адлегласці 400 - 600 км на поўдзень ад экватара, за 1371 км на паўночны захад ад Таіці.

14 астравоў маюць вулканічнае паходжанне, месцяцца на падводным плато. Мяркуецца, што ў выніку геалагічных працэсаў 6 - 1,3 млн гадоў таму суша паступова паднялася з акіяну. Доказам гэтага з'яўляюцца знаходкі рэшткаў старажытных каралаў у гарах на востраве Моту-Оне.

Вулканічныя астравы даволі гарыстыя. Найвышэйшы пункт - гара Оаве на востраве Уа-Поу. Найбуйнейшы востраў - Нуку-Хіва. Яшчэ адзін востраў Моту-Оне мае каралавае паходжанне, даволі нізкі.

Клімат трапічны мусонны. Вылучаюцца сухі і вільготны сезоны. Большасць ападкаў прыходзіцца на паўднёвыя і ўсходнія схілы гор, што маюць шчыльны лясны полаг. Паўночныя і заходнія схілы засушлівыя, пакрытыя хмызнякамі і папарацямі. Каля 45% флоры складаюць эндэмічныя расліны. Фаўна прадстаўлена 19 відамі птушак, а таксама грызунамі, яшчаркамі, здзічэлымі свіннямі і г. д.

Гісторыя

Першымі насельнікамі Маркізскіх астравоў былі палінезійцы, якія прыбылі каля 2000 гадоў таму з Самоа і Тонга. Яны назвалі сваю новую радзіму Te Henua `Enata або Te Fenua `Enata (астравы Людзей). Першыя пасяленцы аддавалі перавагу ўзбярэжжу, займаліся ловам рыбы і марскіх чарапах, а таксама палявалі на птушак. Толькі ў XI - XV стст. былі населены цэнтральныя часткі астравоў, пачала развівацца сельская гаспадарка. Маркізцы адрозніваліся значнай ваяўнічасцю, практыкавалі рытуальны канібалізм (апошні выпадак канібалізму быў зафіксаваны ў 2011 г.)^[1].

21 ліпеня 1596 г. іспанскі мараплавец Альвара Менданья дэ Нейра адкрыў паўднёвую групу астравоў і даў ім імя Маркізскія ў гонар Гарсіі Уртада дэ Мендосы, пятага маркіза Каньетэ, аднаго з кіраўнікоў іспанскіх калоній у Амерыцы. У выніку канфлікта іспанцы забілі каля 200 маркізцаў, у тым ліку жанчын і дзяцей.

Зноў даследаванні астравоў еўрапейскімі мараплаўцамі пачаліся толькі ў кан. XVIII ст. У 1842 г. Маркізскія астравы былі далучаны да Францыі і пазней увайшлі ў склад Французскай Палінезіі. Аднак з-за аддаленасці ад Таіці і адсутнасці значных рэсурсаў астравы не атрымалі імклівага эканамічнага развіцця.

У 1888 г. Маркізскія астравы наведаў Роберт Льюіс Стывенсан. Тут правёў апошнія гады жыцця знакаміты французскі мастак Поль Гаген, у 1930-ых гг. жыў Тур Хеердал.

Сутыкненне маркізцаў з еўрапейцамі прывяло да істотных змен у іх культуры. Распаўсюджанне эпідэмічных хвароб прывяло да значнага памяншэння насельніцтва (3 70 - 90 тыс. чал. у канцы XVIII ст. да 5246 чал. у 1887 г.).

Дынаміка змен у колькасці насельніцтва ў друг. пал. XX - пач. XXI ст. адлюстравана ніжэй: