Машчоны (Сенненскі раён)

Машчоны
Краіна	Беларусь
Вобласць	Віцебская
Раён	Сенненскі
Сельсавет	Ходцаўскі
Каардынаты	54°54′54″ пн. ш. 29°45′39″ у. д.HGЯO
Першая згадка	XVI стагоддзе
Насельніцтва	▼62 чал. (2009);
Часавы пояс	UTC+3
Тэлефонны код	+375 2135
Паштовы індэкс	211126
Аўтамабільны код	2
	Машчоны на Вікісховішчы

Машчо́ны^[3] (трансліт.: Maščony, руск.: Мощёны) — вёска ў Сенненскім раёне Віцебскай вобласці. Уваходзіць у склад Ходцаўскага сельсавета.

Размешчана за 10 км ад раённага цэнтра Сянно. Сярэдняя вышыня — 148 м.

Першыя згадкі пра вёску датуюцца XVI стагоддзем, у пачатку XX стагоддзя была цэнтрам Машчонскага праваслаўнага прыходу^[4]. У 1924—1968 гадах цэнтр Машчонскага сельсавета^[5].

У вёсцы дзейнічае Машчонская дзяржаўная сярэдняя школа з бібліятэкай^[6] і філіял аддзялення біятлона Сенненскай дзіцяча-маладзёжнай школы алімпійскага рэзерву^[7].

Памятныя мясціны

Млын

Пад канец ХVIII стагоддзя Машчоны належалі пану Сандрагайлу, стацкаму саветніку, які і задумаў паставіць у вёсцы млын. Будаўніцтва ажыццяўлялася пад кіраваннем буйнога спецыяліста архітэктара Шрэдэра з дапамогай мясцовых сялян. Кацёл быў прывезены з Германіі. Малоць муку млын пачатку ў канцы XIX стагоддзя і дзейнічаў, паводле ўспамінаў сялян, да 1940-х гадоў. Збожжа сюды дастаўлялі за 10 км, часам — з Сянно. Пры млыне былі піларама і сукнавальная машына^[8].

На прылеглым пагорку стаяла панская сядзіба, акружаная ліпавым паркам з арабінамі з бакоў. Некалькі гектараў займаў сад. Гаспадар меў адрыны, кароўнікі, стайні, кузню. Пасля смерці пана Сандрыйгайлы, яго сын беспаспяхова прасіў у савецкіх улад пакінуць маёмасць за ім. Пазней ён узычыў правы на карыстанне зямлёй ураду і з'ехаў у Віцебск^[8].

Большасць панскіх пабудоў да нашых дзён не захавалася, акрамя рэшткаў гаспадарчага млына.

Брацкая магіла

У баку ад сярэдняй школы знаходзіцца брацкая магіла савецкіх салдат. Тут у ліпені 1944 года загінулі ўсе байцы 919-га сапёрнага палка 251-й стралковай дывізіі. Побач з помнікам героям знаходзіцца былы склеп пана Сандрыгайла^[9].

Зноскі

↑ Витебская область Телефонные коды (руск.)(недаступная спасылка). Паштовыя індэксы Беларусі (11 верасня 2011). Архівавана з першакрыніцы 10 студзеня 2014. Праверана 30 студзеня 2013.
↑ Почтовые индексы Витебская область, Сенненский район (руск.)(недаступная спасылка). Паштовыя індэксы Беларусі (11 верасня 2011). Архівавана з першакрыніцы 3 красавіка 2014. Праверана 30 студзеня 2013.
↑ Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Віцебская вобласць: нарматыўны даведнік / У. М. Генкін, І. Л. Капылоў, В. П. Лемцюгова; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2009. — 668 с. ISBN 978-985-458-192-7 (DJVU).
↑ История Витебской области
↑ Рашэнне выканкома Віцебскага абласнога Савета дэпутатаў працоўных ад 7 чэрвеня 1968 г. // Збор законаў, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў і распараджэнняў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1968, № 20 (1214).
↑ Библиотека УО «Мощёнская государственная общеобразовательная средняя школа Сенненского района» (нявызн.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 5 сакавіка 2016. Праверана 30 студзеня 2013.
↑ Сенненский олимпийский резерв
↑ ^а ^б Фото производственного корпуса
↑ Даруй, стары млын…(недаступная спасылка)