Міхаіл Іванавіч Сухамлінаў

Міхаіл Іванавіч Сухамлінаў
Дата нараджэння	3 (15) сакавіка 1828[1] ці 29 лютага (12 сакавіка) 1828[1]
Месца нараджэння	Харкаў, Харкаўскі павет[d], Слабодска-Украінская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	8 (21) ліпеня 1901 (73 гады)
Месца смерці	Санкт-Пецярбург, Расійская імперыя
Месца пахавання	Новадзявочыя могілкі ў Санкт-Пецярбургу
Грамадзянства	Расійская імперыя
Род дзейнасці	філолаг, літаратуразнавец, гісторык літаратуры, выкладчык універсітэта, літаратар
Навуковая сфера	гісторыя літаратуры[d][2], літаратуразнаўства[2] і філалогія[2]
Месца працы	Санкт-Пецярбургскі дзяржаўны ўніверсітэт Другі кадэцкі корпус[d]
Навуковая ступень	доктар навук[d] (1856)
Навуковае званне	акадэмік прафесар (1860)
Альма-матар	Харкаўскі нацыянальны ўніверсітэт імя В. Н. Каразіна
Навуковы кіраўнік	Ізмаіл Іванавіч Сразнеўскі
Член у	Пецярбургская акадэмія навук
Узнагароды

Міхаіл Іванавіч Сухамлі́наў^[3] (29 лютага (12 сакавіка) 1828 ці 3 (15) сакавіка 1828^[4] — 21 ліпеня 1901) — рускі філолаг, гісторык літаратуры. Акадэмік Санкт-Пецярбургскай акадэміі навук (1872).

Нарадзіўся ў Харкаве. З дваран^[4]. У 1848 годзе скончыў гісторыка-філалагічны факультэт Харкаўскага ўніверсітэта. У 1852 годзе ў Харкаўскім універсітэце абараніў магістарскую дысертацыю на тэму «Взгляд на исторический ход русской драмы»^[5][6]. У 1852—1860 гадах ад’юнкт-прафесар кафедры рускай славеснасці гісторыка-філалагічнага факультэта Санкт-Пецярбургскага Імператарскага ўніверсітэта. У 1856 годзе абараніў доктарскую дысертацыю на тэму «О древней русской летописи как памятнике литературы»^[6][5]. У 1858—1860 гадах знаходзіўся ў камандзіроўцы ў Еўропе^[4]. У 1860—1872 гадах прафесар кафедры рускай славеснасці гісторыка-філалагічнага факультэта (экстраардынарны прафесар (1860), ардынарны прафесар (1864), заслужаны прафесар (1882)^[6]). Адначасова выкладаў рускую славеснасць у Школе гвардзейскіх прапаршчыкаў і кавалерыйскіх юнкераў, у 1856 годзе даваў урокі рускай мовы ў Другім кадэцкім корпусе^[5], рускую мову і славеснасць у Вучылішчы правазнаўства^[4].

Член-карэспандэнт Санкт-Пецярбургскай акадэміі навук па Аддзяленню рускай мовы і славеснасці з 3 снежня 1855 года^[7]. Экстраардынарны акадэмік з 6 лістапада 1872 года^[7]. Ардынарны акадэмік з 6 лютага 1876 года^[7], старшыня Другога аддзялення (1899)^[6]. У 1900 годзе заснаваў і ўзначаліў у акадэміі Разрад вытанчанай славеснасці^[5].

М. І. Сухамлінаў належаў да культурна-гістарычнай школы^[4]. Займаўся вывучэннем гісторыі рускай літаратуры XI—XIX стагоддзяў, гісторыі навукі і асветы ў Расіі. Адзін з першых гісторыкаў новай рускай літаратуры XVIII—XIX стагоддзяў^[6]. У сваіх працах выкарыстоўваў помнікі славянскай пісьменнасці і літаратуры як матэрыял для параўнальнага аналізу.

Сярод апублікаванага:

• О псевдонимах в древней русской словесности / [Соч.] М. Сухомлинова. — Санкт-Петербург : тип. Имп. Акад. наук, 1855. — 64 с. ; 24 см. — Библиогр. в примеч.
• Материалы для истории образования в России в царствование императора Александра I. Т. 1—2. — СПб., 1866;
• О трудах по истории русской литературы // ЖМНП. 1871. № 8;
• Радищев, автор «Путешествия из Петербурга в Москву» / [Соч.] М. И. Сухомлинова. — Санкт-Петербург : тип. Акад. наук, 1883. — [2], 143 с. ; 24 см. — (Сборник Отделения русского языка и словесности Академии наук ; Т. 32, № 6). — Библиогр. в примеч.;
• И. С. Тургенев. СПб., 1884;
• История Российской Академии. Т. 1—8. — СПб., 1874—1888;
• Исследования и статьи по русской литературе и просвещению. Т. 1—2. — СПб., 1889;
• А. С. Кайсаров и его литературные друзья. — СПб., 1897 (Сб. Отд. Русского языка и словесности АН. Т. 65. № 5);
• Исследования по древней русской литературе. — СПб., 1908 (Сб. ОРЯС. Т. 85. № 1);
• Исследования по древней русской литературе. — СПб., 1908.

• Сухамлі́наў Міхаіл Іванавіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 294—295. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
• Сухомли́нов, Михаил Иванович // Социальное партнёрство — Телевидение. — М. : Большая Российская энциклопедия, 2016. — (Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов; 2004—). — ISBN 978-5-85270-368-2.
• Сухомлинов Михаил Иванович // Литературная энциклопедия: В 11 т. — [М.], 1929—1939. — Т. 11. / Ред. коллегия: Лебедев-Полянский П. И., Нусинов И. М.; Гл. ред. Луначарский А. В.; ученый секретарь Михайлова Е. Н. — М.: Худож. лит., 1939. — Стб. 128—129. — 824 стб.: ил. (руск.)
• Сухомлинов, Михаил Иванович // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.

• Профіль Міхаіла Іванавіча Сухамлінава на афіцыйным сайце РАН
• Сухомлинов Михаил Иванович // Биографика (руск.) на сайце СПбДУ
• Сухомлинов Михаил Иванович, (1828—1901), историк, академик АН // Архивы Российской академии наук (руск.)
• Профессора и преподаватели российских университетов (вторая половина XVIII — начало XX в.), Сухомлинов Михаил Иванович (1828—1901)(недаступная спасылка) (руск.) // Томскі дзяржаўны ўніверсітэт
• День в истории. Родился известный историк литературы Михаил Иванович Сухомлинов (руск.) // Прэзідэнцкая бібліятэка імя Б. М. Ельцына