Оўруч

Оўруч
Герб[d]	Сцяг[d]
Краіна	Украіна
Вобласць	Жытомірская вобласць
Каардынаты	51°19′28″ пн. ш. 28°48′29″ у. д.HGЯO
Заснаваны	946
Першая згадка	977
Плошча	9 км²;
Вышыня цэнтра	149 м
Насельніцтва	▼15 250 чал. (1 студзеня 2022);
Часавы пояс	UTC+2, летам UTC+3
Тэлефонны код	4148
Паштовыя індэксы	11109
КААТУУ	1824210100
Афіцыйны сайт	ovruch.in.ua
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Оўруч, або Аўруч^[2] (укр.: О́вруч) — горад у Жытомірскай вобласці Украіны, на рацэ Нарынь. Адміністрацыйны цэнтр Оўруцкага раёна. Плошча 88,8 км². Насельніцтва 15 тыс. чал. (2025).

Знаходзіцца за 127 км ад Жытоміра. Вузел чыгунак на Карасцень, Калінкавічы, Іванава, Белакаровічы.

Гісторыя

Упершыню згадваецца ў 977 годзе пад назвай Уручы^{[крыніца?]}. У часы ўваходжання ў г.зв. Кіеўскую Русь быў магутнай фартыфікацыяй. У XII стагоддзі Оўруч быў рэзідэнцыяй князя Рурыка Расціславіча.

З 1356 года горад ўвайшоў у Вялікае Княства Літоўскае. У 1399 годзе Оўруч захапіў крымскі хан Эдыгей. Места зрабілася аб’ектам сталых набегаў крымскіх татараў. Для абароны быў пабудаваны драўляны замак, які разабралі ў 1506 годзе. З часам фартыфікацыю аднавілі і мадэрнізавалі — з’явіўся глыбокі роў, а сам замак абнеслі мураванай сцяной. Фартыфікацыя мела чатыры ўязныя брамы і шэсць шмат’ярусных вежаў. У 1471 годзе Оўруч стаў цэнтрам павета ў Кіеўскім ваяводстве Вялікага Княства Літоўскага.^[3]

З 1569 года Оўруч увайшоў у склад Рэчы Паспалітай. У 1641 годзе кароль Уладзіслаў IV надаў гораду магдэбургскае права. З 1649 года Оўруч — соценнае горада Кіеўскага палка.

У 1793 годзе па выніках другога падзелу Рэчы Паспалітай Оўруч апынуўся ў складзе Расійскай імперыі.

Насельніцтва

1870 год — 5894 чал.
1881 год — 5941 чал.^[4]
1896 год — 9845 чал. (4306 мужчын і 5539 жанчын), з іх праваслаўных 5416, рыма-каталікоў 149, раскольнікаў 45, пратэстантаў 10, юдаістаў 4177, іншых веравызнанняў 48; шляхты 372, ганаровых грамадзян і купцоў 50, мяшчан 8327, ваеннага стану 524, сялян 412, іншых станаў 105.^[5]
1897 год — 7,4 тыс. чал.
1913 год — 11 тыс. чал.
1935 год — 7,2 тыс. чал.
1959 год — 11,5 тыс. чал.
1974 год — 14,2 тыс. чал.^[6]
1991 год — 18,3 тыс. чал.^[7]