Палацава-паркавы ансамбль Талстых (Грудзінаўка)

Палацава-паркавы ансамбль Талстых
	Палацава-паркавы ансамбль
Палацава-паркавы ансамбль Талстых
	53°38′04,59″ пн. ш. 30°28′48,33″ у. д.HGЯO
Краіна	Беларусь
Аграгарадок	Грудзінаўка
Архітэктурны стыль	класіцызм
Заснавальнік	Дзмітрый Аляксандравіч Талстой
Дата пабудовы	першая палова XIX стагоддзя
Будынкі
	палац • гаспадарчыя пабудовы • парк
Статус	Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 512Г000216шыфр 512Г000216
Стан	закінуты
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Палацава-паркавы ансамбль Талстых — палацава-паркавы ансамбль XIX стагоддзя, размешчаны ў аграгарадку Грудзінаўка (Быхаўскі раён, Магілёўская вобласць).

Гісторыя

Першым уладальнікам маёнтка быў Дзмітрый Аляксандравіч Талстой, брат П. А. Талстога. Маёнтак ён атрымаў пры раздачы беларускіх маёнткаў ад Кацярыны II і ператварыў Грудзінаўку ў квітнеючую фамільную сядзібу. У час вайны 1812 года, Дзмітрый Аляксандравіч быў губернатарам Магілёва з 1812 па 1813. Пахаваны ён быў у Грудзінаўскай царкве ў 1832 г..

Апошняй уладальніцай Грудзінаўкі была графіня Аляксандра Рыгораўна Талстая (народжаная Шчарбатава). Каля Грудзінаўкі ў 1899 г. на ўласныя сродкі пабудавала Рыжкоўскую бальніцу, якая захавалася да нашых дзён. У шпіталі працавалі лепшыя на той час урачы Магілёўскай губерні. Графіня Аляксандра Рыгораўна аплачвала працу медыцынскага персаналу з уласных сродкаў, кожны год прыязджала ў маёнтак і наведвала бальніцу разам са сваімі дзвюма дочкамі.

У маёнтку працавала фабрыка «фламскага» палатна^[1].

У 1905 годзе графіня Талстая з’яўлялася членам Быхаўскага павятовага камітэта Чырвонага Крыжа. Акрамя маёнтка ў Грудзінаўцы, у яе быў дом у Санкт-Пецярбургу, на вуліцы Махавой^[ru]. Графіня Аляксандра Рыгораўна памерла і была пахаваная ў Парыжы ў 1925 г.

У Вялікую Айчынную вайну будынак сядзібы прыстасавалі пад шпіталь. Пасля вайны тут знаходзіліся сярэдняя школа, дзіцячы дом, санаторная школа-інтэрнат для дзяцей, хворых на рэўматызм.

Маёнтак наведаў Аляксандр Мсціслававіч Талстой — аташэ па культуры пры французскім пасольстве ў Мінску.

Архітэктура

Палац

Будынак сядзібы ўяўляе сабой невялікі двухпавярховы палац з купалам (са шпілем), калонамі, параднай лесвіцай і адкрытай тэрасай з краявідам на парк. Да двухпавярховага будынку прымыкаюць дзве аднапавярховыя прыбудовы. Таксама да двухпавярховага будынку прымыкае паўцыркулярная двухпавярховая веранда.

Парк

Перад сядзібай на плошчы ў 10 гектараў разбіты парк у англійскім стылі. Дрэвы ў парку — дубы, бярозы, хвоі, елкі, туя, сібірскі кедр. Акрамя гэтага, у парку прадстаўлена больш за 40 відаў раслін. Панскі дом размешчаны ў боку парку. У цэнтры парка — сажалка.

Крыніцы

↑ Матэрыялы да гісторыі мануфактуры Беларусі ў часы распада феадалізма / Беларус. акад. навук, Ін-т гісторыі імя М. Н. Пакроўскага. — № 1. [1795—1840]/ Менск : Бел. акад. навук, 1934. — 300 с. С. 131